Schrijven over de wortels van je bestaan

Wat maakt jou wie je bent? Wie waren die ouders en grootouders met hun oorlogstrauma’s? Waar haalden ze hun moed of juist hun lafheid vandaan? En waarom zwegen ze? 

---

Loop jij ook al geruime tijd rond met het idee om een verhaal over je familieverleden te schrijven? Om een goed verhaal over je ouders of grootouders te schrijven, moet je allereerst de trap bestijgen om op gelijke hoogte bij hen aan te schuiven. Verdiep je in hen. Maak van te voren een lijstje met relevante vragen. Heb je nog oude foto’s ergens in een doos op zolder? Neem ze mee! Doe het, nu ze nog leven! Of je vraagt hen schriftelijk antwoord te geven op jouw vragen. 

Maak ze onsterfelijk

Zijn je ouders of grootouders overleden en wil je ze toch onsterfelijk maken? Neem contact op met een oom of tante. Kijk eens in de online archieven om het een en ander te weten te komen over je familieverleden. 

Zelf liep ik maanden rond met het idee om een boek te schrijven over het turbulente leven van mijn grootouders. Ik nam contact op met de twee stokoude zussen van mijn overleden vader. Zij reageerden geestdriftig en schreven kladblokken vol met herinneringen aan hun ouders. Mijn boek begon opeens vorm te krijgen. Ik zag de hoofdstukken in gedachte al voor me. 

Fictie of non-fictie? 

Bij non-fictie moet je zeer nauwkeurig te werk gaan. Je wilt natuurlijk niet dat familieleden boos uitroepen: ‘Ho, ho, maar zo is het niet gegaan!’ Je zult het verhaal dus met uiterste precisie moeten componeren en rekening houden met het verantwoorden van data, personages en plaatsen. Dus past dat bij jouw karakter? Dan ben je op de goede weg.

Ik koos in eerste instantie voor non-fictie, maar viel bij het nalezen van mijn eigen werk zowat in slaap. Mijn familie zou er ongetwijfeld kritiek op hebben gehad. Het moest spannender! Nadat ik een interview met Arjen Lubach en Manon Uphoff las, veranderde ik van koers.

“Schrijvers mogen hun eigen leven – en dat van hun naasten – plunderen, ze móeten dat zelfs doen, om een waarachtig en authentiek kunstwerk te scheppen. Ze rijten hun ouders, broers en zussen dus schaamteloos uiteen, ze verdunnen ze, vergroten hun eigenaardigheden uit, mixen ze met elkaar en kneden ze vervolgens tot personages in hun romans.”

Daarna was ik niet meer te stuiten. Mijn teksten werden geschrapt, ik bedacht een plot, boetseerde mijn karakters alle kanten op, experimenteerde met de chronologie, probeerde te schrijven volgens de stelregel ‘show, don’t tell’, en gooide dat vervolgens ook weer overboord. Ik schakelde een schrijfcoach in en vroeg haar het geheel in de gaten te houden, maar ook: waar verslapt je aandacht? Waar zit je op het puntje van je stoel? 

Uiteindelijk werd er door een combinatie van fictie en non-fictie een roman geboren, gebaseerd op het leven van mijn grootouders in de Tweede Wereldoorlog. Waarom moet ik u tegen jou zeggen? is een roman over moed, onmacht, onbegrip, spijt en vergeving.

Over de auteur 

Karin Driegen (1961) studeerde kunstgeschiedenis aan de universiteit van Leiden en werkte in het onderwijs. Momenteel schrijft ze fulltime en woont aan de zuidkust van Engeland met haar man en twee dochters.

Haar roman verscheen in februari 2020 bij uitgeverij WKD en is te bestellen via haar website, via boekenbestellen.nl of bij elke (online) boekhandel in Nederland en Vlaanderen.