Drie-aktenstructuur: de derde clue

In de serie ‘Drie-aktenstructuur’ leer je ieder verhaalelement van het drie-aktenstructuurschema beter te begrijpen. Waar in het schema staat een verhaalelement? Maar belangrijker nog: waarom is dit verhaalelement in het schema opgenomen en wat is de meerwaarde daarvan? Deze week de derde clue.

Afbeelding

Waar staat dit verhaalelement?

Dit verhaalelement komt na het moment dat je held in een crisis heeft gezeten. Nu moet er weer gewerkt worden. Zoals het een clue betaamt, wordt er weer een grote gebeurtenis in gang gezet.  Deze keer leidt die naar de climax: het moment van de waarheid. Zorg er dus voor dat de gebeurtenis van de derde clue iets spannends is. Je held moet zich voorbereiden op het allerlaatste gevecht. Hoe kun je daarmee goed uitpakken?

Wat weet de lezer al op dit punt in het verhaal?

Je lezer weet dat je held er echt voor gaat. Als die na de crisis alsnog kan strijden, dan is je hoofdpersonage uit goed hout gesneden. Je hoeft nu niet meer te bewijzen dat je held heldhaftig is. Maar je mag de lezer zeker belonen voor het feit dat die de hoofdpersoon heeft leren kennen. Bedenk een gebeurtenis die het centraal conflict tot op dit punt samenvat.  
Begon je held als boerenzoon en is hij inmiddels uitgegroeid tot een groot krijger? Laat hem dan zijn medestrijders toespreken als ze een wapen in elkaar zetten, net voordat ze naar het slagveld vertrekken. Daarin zie je hoe je held is uitgegroeid tot de krijger die hij is. Daar plukt hij met zijn toespraak de vruchten van. En wordt de lezer eraan herinnerd wat aan de heldenreis vooraf is gegaan.

Wat moet er in dit verhaalelement gebeuren of duidelijk worden?

Je verhaal is inmiddels al een tijdje aan de gang. En nu de crisis is geweest, voelt de lezer ergens intuïtief aan dat het verhaal richting het einde gaat. Het is ook het begin van de laatste akte.
Maak dat ook duidelijk: het is het begin van het einde, de dood of de gladiolen komt er in de climax aan. Wat staat er op het spel als die climax straks start? Bedenk hierbij dat je held is gegroeid en dus waarschijnlijk net iets andere of verfijndere doelen heeft dan in het begin, of gewoon heel anders kijkt naar het proces. Vergelijk het met een zwangere vrouw. Als ze nog helemaal niet zwanger is geweest, kan ze zich van alles voorstellen bij het zwanger zijn, maar echte ervaring daarin heeft ze niet.
Na negen maanden zijn daar dan de weeën (lees: dat is een derde clue). De vrouw weet nog niet hoe het persen (climax) gaat zijn, maar ze heeft al wel een hele zwangerschap achter de rug. Ongetwijfeld denkt ze anders over de aanloop naar de bevalling dan in het begin. Al is het maar omdat ze naar een bevallingscursus heeft gedaan en naar zwangerschapsgym is geweest.

Wat moet je weten over je verhaal als je dit verhaalelement gaat schrijven?

Kijk nog eens goed naar je eerste en tweede clue. Door het groeiproces van de held is de derde clue wezenlijk anders dan de eerste twee. Wees er zeker van dat je de derde clue niet zomaar ‘kopieert en plakt’ van de eerste twee. Je held heeft ontwikkeling doorgemaakt en die moet je goed begrijpen om de derde clue tot zijn recht te laten komen.

Wat moet je geheimhouden of niet doen in dit verhaalelement?

Onthoud dat dit verhaalelement nog altijd een clue is. Alles gaat nu richting de climax en wordt daarop voorbereid. De lezer kan de climax bijna ruiken. Maar dit is niet de climax zelf. Ga hier niet al volop in de actie, die komt later. Je mag hier alleen de actie voorbereiden. Een clue is een verhaalelement waarbij duidelijk blijkt dat er een keerpunt is in het verhaal, weet je nog? Het is keerpunt, geen actiepunt.

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de Ondernemersschool. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen.