Veelgemaakte taalfouten: contaminaties

Foutloos Nederlands schrijven is voor bijna geen enkele schrijver weggelegd. Wel kun je veelgemaakte taalfouten vermijden als je je van die fouten bewust bent. In dit artikel bespreken we een van die veelgemaakte taalfouten: de contaminatie. Wat houden contaminaties in en hoe kun je ze vermijden?

Wat is een contaminatie?

Een contaminatie wordt ook wel een verhaspeling genoemd. Het houdt in dat je twee uitdrukkingen of spreekwoorden door elkaar haalt en daarmee een niet-bestaande uitdrukking vormt. Er bestaan talloze contaminaties, waarvan we ons vaak niet eens bewust zijn. Een paar voorbeelden van contaminaties zijn:

• Zij maakt onderdeel uit van het leger. (Juist is ‘deel uitmaken van’ of ‘onderdeel zijn van’.) 
• Hij irriteert zich mateloos aan haar gekke dansje. (Correct is ‘zich ergeren aan’ of ‘het irriteert hem’.)
• Dat model behoort tot een van de mooiste vrouwen ter wereld. (Dit moet zijn ‘behoren tot de mooiste vrouwen ter wereld’ of ‘een van de mooiste vrouwen ter wereld zijn’.)
• Dat boek kost wel heel erg duur. (Correct is ‘het is duur’ of ‘het kost veel’.)

Hoe zijn contaminaties te vermijden?

Er is eigenlijk maar een manier om contaminaties te vermijden, namelijk bij twijfel een uitdrukking altijd even opzoeken. Je kunt bijvoorbeeld de uitdrukking in Google intypen en nagaan of de zoekmachine alternatieven biedt die vaker voorkomen. Ook met een woordenboek of spreekwoordenboek kun je vaak achterhalen of je wel een correcte uitdrukking gebruikt. Verder is het aan te raden om je tekst door een tweede lezer te laten lezen. Diegene kijkt waarschijnlijk net weer anders naar je tekst en zal wellicht sneller zijn oog laten vallen op een eventuele contaminatie.

Door Romy Veul
Romy Veul loopt momenteel stage bij Virtùmedia op de webredactie. Ze is onlangs afgestudeerd als neerlandica en taalwetenschapper en werkt als editor. In haar vrije tijd houdt ze een eigen weblog bij.