In 8 stappen naar publiceerbare poëzie

Gedichten worden beter naarmate er meer tijd overheen gaat. De beste poëzie ontstaat vaak na een lang en nauwkeurig (her)schrijfproces. Je gedicht moet als het ware een tijdje sudderen voordat het echt goed is. Hoe zorg je er voor dat jouw gedichten klaar zijn voor publicatie? Schrijven Online geeft je 8 tips.

1. Neem een voorbeeld aan André van Duin

André zong het al: waarom (zijn de bananen krom)? Vraag jezelf ook eens af waarom je precies deze tijd gebruikt in je gedicht, waarom je ritme in je gedicht zou willen en waarom anderen jouw poëzie zouden willen lezen.

Om een relevant gedicht te produceren moet je antwoord kunnen geven op de vraag: waarom moeten jouw gedichten gelezen worden? Schrijf niet een gedicht puur en alleen om een ervaring te delen. Ga eens na wat de ervaring van het schrijven je allemaal geleerd heeft.

2. Dé bananen in hét gedicht

Hoe vaak gebruik je de lidwoorden de en het in je poëzie? De en het betekenen eigenlijk het ultieme, alles van dat ene onderwerp. Is dit echt wat je wilt aangeven in je gedicht? Bedoel je dat je op het enige bankje in het park zat of stonden er meerdere bankjes?

Vaak kun je de of het vervangen door een. Een banaan in plaats van de banaan. En soms kun je de lidwoorden ook helemaal weglaten.

3. Iets minder Ik

We schrijven allemaal over onszelf, maar soms kan er ook iets te veel van jezelf in een gedicht zitten. Je hoeft maar een minimaal aantal keer ik in je gedicht te zetten, voordat je lezer weet dat het over jou gaat.

Probeer eens een ik of wat uit je gedicht te schrappen. Doe het zo dat je niet alom aanwezig bent in je gedicht, maar ook niet helemaal verdwijnt.

4. Pas op voor drijfzand

Je kent ze wel, die stukken in je gedicht waar je eigenlijk zelf ook niet helemaal wist wat je wilde zeggen. Het zijn vaak verraderlijke stukken die je lezer als drijfzand naar beneden trekken.

Hoe voorkom je dit drijfzand? Leg je gedicht een poosje weg, net zolang totdat het voor jou ook weer een bijna onbekend gedicht wordt. Lees het nu opnieuw en de onduidelijke stukken komen meteen bovendrijven, waarna jij ze aan kunt passen.

5. Precies genoeg

Je moet details gebruiken in je poëzie, maar hang bijvoeglijke naamwoorden niet als slingers aan je dichtregels. We willen weten welk insect je hoorde toen je in de zon lag, maar niet of dit insect signaalgroen was met grijsbruine, bolle oogjes en middenvioletrode vleugeltjes.  

De Israëlische dichter Yehuda Amichai zei ooit dat je echte dingen in je gedicht moet stoppen. Stel je gedicht alle mogelijke vragen die je kunt bedenken. Is alles precies genoeg gedefinieerd?

6. Scherven brengen geluk

Wat is er fijner als je gefrustreerd bent dan iets helemaal tot gruis slaan? Dit kun je als dichter ook doen. Stel dat een gedicht niet lekker loopt en eigenlijk vast zit. Het is dan soms beter om helemaal opnieuw te beginnen en je frustraties op het oude gedicht te botvieren.

Kies de delen uit het gedicht waar je wel tevreden mee bent en bewaar deze. De rest van het gedicht kun je verfrommelen, door de papierversnipperaar halen of als vliegtuigje het raam uit sturen. Doe ermee wat jij wilt en gebruik de bewaarde regels als beginpunt voor een nieuw gedicht.

7. Doe de weef

John Lennon en Paul McCartney deden het al in 1960: twee aparte songteksten werden verweven tot A Day in the Life op het album ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band.’ Hetzelfde kun je ook met twee gedichten doen.

Neem steeds een deel van het ene gedicht en verweef dit met een stuk uit het andere gedicht, alsof je aan het vlechten bent. Op deze manier krijg je een compleet nieuwe vorm en vaak ook nieuwe inspiratie.

8. Speel met snelheid

Probeer de snelheid van je gedicht eens te veranderen. Soms wil je dat je lezers zich door het gedicht heen haasten, zoals je doet wanneer je een spannende thriller leest. Je weet dat de moordenaar zich achter het gordijn heeft verstopt, maar de hoofdpersoon nestelt zich onwetend op de bank naast dat gordijn.

Eén manier om dit te doen is enjambement: je stopt je dichtregels niet netjes, maar laat ze doorlopen in de volgende dichtregel. Juist als je wilt dat je lezers wat langzamer door het gedicht heen gaan kun je aan het einde van de dichtregels punten zetten. Dit nodigt uit tot een adempauze.

Bron: Writer’s Digest  

---

Afbeelding

Hoe beoordeelt een redacteur poëzie? 

Volgens redacteur Peter de Rijk wordt het met de jaren steeds makkelijker om proza-manuscripten te beoordelen. Poëzie daarentegen, blijft lastig. De eerste indruk is van levensbelang. De Rijk vertelt er meer over in Schrijven Magazine editie 4 van 2021!

Meer hierover lezen?

JA GRAAG    IK GEEF SCHRIJVEN MAGAZINE CADEAU

---