Boek uitgeven: hoe overleef je de slush pile? (deel 2)

De slush pile, zoals we de stapel ongevraagd aangeboden manuscripten oneerbiedig noemen, heeft zeker geen voorrang bij de uitgeverijen. Sterker nog, het is de berg die van de ene naar de andere kant van het bureau geschoven wordt, tot er tijd is om er een vluchtige blik op te werpen. Maar hoe zorg je ervoor dat het manuscript waar je met bloed, zweet en tranen aan gewerkt hebt, opvalt in deze bulk en gelezen wordt? En zijn er manieren om de slush pile te omzeilen? We vroegen het aan de kenners.

Door Natasja Bijl

Zie  ook: Boek uitgeven: hoe overleef je de slush pile? (deel 1)

‘Is het boekidee interessant genoeg?’

Renée Deurloo is redacteur non-fictie, editor binnen Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum BV waar de receptie iedere week kan rekenen op meer dan tien nieuw ingestuurde manuscripten voor onder andere kinderboeken, reisboeken, biografieën en non-fictieboeken.

‘Wij scannen de manuscripten waarbij ik er altijd naar kijk of ik het boekidee interessant genoeg vind. Dit kan met een eerste hoofdstukindeling en de eerste tien bladzijden van het boek. De laatste tijd ontvangen wij bijvoorbeeld veel biografieën waarin een bepaalde gebeurtenis zorgt voor een keerpunt in iemands leven waardoor diegene het ineens allemaal helemaal anders gaat doen. Verhalen als deze mogen nooit te veel met elkaar overeenkomen. Ik laat me daarom graag overtuigen door het onderwerp, de schrijfstijl, de invalshoek en het perspectief. Als dat me allemaal verrast, ga ik graag samen met een heel team met de schrijver om de tafel. Die eerste gesprekken zijn bedoeld om te kijken of het klikt tussen de auteur en uitgeverij.

Kunnen we elkaar beter maken en durft de schrijver ons hierin te vertrouwen? Het idee dat een schrijver een teruggetrokken persoon is die zijn geld enkel achter zijn bureau verdient, is achterhaald. Bij een nieuwe schrijver moeten wij ook het idee krijgen dat hij of zij de pers te woord kan staan, een interview kan geven, zowel aan een vrouwenglossy als bijvoorbeeld aan een krant, of ergens kan aanschuiven als ervaringsdeskundige. Dat weegt zeker mee in de beoordeling. Maar centraal staat natuurlijk de vraag: waarom zit de wereld te wachten op jouw verhaal? Het is goed om daar als auteur over na te denken en dit te verwerken in het begeleidend schrijven. Aanstormend schrijftalent dat binnenkomt via iemand in het vak, of aanbevolen wordt door een reeds bekende auteur, heeft natuurlijk een groot voordeel.’

‘Plot moet duidelijk zijn’

Raymond Zachariasse, van oorsprong illustrator, ondervond hoe lastig het is om een boek uit te geven bij de grotere uitgeverijen en de slush pile te overleven. ‘Soms kreeg ik pas drie maanden later een afwijzing. Dit deed mij besluiten om mijn boeken via een kleine uitgeverij te publiceren en er later zelf een op te richten, uitgeverij Mira Loves Books. In basis wilden we ons richten op het jeugdgenre, maar binnen korte tijd is het assortiment verbreed en geven we ook thrillers, romans en kookboeken uit. Wat je merkt is dat veel schrijvers dolgraag dat boek in de kast willen, soms enkel voor familie en vrienden of puur beroepsmatig.

Zo overleef je de slush pile

1 Probeer al contacten te leggen binnen de uitgeverij, vóórdat je je manuscript verstuurt.
2 Onderwerp, schrijfstijl, invalshoek en perspectief moeten verrassen.
3 Als je een literair agent weet te strikken, heb je een streepje voor.
4 Plot, verhaallijn en karakters moeten helder zijn uitgewerkt.
5 Schrijf een goede synopsis.
6 Zorg voor ten minste één haakje.
7 Raadpleeg de aanleverspecificaties van uitgeverijen voor manuscripten en houd je er exact aan. Ze verschillen per uitgeverij.
8 Schrijf een foutloze begeleidende brief of mail waarin je uitlegt waarom je kiest voor deze uitgeverij.
9 Zorg ervoor dat je jezelf ook mondeling goed weet te presenteren. En stuur een (schriftelijke) pitch mee met je manuscript.