Wat als je personage uitverkoren is?

Zoveel personages, zoveel uitwerkingen. In de tipreeks ‘Wat als?’ worden er veelvoorkomende scenario’s die personages overkomen onder de loep genomen. Zo leer je een algemeen gegeven uit te werken op een manier die perfect bij jouw unieke personage past. Deze week: Wat als je personage uitverkoren is?

---

In menig fantasyverhaal komt een uitverkorene voor. Maar ook in een minder fantastisch verhaal komt een personage voor dat voorbestemd is om een bepaalde rol te vervullen. Waar moet je dan op letten?

De regels van tijdreizen en voorspellingen

Je doet aan worldbuilding bij fantasyverhalen. Tijdens dat proces moet je ook bedenken wat de regels voor effect hebben op de voorspelling waarin jouw personage als uitverkorene wordt aangemerkt. Dat is essentieel voor de continuïteit en geloofwaardigheid van je verhaal. 

Komt de voorspelling hoe dan ook uit als hij gedaan is? Is de voorspelling minder bindend en kan er actie worden ondernomen waardoor de voorspelling niet uitkomt of zelfs niet gedaan wordt? 
Kan er door de tijd worden gereisd? Wat heeft dat voor invloed op de voorspelling? 

Karaktertrekken

Ook als je niet over draken en tovenaars schrijft, kan je personage uitverkoren zijn. Dat hoeft dan niet meteen invloed op het lot van de wereld te hebben. Toch zal het een groot deel van het wereldbeeld van je personage bepalen. Denk hierbij aan mensen die hun hele leven te horen hebben gekregen dat ze voorbestemd zijn om dokter te worden. Of ze denken dat ze getalenteerd genoeg zijn om als muzikant, topsporter of openbaar spreker complete voetbalstadions af te kunnen huren voor signeersessies. 
Als je personage op deze manier voorbestemd is om iets te zijn, kijk dan eens goed naar zijn karaktertrekken. Wordt hij arrogant van al die aandacht? Kan hij de druk die bij zo’n sterrenbestaan past helemaal niet aan? Continu in de spotlights staan heeft gevolgen. Je hebt weinig privacy, er wordt van alles van je verwacht en je zal waarschijnlijk je vrienden goed moeten uitkiezen. Wat voor een weerslag heeft de uitverkoren status op je personage? 

Klaar om het lot te omarmen?

Als je personage leert dat hij uitverkoren is, moet je hem daar in eerste instantie niet meteen blij mee maken. Laat hem eerst in verwarring achter, of laat hem tegenstribbelen. Dat heeft twee belangrijke voordelen. Je lezer en de uitverkorene leren zo tegelijkertijd de wereld en het verhaal kennen: het verhaal en de eventuele worldbuilding ontvouwen zich zo op een prettig tempo. Je gooit je lezer in het diepe als je plotseling zegt: “Het leven van het personage en/of de wereld gaat drastisch veranderen, het is maar dat je het weet. Hup, aan de slag nu.”

Ten tweede voorkom je ermee dat je personage een Mary Sue wordt. Als je personage zonder aarzelen zo’n grote rol op zich neemt, zonder dat hij ooit bedenkt of hij dat wel kan, er bang van wordt of fouten maakt, maakt dat je personage onrealistisch perfect.  

Wat als de uitverkorene doodgaat? 

Noteer ook eens in je aantekeningenboekje wat er gebeurt als je held zou overlijden. Is het dan letterlijk het einde van de wereld of is dat ‘slechts’ het verlies van een getalenteerde advocaat? Als je duidelijk voor ogen hebt wat voor rol je personage daadwerkelijk heeft, maak je hem niet belangrijker dan hij is. Zo is het risico op een Mary Sue ook kleiner. 

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool.