Foto: Pixabay

Taaltip: ‘Een aantal is’ of ‘een aantal zijn’?

Tara Boonstra

13 juli 2016 - 16:14

Wanneer het onderwerp van een zin in het enkelvoud of meervoud staat, correspondeert het werkwoord hiermee. Toch worden hier nog veel fouten in gemaakt, zeker wanneer er bepaalde woorden in de zin voorkomen. Er is (of er zijn) een aantal punten waar je op moet letten.

In de zin ‘Een boek van Saskia Noort bevat fouten’ is ‘Een boek van Saskia Noort’ het onderwerp. Omdat ‘een boek’ enkelvoud is, moet het werkwoord ‘bevatten’ hiermee corresponderen. De persoonsvorm wordt daarom dus ‘bevat’. Lastiger wordt het echter wanneer het om ‘een aantal boeken van Saskia Noort’ gaat. Gaat het hier nu om meervoud of enkelvoud?

‘Het aantal’

Het woord ‘aantal’ is enkelvoud. In zinnen met ‘het aantal’ moet de persoonsvorm daarom ook in het enkelvoud staan, ongeacht of het woord dat daarna komt in het meervoud staat. Zo moet je bijvoorbeeld schrijven: ‘Het aantal pulpschrijvers is licht toegenomen’ of ‘Het enorme aantal spel- en grammaticafouten in sollicitatiebrieven baart ons zorgen’. Ook bij andere woorden zoals ‘groep’, en vergelijkbare woorden die een bepaalde ‘grootte’ aanduiden, zoals ‘bende’, ‘serie’, ‘hoeveelheid’, ‘verzameling’ et cetera, moet het enkelvoud gebruikt worden.

Voorbeelden:
- Er staat een aardige hoeveelheid erotische boeken in de boekenkast van de premier.
- De verzameling knuffeldieren ging mee op schoolkamp.
- De serie thrillers is geschreven onder pseudoniem.

Alleen meervoud

Verwarrend wordt het bij woorden zoals ‘een (hele)boel’ en ‘een paar’. Dergelijke woorden zijn ook enkelvoud, maar op deze woorden zelf komt in de zin geen nadruk te liggen. Het zelfstandig naamwoord dat daarachter komt, bepaalt de vervoeging van het werkwoord.
- Een paar schrijffouten roepen direct een negatief beeld op.
- Er zijn een boel redenen om dat boek niet literair te noemen.

Iedere week taal- en schrijftips in je inbox?

Schrijf je nu vrijblijvend in en krijg iedere dinsdag:

✅ Schrijfoefeningen en inspiratie
✅ Tips voor beginnende & gevorderde schrijvers
✅ Taaltips om beter te leren schrijven
✅ Het laatste nieuws over uitgeverijen
✅ De nieuwste schrijfwedstrijden

Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief!

Omdat ‘schrijffouten’ en ‘redenen’ hier meervoud zijn, komen de werkwoorden ‘roepen’ en ‘ zijn’ daarom ook in het meervoud te staan. Overigens is er een uitzondering: Wanneer ‘een paar’ wordt gebruikt in de betekenis van ‘een set van twee’, komt er wel een enkelvoudige persoonsvorm in de zin te staan. Daarom wordt het dus ‘Er ligt een paar naaldhakken onder de boekenkast.’

Enkelvoud én meervoud

Zoals al eerder werd vermeld, is het woord ‘aantal’ enkelvoud en moet er daarom een enkelvoudige persoonsvorm worden gebruikt in de zin waar dit in voorkomt. Echter, wanneer het om ‘een aantal’ gaat, gaat het niet meer om een specifiek aantal en kan men ook het meervoud gebruiken in de zin. Zowel de zin ‘Een aantal boeken van Saskia Noort bevat fouten’ als ‘Een aantal boeken van Saskia Noort bevatten fouten’ is daarom goed.

In het geval van een enkelvoudige persoonsvorm (‘bevat’), wordt ‘Een aantal boeken van Saskia Noort’ zo gelezen dat vooral ‘Een aantal’ nadruk krijgt. ‘Omdat ‘een aantal’ enkelvoud is, komt de persoonsvorm ook in het enkelvoud te staan. Daarnaast kan men de zin zo lezen dat de nadruk op ‘boeken’ komt te liggen. Omdat ‘boeken’ meervoud is, kan men dus ook schrijven ‘Een aantal boeken van Saskia Noort bevatten fouten.’

Voor ‘een groot aantal’ (of wanneer het om een ‘enorm’, ‘flink’ of juist ‘een klein aantal’ gaat) gelden dezelfde regels als bij ‘een aantal’ en daarom kan zowel meervoud als enkelvoud worden gebruikt. Wel is enkelvoud in dit geval gebruikelijker: ‘Een groot aantal boeken van Saskia Noort bevat fouten’. Daarnaast kunnen meervoud en enkelvoud allebei gebruikt worden bij woorden zoals ‘een handjevol’, ‘een massa’, ‘een stel’, ‘een hoop’ en ‘een tiental’.

Bron: Genootschap Onze Taal