Je manuscript opsturen naar een uitgeverij: de do’s and don’ts

Je manuscript is klaar om gepubliceerd te worden. Gefeliciteerd! Nu nog op zoek naar een uitgeverij. Hoe schrijf je een uitgever aan en hoe stuur je je manuscript op? Redacteur en schrijfcoach Eveline Broekhuizen geeft tips.

---

Wat stuur je op naar een uitgeverij?

Of je de uitgeverij nu e-mailt of per post aanschrijft, je stuurt over het algemeen het volgende op: 

1. manuscript (het totaal, tenzij anders vermeld in de richtlijnen);
2. synopsis (een korte, heldere samenvatting van de plot, personages en setting);
3. begeleidende brief of mail (waarin je vertelt wie je bent en wat jouw boek zo speciaal maakt).

Do: Houd je aan de richtlijnen

Bekijk de richtlijnen van de uitgeverij over het insturen van je manuscript goed en houd je hieraan. Willen ze het per post of per mail ontvangen, alleen een eerste hoofdstuk of het totale manuscript? Is het meesturen van een cv verplicht? Hoeveel pagina’s mag de synopsis maximaal tellen?

Do: Let op de vormgeving van je manuscript

Een aantal punten om op te letten voor je je manuscript als bijlage toevoegd:

• Over het algemeen geldt: kies een prettig leesbaar lettertype, zoals Times New Roman, lettergrootte 12 en regelafstand 1.5.
• Nummer de pagina’s.
• Voorzie je manuscript van een voorblad waarop de titel staat, plus je naam, adres, woonplaats, e-mailadres, telefoonnummer en e-mailadres.
• Verstuur je je publicatievoorstel per e-mail? Zorg voor een net e-mailadres en geef duidelijke bestandsnamen aan je bijlagen. Verstuur je het per post? Print de teksten dan op net papier en gebruik een stevige envelop. Stuur eventueel retourporto mee.

Don't: Te veel willen opvallen

Vernieuwend willen zijn door bijvoorbeeld meer over jezelf te vertellen in een filmpje in plaats van een brief, kan interessant zijn. Maar je manuscript op gekleurd papier printen, goodies meesturen of je handgeschreven brief afsluiten met een afdruk van je rood gestifte lippen, werkt averechts.

---

Afbeelding

Meer schrijftips en adviezen?

In iedere editie van tijdschrift Schrijven Magazine delen we tips, trucs & adviezen van bekende auteurs en schrijfdocenten. Leerzaam!
Nog geen abonnee?

Meld je aan!

---

Do: Schrijf een goede begeleidende brief en synopsis

Neem de tijd om je begeleidende brief en synopsis op te stellen. Vraag feedback aan proeflezers en/of professionals. Kijk de definitieve versie vervolgens nog eens nauwkeurig na en laat er eventueel nog een corrector overheen gaan.

Don't: Een ellenlange e-mail sturen

Stuur je synopsis als bijlage mee; zet deze niet in de e-mail zelf. Hetzelfde geldt voor het begeleidend schrijven als dit langer is dan driekwart A4’tje. Trek in de mail kort en krachtig de aandacht en verleid de uitgever om de bijlagen te openen en verder te lezen.

Do: Verdiep je in de uitgeverij

Verdiep je in de uitgeverijen waar je je manuscript naartoe wil sturen. Waar past jouw boek goed bij? En bij welke uitgeverijen voel jij je prettig? Motiveer in je begeleidende brief of mail waarom je je manuscript juist naar deze uitgeverij stuurt.

Do: Maak duidelijk wie je bent

Laat jezelf zien! Vertel wat je ervaring met schrijven is, hoe je al in contact komt met je lezers en wat je aan pr en marketing zou kunnen doen om de verkoop van je boek te bevorderen. 

Don't: te gedetailleerd op de marketing en contractvoorwaarden ingaan

Schets je promotionele ideeën in grote lijnen, waarover je tijdens een eerste gesprek kunt uitweiden. In zo’n gesprek komen ook de voorwaarden van een eventueel contract aan de orde. Stel dus niet in je eerste mail al de vraag of je een voorschot zal krijgen en eis niet bij voorbaat al een hoog royaltypercentage. Bescheidenheid siert de mens. 

Do: Wees geduldig

De bekende slush piles – stapels manuscripten waar telkens meer bijkomt en die de uitgever eens in de drie maanden bekijkt – bestaan echt, hoewel het steeds vaker een digitale ophoping in een inbox betreft. Het is niet vreemd als je weken of maanden moet wachten op een reactie.

Don't: Nieuwe, verbeterde versies van je manuscript nasturen

Dit is verwarrend en levert onnodig extra werk op voor de uitgeverij. Als de uitgeverij interesse heeft in jouw boek, dan zal er nog voldoende ruimte zijn voor wijzigingen en nieuwe versies. Probeer taal- en spelfouten echter zo veel mogelijk te vermijden.

Do: Stuur je manuscript op naar meerdere uitgeverijen

Je kunt je manuscript gerust aan meerdere uitgeverijen tegelijk aanbieden. Zodra een uitgever aan de slag gaat met je manuscript, is het wel zo netjes als het niet meer bij anderen ter overweging ligt. Wanneer je wordt uitgenodigd voor een eerste gesprek met een uitgever, kun je de andere uitgevers een mailtje sturen waarin bijvoorbeeld staat: ‘Een uitgever heeft interesse getoond in mijn manuscript, dat ook bij jullie ter overweging ligt. Graag hoor ik of jullie ook belangstelling hebben of besluiten niet tot publicatie over te gaan.’ Dit is voor deze uitgevers dan een stok achter de deur om in actie te komen en ook met je in gesprek te gaan of het manuscript af te wijzen. 

Don’t: Alle uitgevers in cc zetten

Dubbelcheck de aanhef van je e-mail en begeleidend schrijven. Komt deze overeen met de uitgever naar wie je het mailt? En noem je in de je mail of brief ook de juiste uitgeverij?

Don't: Uitgebreid reageren op een afwijzing

Meestal staat in een afwijzing iets in de trant van: uw manuscript past niet in ons fonds. De uitgever kan allerlei redenen hebben om jouw manuscript niet in zijn fonds op te nemen: het lijkt te veel op een boek dat hij binnenkort wil uitbrengen, de stijl spreekt hem niet aan, het niveau past niet bij de doelgroep enzovoort. Je kunt eventueel vragen om meer argumenten, maar ga niet met de uitgever in discussie en word al helemaal niet boos. Als je een uitgebreide afwijzing ontvangt, met tips en adviezen, wees dan vooral blij dat de uitgever zoveel tijd en moeite aan jouw manuscript heeft besteed.

Conclusie: stuur je manuscript met zorg op naar de uitgeverij

Kortom: neem het insturen van je manuscript serieus. Verdiep je in de boekenwereld en bereid je goed voor. Laat je persoonlijkheid naar voren komen, wees enthousiast en een tikkeltje bescheiden en dan… begint het lange wachten. Veel succes!

Over de auteur

Eveline Broekhuizen is redacteur, schrijfcoach en corrector. Met haar bedrijf Elibro Tekst & Redactie haalt ze de beste versie van elk verhaal naar boven. Eveline is auteur van de online cursus ‘Manuscript opsturen naar een uitgeverij’ op fantasy-schrijven.nl  en begeleidt schrijvers bij het vinden van een uitgever. Zie haar website.