Levensverhaal schrijven

Wil jij jouw levensverhaal schrijven? Dan zit er in jouw verleden dus een mooi verhaal verstopt dat je graag wil opschrijven. Maar waar begin je? De redactie van Schrijven Magazine, hét schrijftijdschrift van Nederland en Vlaanderen, zette 11 stappen voor je op een rij. Je komt erachter welk verhaal goed is voor een levensverhaal, waar je begint met onderzoek doen en hoe je uiteindelijk het verhaal schrijft. 

Levensverhaal schrijven – stap 1: Bedenk wat jouw verhaal uniek maakt

Iedereen maakt heftige dingen mee in het leven: pesten, ziekte of de dood. Dat is het leven. Jouw levensverhaal moet dus een unieke twist of invalshoek hebben, anders zal de lezer niet geïnteresseerd zijn. Vooral als je het verhaal op de markt wilt brengen, is dit een belangrijk startpunt. Toch heb je kansen om binnen een veel besproken thema te schrijven. Wat is jouw unieke invalshoek? Wat kunnen mensen van jou leren, dat ze niet van anderen kunnen leren?

Levensverhaal schrijven – stap 2: Houd voor ogen waarom je het wilt schrijven

Als je het verhaal alleen voor jezelf schrijft, dan is stap 1 minder belangrijk. Maar ook dan is het fijn om voor ogen te houden waarom je het wilt schrijven. Je levensverhaal opschrijven is immers niet binnen een dag gebeurd. Wanneer je een writer’s block hebt bedenk dan: er zitten vier generaties in jou verstopt. Hoe mooi is het om daarover te schrijven? 

Levensverhaal schrijven – stap 3: Lees andere levensverhalen

Veel auteurs geven beginnende schrijvers als tip: lees! Het is belangrijk om te weten wat er al geschreven is binnen jouw genre (kijk maar naar stap 1). Daarnaast leer je van elk boek dat je leest. Ook van boeken buiten het autobiografische genre kan je veel opsteken. Met een kort verhaal leer je bondig schrijven met scherpe details; door fantasy leer je krachtige beschrijvingen; met een detective focus je op de spanningsopbouw. 

Levensverhaal schrijven – stap 4: Verzamel herinneringen en bronnen

Begin dan met al je herinneringen verzamelen: zoek foto’s, video’s, dagboeken of brieven. Schrijf herinneringen op die van pas kunnen komen en details die je thema ondersteunen. Begin groot en laat het even liggen. Later kan je terugkomen en overwegen wat je wel en niet nodig hebt voor je levensverhaal. 

Levensverhaal schrijven – stap 5: Praat met je omgeving

Iedereen om je heen maakt deel uit van je verhaal. Het zijn belangrijke – of minder belangrijke – personages die over je pagina’s wandelen en invloed hebben op je levensverhaal. Het is dus goed om ze erbij te betrekken. Hoe herinneren zij zich de tragedie op jullie jaarlijkse familiedag? Een andere kant van het verhaal kan je een nieuw perspectief bieden. Daarnaast is het fijn om met je familie en vrienden te bespreken dat ze voorkomen in je verhaal, want niet iedereen zal dit even fijn vinden. 

Levensverhaal schrijven – stap 6: Controleer je informatie

Weet je nog die familiedag in 1997 toen het allemaal begon? De familie had een huis gehuurd in Groningen en het regende de hele dag pijpenstelen. Maar, zegt je zus, we waren dat jaar in Leeuwarden. Zo’n fout is toch slordig. Na wat research kom je erachter dat ze gelijk heeft én zie je op foto’s dat het alleen maar in de ochtend regende. Hoe ouder een herinnering is, hoe groter de kans dat deze door de jaren heen is vervormd. Daarom is research doen enorm belangrijk. 

Levensverhaal schrijven – stap 7: Ga gestructureerd te werk

Je hebt veel data, foto’s, herinneringen en interviews verzameld. Nu moet je gaan kiezen wat je echt nodig hebt voor je levensverhaal. Van tevoren een indeling van je verhaal bedenken helpt daarbij. Vertel je het verhaal chronologisch of begin je in het heden? Sorteer op basis daarvan al je informatie, zodat je alles makkelijk kan op zoeken tijdens het schrijven. 

Afbeelding

Levensverhaal schrijven – stap 8: Onthoud dat het een verhaal is

En toen gebeurde dit, en toen, en toen… Een levensverhaal is geen verslag van gebeurtenissen. Onthoud dat het een verhaal is: jij en je familie zijn de personages, de gebeurtenissen hebben invloed op elkaar en omschrijvingen maken je verhaal levendig. Daarom is het handig om te oefenen met verschillende schrijftechnieken!

Levensverhaal schrijven – stap 9: Focus niet alleen op het negatieve

Wanneer je een levensverhaal gebruikt om een negatieve ervaring uit het verleden te verwerken, is het een valkuil om alleen maar over het negatieve te schrijven. Traumatische ervaringen zijn een goede basis voor een levensverhaal, maar wanneer je honderden pagina’s aan ellende schrijft zal de lezer afhaken. Voor elke slechte ervaring heb je vast ook een mooie herinnering. Had je enorme steun aan je beste vriend? Vond je door de tragedie de liefde van je leven? Belicht die mooie gebeurtenissen dan ook!

Levensverhaal schrijven – stap 10: Controleer het verhaal goed

De eerste versie van je levensverhaal is af en je gaat herschrijven. Behalve dat je de taal controleert, check nog een keer je feiten. Leg het desnoods nog voor aan je familie en vrienden. 

Levensverhaal schrijven – stap 11: Je levensverhaal is af!

Gefeliciteerd! Je levensverhaal is af. Misschien hou je hem voor jezelf en de volgende generatie of wil je hem delen met het grote publiek. Wil je je levensverhaal uitgeven? Dan is er nog een laatste stap: op zoek naar een uitgever!