Creatief schrijven tegen stress en depressie

Je gedachten spuien op papier wordt steeds meer als hulpmiddel tegen stress en negatieve ervaringen gezien. Maar waarom voelen wij ons daardoor beter? De Universiteit Twente deed hier met de schrijfcursus Op verhaal komen in 2011 onderzoek naar. Het onderzoek sluit aan bij de publicatie De waarde van schrijven uit 2010, waarin de auteur concludeert dat het vak schrijven gezien moet worden als ‘hulpmiddel om vitaal te blijven’.

Op verhaal komen
In totaal deden 174 mensen met milde psychologische klachten mee aan de schrijfcursus van de Universiteit Twente. De Twentse psychologen lieten de deelnemers over negatieve maar ook positieve ervaringen schrijven. Zij hanteerden daarbij een ‘narratieve aanpak’. Ze vroegen de deelnemers om, nadat ze een somber verhaal over bijvoorbeeld hun jeugd hadden geschreven, ook leuke gebeurtenissen uit hun jeugd op te schrijven. De psychologen wilden de deelnemers daarmee laten inzien dat ze ook positieve verhalen over zichzelf kunnen vertellen.

Uit het overkoepelende onderzoek waar de cursus deel van uitmaakte, bleek dat na afloop van de cursus bij 53 procent van de deelnemers de depressieve klachten waren verdwenen. In een controlegroep van deelnemers die de schrijfcursus niet hadden gevolgd was dit maar 22 procent. Er werd derhalve geconcludeerd dat autobiografisch schrijven ‘effectief is in het verminderen van depressieve klachten en algemene psychische klachten’.

De waarde van schrijven
In de publicatie De waarde van schrijven beschrijft wetenschapsjournalist Mark Mieras een soortgelijke effect van creatief schrijven. Mieras stelde het verslag samen op basis van verscheidene onderzoeken naar het effect van creatief schrijven. Hij concludeert dat schrijven helpt ‘om de ervaringen van het leven te verwerken. Wie schrijft benoemt vaak emoties en ordent ervaringen; activiteiten die hersenfuncties stimuleren’. In het verslag maakt hij ook een interessante opmerking over autobiografisch schrijven: ‘In experimenten waarin het schrijven raakt aan de eigen overtuigingen en de identiteit van de deelnemers is er vaak meer effect te meten, dan waar zo’ n raakvlak ontbreekt’.

Mieras benadrukt echter dat schrijven ‘geen remedie voor alles en voor allen’ is. Zo zullen mensen die gemakkelijk over zichzelf en hun gevoelens praten minder baat hebben bij schrijven dan mensen die emotioneel meer op zichzelf zijn aangewezen. Ook zijn er verschillen waarneembaar tussen het schrijven over positieve en negatieve ervaringen. ‘Te veel reflectie lijkt de impact van positieve ervaring op het welbevinden te verminderen,’ aldus Mieras. Echter, proefpersonen van het betreffende onderzoek die hun positieve ervaring opschreven ‘in zintuiglijke details’ ondervonden wel een positief effect.

Ook zou schrijven over een negatieve ervaring voor een langere tijd een ontstressend effect hebben. Volgens Mieras vermijden mensen daardoor het ‘reflectief herkauwen’ van ervaringen. In plaats van negatieve ervaringen telkens te herbeleven in je gedachten, word je door de ervaring op te schrijven gestimuleerd te reflecteren en herinterpreteren. ‘Kortom, naarmate de beschrijving van een negatieve levenservaring concreter en beeldender wordt en meer samenhang begint te vertonen, lijkt de geest van de schrijver tot rust te komen,’ aldus Mieras. ‘Wie zijn gevoelens in woorden vat is zijn emoties beter te baas’.

Volg deze link om een verslag van de effectiviteit  van de cursus Op verhaal komen te lezen en volg deze link om de publicatie De waarde van schrijven van Mark Mieras te lezen.

Meer over creatief schrijven.

Van plan een autobiografisch verhaal te schrijven? Neem dan eens een kijkje bij de cursus Autobiografisch schrijven van de Schrijven Online Academie.