Schrijfwoordenboek: 'Cliffhanger'

Als je goed wilt leren schrijven, is het handig om schrijftermen te kennen. Zo kun je beter leren begrijpen hoe een verhaal is opgebouwd. Ook wanneer je in gesprek gaat met een uitgeverij is het belangrijk om te weten wat de verschillende schrijftermen betekenen. Hoor of lees je een schrijfterm waarvan je de betekenis niet (meer) weet? In het Schrijfwoordenboek van Schrijven Online verzamelen we alle schrijftermen én lichten we ze kort toe.

Mis je een schrijfterm waar je meer over wil weten? Mail dan naar redactie@schrijvenonline.org. Deze keer: cliffhanger. Van Dale geeft de volgende betekenis bij dit woord:

Cliff·han·ger (de; m; meervoud: cliffhangers)

‘Spannend slot van een scène, aflevering enz. om belangstelling te wekken voor het vervolg’

Hoe loopt het af?

Een ‘cliffhanger’ is een term uit zowel de film- en televisiewereld, als uit verhalen en toneelstukken. In literaire werken worden cliffhangers al eeuwen gebruikt, zoals bij de bekende Perzische raamvertelling Duizend-en-een-nacht. De herkomst van de naam ‘cliffhanger’ komt echter van de Britse schrijver Thomas Hardy, toen een hoofdpersoon van een van zijn boeken letterlijk aan een klifrand hing. Maar wat is nou het nut van een cliffhanger? Een cliffhanger wordt vooral gebruikt om een lezer in spanning te houden over de afloop. Zodra een lezer op een cliffhanger stuit, dan leest hij of zij graag verder om te weten hoe het afloopt. Dit zorgt voor een hoger spanningsgehalte in een boek.

Rustpauze

Een schrijver kan een cliffhanger gebruiken om een soort ‘rustpauze’ aan te brengen in een verhaallijn. Dit klinkt misschien gek, maar stel dat je wil terugkomen op een verhaallijn uit een eerdere tijd (flashback) of van een ander persoon, dan kun je een cliffhanger creëren in je huidige verhaallijn, en verdergaan met een andere verhaallijn. Zo heeft de lezer even rust van de spanning, en wil hij of zij bovendien door lezen om te weten hoe het afloopt. Een voorbeeld: ‘Jan hing met zijn éne hand aan de rand van de wolkenkrabber. Hij voelde zijn vingers langzaam wegglippen en voelde zijn lichaam richting de afgrond verschuiven.’ Dit is de cliffhanger. Vervolgens: ‘Langzaam slurpte Sarah van haar koffie, terwijl ze naar het nieuwsbericht keek.’ Je blikt terug op iets anders, of gaat met een andere verhaallijn verder, totdat je weer terugkomt op de cliffhanger. Zo is het bovendien ook makkelijk voor de lezer om door langdradige of ‘minder interessante’ hoofdstukken te komen.

Open einde

Je kunt gebruik maken van een cliffhanger aan het einde van je verhaal, om zo een open einde te creëren. Op deze manier kun je de lezer het einde van het verhaal zelf laten invullen, of een aanleiding creëren voor een tweede boek of vervolg. Als schrijver moet je er wel bewust van zijn dat een cliffhanger ervoor kan zorgen dat een verhaal onopgelost blijft wanneer je er niets meer mee doet. Stel dat het schrijven van een vervolg om welke reden dan ook niet meer doorgaat, dan blijft het einde van het eerste boek onopgelost, en blijft de lezer met een hoop vragen zitten. 

Foto: Pixabay