Schrijven over jouw ziekte, hoe doe je dat?

Vandaag is het Wereldkankerdag waarbij elk jaar wordt stilgestaan bij de impact van kanker. De grote impact van deze ziekte op het leven van patiënten en hun naasten, doet de vingers van menig schrijver jeuken. Schrijven over moeilijke gebeurtenissen kan helpen bij het verwerkingsproces, dus het is een logische reactie. Toch is autobiografisch schrijven al een vak apart, en al helemaal wanneer het over jouw eigen ervaringen gaat met een ziekte als kanker. Hoe doe je dat?

---

Bepaal je doel

Wat is je doel? Misschien schrijf je het verhaal gewoon voor jezelf, om de moeilijke tijd te verwerken. Maar wat als je jouw ervaringen wil delen met de buitenwereld? Dan heb je een duidelijk doel voor ogen en kan je bedenken wat je de lezer wil meegeven. Wanneer je dat goed voor jezelf hebt bepaald, gaat het ordenen van je herinneringen je makkelijker af. Je hebt immers veel meegemaakt, maar je kan waarschijnlijk niet elk moment gebruiken in je boek. 

Praat erover

Kanker of andere ziektes hebben impact op meer mensen dan alleen op jezelf. Denk bijvoorbeeld aan je geliefde, je familie en je vrienden. Je verhaal zal waarschijnlijk ook over hen gaan en je wilt niemand ermee schaden. Praat erover met de mensen wie het aangaat, vertel ze over jouw plannen en hoe je het uit wil werken. Grote kans dat ze het alleen maar fijn vinden dat je vooraf met hen overlegt. 

Haal herinneringen op

Je hebt een doel voor ogen en je hebt jouw plannen met iedereen doorgesproken. De volgende stap is om al je herinneringen op papier te zetten. Wees vooral niet selectief of chronologisch. Schrijf op wat er in je opkomt. Ga op een later moment schrappen, maar laat je in eerste instantie niet beperken. 

Bedenk wat het verhaal tot een verhaal maakt

Alle gedachtes heb je op papier gezet en de kans is aanwezig dat het bij elkaar geraapte herinneringen en gebeurtenissen zijn. Ga dan ter rade bij jezelf: wat maakt jouw verhaal tot een verhaal? Er is een reden dat we verhalen baseren op de werkelijkheid, maar meestal niet één op één overnemen. Mensen praten in het echte leven met horten en stoten – vaak over koetjes en kalfjes – wat in een verhaal niet goed werkt. Bedenk het thema waarover je wil vertellen en begin met het vormgeven van het verhaal. Probeer er met een beetje afstand naar te kijken, zodat je kan zien hoe jouw levensverhaal het beste tot zijn recht komt. Makkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk. Wellicht werkt het om je opgeschreven herinneringen even in de la te leggen. Kijk er na een paar weken nog een keer naar. 

Schrijf en kijk hoe je erbij voelt

Je hebt besloten vanuit welk perspectief je gaat schrijven en hoe het verhaal eruit moet zien. Begin met schrijven en kijk hoe het voelt. Schrijven over een ziekte is een heel persoonlijk proces, waarin je je eigen draai moet vinden. 

Laat het schrijven door een ander

Lukt het niet om de woorden op papier te krijgen? Als je toch graag jouw ervaringen met kanker – of een andere slopende ziekte – wil delen, kan je dan het beste iemand anders jouw ervaringen laten opschrijven. De overweging is dan: door wie? Een professional of iemand die dichtbij je staat met een vlotte pen? Die keuze is helemaal aan jou.