Afbeelding
Foto: Geertje Sloots
Foto: Geertje Sloots
Waarschijnlijk gonzen er tientallen, misschien wel een honderdtal vragen door je hoofd voordat je besluit om je autobiografie te gaan schrijven. Vragen over de vorm, de inhoud, de gebeurtenissen, de volgorde, het vertelperspectief en vast nog veel meer. Laat je er niet door weerhouden.
Want aan je autobiografie werken kan erg verhelderend en plezierig zijn. Het biedt inzicht in de grote lijnen van je leven, in hoe en waarom dingen op een bepaalde manier gelopen zijn en hoe je daardoor gevormd bent. Gedachten en bespiegelingen geven inzicht in de lijn van je ontwikkeling en net als verhalen over familie, voorouders en grote gebeurtenissen zorgen ze dat je weet wie je bent. Autobiografieën komen tegemoet aan een behoefte om over je bestaan te lezen en die geschiedenis door te geven.
Ik kan een boek schrijven over het schrijfproces van mijn autobiografie ’Morgen stap ik eruit. Wil je er alsjeblieft bij zijn?’. Een verhaal uit de praktijk, over onbespreekbare thema’s, over zaken die ik eigenlijk liever voor mezelf had willen houden. Maar alleen door eerlijk te zijn, kan het verhaal ogen openen. Die van onze kinderen bijvoorbeeld. Ze hebben na lang aandringen het manuscript op Madeira voor het eerst gelezen. De beslotenheid en de veiligheid van een eiland bleken een illusie. De impact was enorm. Ze werden omvergeblazen door de geschiedenis die zich, onder hun toentertijd veel te jonge neusjes, voltrokken heeft en door de vele voor hun nog onbekende begrippen.
Ten minste tien keer heb ik geswitcht tussen echte en verzonnen namen, plaatsen en omstandigheden. Omdat we genoeg geleden, geworsteld en overwonnen hadden, besloot ik om slechts wijsheid te delen zonder onze privacy prijs te geven. In de laatste versie van het manuscript heb ik alles en iedereen geanonimiseerd en gekozen voor een pseudoniem.
Het was moeilijk om me tijdens de diverse revisierondes steeds opnieuw door onze ellende te moeten werken. Ik zag het voor me, voelde het, de pijn, de machteloosheid en de liefde. In mijn hoofd werden mijn woorden voortdurend vervangen door beelden. Beelden van verdrietige herinneringen. Diverse keren ben ik gestopt. Mijn missie: ‘Voor mijn kinderen’ was de inspiratie om verder te schrijven. Daarom de eerste tip: bepaal je missie!
Wat moet je erin verwerken? Voor wie schrijf je? Wat is jouw doel? Wat je motivatie ook is om je autobiografie te schrijven deze tips kunnen je op weg helpen:
• Maak een plan. Want waar gaat het over? Vertel het verhaal vanuit je eigen perspectief. Blijf bij jouw waarheid ook als niet iedereen er even goed vanaf komt. Waarheid bestaat niet en ook je herinneringen zijn onbetrouwbaar. Jij kent je eigen verhaal. Wees niet saai, onthul enkele persoonlijke details en vertel iets dat niemand anders dan jij kan vertellen.
• Maak het logisch. Kies één hoofdgedachte en verwoord die in een stelling zodat je je herinneringen eraan toe kunt voegen tot een zinvol geheel.
• Gebruik geen grote of ingewikkelde woorden maar kies woorden die dicht bij jezelf liggen en het best helpen om je geschiedenis bloot te leggen.
• Het redigeren en verbeteren van het manuscript is moeilijk. Overweeg om enkele vrienden en familie te laten meekijken, dat werkt soms onverwacht verhelderend.
• Lees hardop voor, vanaf het scherm en vanaf papier. Laat het vervolgens voorlezen in Word door de functie Voorlezen onder de knop Controleren. Je hoort de spel- en grammaticafouten die je over het hoofd zag en of de scenes wel lekker vlot lopen.
• Wanneer je het verhaal wilt publiceren, vraag je dan af waarom men jouw boek zou willen lezen? Bekijk je verhaal alsof het fictie is en of het de aandacht van een lezer trekt, spanning opbouwt, vasthoudt, of het vermaakt en de lezer meeneemt in dat wat jou overkwam.
Zeven jaar schreef ik aan mijn autobiografie. Het was geen tijdverlies, geestelijk maakte ik een grote sprong. Het schrijven heeft mij goed gedaan. Door mijn gedachten aan de pc toe te vertrouwen kon ik ze loslaten, dat herkauwen elke keer opnieuw is gestopt. Nu ze op een harde schijf staan, kan ik ze teruglezen en aanvullen, mocht het nodig zijn.
Ik ben dankbaar voor de vele inzichten en koester de kostbare herinneringen - de leuke, mooie, warme en ook de wat minder fijne - die door het schrijven toch weer boven kwamen. Door publicatie van het boek kon ik een periode van dertig jaar afronden en nu sta ik aan het begin van mijn toekomstige biografie. Met de ervaring uit het verleden wordt het vast weer een bestseller.
Een autobiografie is jouw verhaal over jouw leven gebaseerd op feiten, meestal in de ik-vorm, waarin gedachten en gevoelens belangrijk zijn. Soms wordt het aangevuld met fictie.
Een biografie is het levensverhaal van iemand dat, in tegenstelling tot een autobiografie, niet door de hoofdpersoon wordt geschreven.
Biografieën gaan bijvoorbeeld over: sporters, politici, schrijvers, zangers of wetenschappers en worden geschreven door een bewonderaar of een zogenaamde ghostwriter.
Geertje Sloots is geboren op 25 augustus 1963 in het Achterhoekse Varsseveld. Na de zelfdoding van haar echtgenoot begon ze in 2014 in het geheim te schrijven. De eenzame dagen van schrijven en het keer op keer herschrijven, werkten therapeutisch. Ze schreef en gaf niet op, schreef over onbespreekbare thema’s, over zware onderwerpen als bipolariteit, narcisme, suïcidaliteit, zelfdoding en rouw. Ze is geen schrijver maar schreef in begrijpelijk taal, eerst voor haar kinderen en voor zichzelf. In januari 2021 vond ze het lef en publiceerde zelf, onder het pseudoniem Blomster, haar autobiografische debuutroman ‘Morgen stap ik eruit. Wil je er alsjeblieft bij zijn?’.
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!
Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.