Drie-aktenstructuur: het einde

In de serie ‘Drie-aktenstructuur’ leer je ieder verhaalelement van het drieaktenstructuurschema beter te begrijpen. Waar in het schema staat een verhaalelement? Maar belangrijker nog: waarom is dit verhaalelement in het schema opgenomen en wat is de meerwaarde daarvan? Deze week: het einde.

Afbeelding

Waar staat dit verhaalelement?

Het einde is het echte einde van het verhaal. De aanloop daarvoor is al gegeven in de wrap-up, het vorige element. Daarom is het einde echt heel kort: het zijn de laatste zinnen van het verhaal. Doorgaans de laatste vijf tot echt de allerlaatste. Is je einde langer dan dat, dan ben je waarschijnlijk ongemerkt nog de warp-up aan het schrijven.  

Wat weet de lezer al op dit punt in het verhaal?

De lezer weet alles van het verhaal, want het is in de wrap-up eigenlijk al afgelopen. Het verhaal dat doorgaat na het dichtslaan van het boek, is ook al duidelijk. Het einde heeft dus inhoudelijk weinig meer met het verhaal te maken. Het is niet veel meer dan een laatste slotconclusie die je de lezer nog mee wil geven, niet zozeer iets wat de inhoud van het verhaal nog moet verdiepen.

Wat moet er in dit verhaalelement gebeuren of duidelijk worden?

In de wrap-up sluit je het verhaal met een bepaalde sfeer af. De eigenlijke laatste zinnen onderstrepen wat de wrap-up duidelijk moet maken. Als de wrap-up moet samenvatten waar het boek over gaat, dan moet het einde samenvatten waar de wrap-up over gaat. Stel dat je een romance schrijft. In de wrap-up schrijf je hoe het stel gelukkig is samen en uitkijkt naar de aankomende bruiloft. Het einde is dan de beschrijving hoe het stel elkaar innig zoent, om die liefde te onderschrijven.

Wat moet je weten over je verhaal als je dit verhaalelement gaat schrijven?

Je moet weten of je je verhaal een open einde wil geven of niet. Het einde is de uitgeschreven plaats om nog bepaalde vragen onbeantwoord te laten, open te laten voor een volgend deel in een langere serie, of toch echt duidelijk te maken.

• ‘Laten we contact houden.’ Soms meen je dat, soms is het een beleefde manier om  te zeggen dat je genoeg gezien hebt van de ander. Het is dan aan de lezer en diens interpretatie van het boek om te bepalen wat er buiten het boek om nog gaat gebeuren.
• Ik laat de moordenaar in de laatste regels ontsnappen. Mijn fans weten dat ik een serie schrijf. In het volgende boek gaan we verder en op alle details in.
• Nee, dit stel eindigt niet met elkaar, daarom laat ik ze als vrienden de handen schudden en voorgoed afscheid nemen.

Wat moet je geheimhouden of niet doen in dit verhaalelement?

Kijk uit voor clichéachtige one-liners, zoals: “Ik ook van jou.” “Hij was nog nooit zo gelukkig geweest.” “En daarmee keerden ze de middelbare school voorgoed de rug toe.”
Bedenk dat het einde dan misschien geen complete alinea’s mag bedragen, je hebt wel een handvol zinnen tot je beschikking. Gebruik die dan ook voor een show, don’t tell voor wat je met een one-liner wil bereiken. Dan leest je einde alsnog als een echt slot, maar komt het al heel wat minder geforceerd over.

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen.

Wil je alle delen lezen?

1. het begin
2. het inciting incident, de comfortzone
3. de bedenkingen
4. de eerste clue
5. het eerste obstakel
6. het tweede obstakel
7. de tweede clue
8. het derde obstakel
9. de ramp
10. de crisis
11. de derde clue
12. de climax
13. het laatste obstakel
14. wrap-up