Hoe schrijf je subtiel over emoties?

Hoe geef je boosheid, angst, verdriet weer zonder hoogdravend of sentimenteel te klinken? Kathy Mathys legt het uit.

Door Kathy Mathys

'Met daverend hart liep ze de trap af.' 'De tranen biggelden over haar wangen.' Dat soort zinnen kom ik vaak tegen in studententeksten. Emoties beschrijven is lastig. Clichés liggen altijd op de loer. Als je niet uitkijkt, klink je zo bombastisch dat je de lezer murw achterlaat. Schrijfster Mary Gaitskill stelde ooit: 'Als kunstenaar is het niet mijn taak om je te vertellen wat je moet voelen.' Zo is het. Laat liever wat ruimte voor de lezer.

Hoe schrijf je over emoties op een subtiele manier? Deze 6 tips helpen je verder:

1) Suggestie is goed, maar overdrijf niet

Wil je laten weten dat je personage depressief is, dan hoef je dat niet letterlijk te melden. Je kan het suggereren aan de hand van, bijvoorbeeld, de omgeving. Laat het personage rondlopen in een kamer waarin de gordijnen altijd dicht blijven. Plaats overal halfvolle waterglazen. Maar ik raad je aan om niet te overdrijven met het suggestieve. Sommige schrijvers zijn zo bang om te boek te staan als melodramatisch of sentimenteel dat ze geen emoties in hun werk stoppen. Angstvallig emotie vermijden, wijst niet meteen op schrijversmoed. Als je niet oplet, schrijf je bloedeloos proza.

2) Beelden vertellen meer

Af en toe is het goed om diep in de emotie te duiken. In haar schrijfboek Description geeft Monica Wood een helder voorbeeld van hoe je dit doet. Eerst brengt ze een fragment waarin letterlijk verteld wordt wat er aan de hand is met het personage:

'Ze had liefdesverdriet. Bill had haar verlaten en nu bleef ze alleen achter met haar tranen, haar hartzeer en haar herinneringen aan een gelukkiger tijdperk. Ze had het gevoel dat ze nooit meer zou kunnen lachen. "Ik wil sterven," zei ze hardop.'

In de herschreven versie van Wood klinkt dit zo:

 

Het hele artikel lezen?

Dit is een fragment uit een artikel dat zal verschijnen in het winternummer van Schrijven Magazine. Abonnees van Schrijven Magazine krijgen dit nummer omstreeks 13 december in hun brievenbus.

Het hele artikel lezen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór maandag 2 december 12:00 u., dan krijg je ons winternummer thuisgestuurd!

WORD ABONNEE            GEEF SCHRIJVEN MAGAZINE CADEAU