Taaltip: Aan elkaar of los?

In de Nederlandse taal bestaan een aantal woorden die zowel aan elkaar en los van elkaar geschreven kunnen worden. Een aantal voorbeelden vind je hieronder. 

• Vlakbij of vlak bij
• Onderop of onder op
• Middenin of midden in
• Bovenop of boven op
• Dichtbij of dicht bij
• Onderaan of onder aan

Deze woordcombinaties bestaan uit een bijwoord en een voorzetsel. In de bovenstaande woorden  zijn ‘bij’, ‘op’, ‘in’ en ‘aan’ de voorzetsels. ‘Vlak’, ‘onder’, ‘midden’, ‘boven’ en ‘dicht’ zijn hier bijwoorden (ook wel voorzetselbijwoorden genoemd).

Schrijver worden? Lees Schrijven Magazine

Nog geen abonee? Profiteer van de introductiekorting: 1 jaar Schrijven Magazine voor slechts € 27,50  (i.p.v. € 38,50) + 2 cadeaus!

Profiteer nu

Door mijn ervaring met tekstcorrectie weet ik dat deze woordcombinaties regelmatig op de verkeerde manier gebruikt worden. Eerlijk is eerlijk, ik heb er ook wel eens moeite mee. Hieronder een uitleg over de correcte schrijfwijze.

De woorden schrijf je los van elkaar als het voorzetsel bij een volgende woordgroep, een eigennaam of een persoonlijk voornaamwoord hoort. Een paar voorbeelden ter verduidelijking:

• Het hotel ligt vlak bij Liverpool.
• Zijn vorige boek ligt onder op de stapel.
• De oude boom staat midden in het dorpje.
• Het tijdschrift ligt boven op het tafeltje.
• Je bent dicht bij hem.
• Het telefoonnummer staat onder aan de bevestiging.

Dit soort woordcombinaties schrijf je aan elkaar als het voorzetsel niet bij een volgende woordgroep, eigennaam of persoonlijk voornaamwoord hoort. Enkele voorbeelden:

• Het stadje ligt vlakbij.
• Zijn manuscript ligt onderop.
• Zij zitten er middenin.
• De manager zit er bovenop.
• De bakker is dichtbij.
• Het elftal staat onderaan.

Door Loes Orrú-Provoost

Loes Orrú-Provoost is freelance vertaler, meertalig tekstcorrector, blogger en eigenaar van tekst- en vertaalbureau “Talen & Vertalen”. Ze is een liefhebber van alles wat met taal en tekst te maken heeft zoals quotes, cryptogrammen en het leren van vreemde talen. Bezoek ook de website van Loes.