7 tips om te herschrijven

Voor de één is het een vervelende taak, voor de ander begint het schrijfproces er pas bij. Eén ding is zeker: herschrijven is een cruciaal onderdeel van schrijven. Met deze schrijftips structureer je jouw herschrijfproces en kun je efficiënter te werk.

---

Rond de eerste versie af

De neiging om tijdens het schrijven al te gaan herschrijven is veelal aanwezig. Maar herschrijven kun je beter voor later bewaren. Negeer die neiging en maak eerst de eerste versie af, tenzij de aanpassing echt noodzakelijk is. Blijft het idee in je hoofd rondspoken? Sla het dan in een apart document op. Zo heb je het toch opgeschreven en kun je later nog beslissen of je het wil gebruiken. (lees ook onze 4 tips voor het schrijven van een eerste versie)

Laat het liggen

Eerste versie af? Berg hem op. Verstop hem desnoods in je boekenkast of in een reeks mapjes op je computer waar je nooit zoekt. Het beste is om het verhaal nu een paar dagen of zelfs weken te laten liggen zodat je jouw gedachten kunt ordenen en afstand kunt nemen van het geschrevene. Je zult zien, na deze 'rustperiode' kijk je met andere ogen naar jouw manuscript en kun je effeciënter herschrijven.

Herlees je manuscript

Maar voordat je gaat herschrijven, moet je het verhaal analyseren. Herlees je verhaal van begin tot eind en vink aan waar de zwakke schakels zich bevinden. Maak ook aantekeningen voor overige onjuistheden en stel jezelf vragen als: klopt de verhaallijn? Verlopen de gebeurtenissen in een logische volgorde? Waar gaat de plot of een subplot de mist in? Schrijf deze punten op in een apart document zodat je een duidelijk overzicht krijgt van de benodigde werkzaamheden en je geen dubbel werk gaat doen.

Herschrijf

Nu kun je aan de slag. Houd te allen tijde het overzicht erbij zodat je systematisch door je manuscript heen kunt werken. Voeg je bijvoorbeeld een detail toe, dan moet je die waarschijnlijk verderop in het verhaal terug laten komen. Schrijf dit soort veranderingen ook op zodat je alle losse eindjes aan elkaar knopt. Wees na de revisieronde overigens niet bang om nogmaals het verhaal te analyseren. Veel schrijvers herschrijven tot wel tien keer of meer voordat ze hun verhaal definitief inleveren bij de uitgever. Het belangrijkste is dat jij tevreden bent over de versie die je aflevert.

De puntjes op de i

In de vorige stappen let je vooral op de inhoud van het verhaal en je schrijfstijl, maar tijdens het herschrijven stuit je ongetwijfeld ook op spelfouten en grammaticale fouten. Probeer deze eens te bewaren voor een aparte herschrijfronde. Zorg eerst voor die definitieve versie, print dan het verhaal en ga op zoek naar alle schoonheidsfoutjes. Op papier zie je fouten namelijk veel sneller dan vanaf een scherm.

Laat je verhaal proeflezen

Zelfs na tien keer herschrijven kunnen er nog fouten of onlogische scènes en gebeurtenissen in je verhaal zitten. Als schrijver heb je immers een gekleurd beeld van je verhaal en is het bovendien moeilijk het objectief te bekijken. Proeflezen is dan ook een belangrijke stap die niet overgeslagen mag worden. Het beste is om een redacteur ernaar te laten kijken, of een gedegen manuscriptbeoordeling uit te laten voeren.