#196 Man met Kruis
In 1988 zag ik de film Willow in de bioscoop. De tovenaar van de dwergen vraagt aan de hoofdpersoon Willow in welke vinger de kracht schuilt die het universum kan bedwingen. Het antwoord: je eigen vinger.
Zo is het ook een beetje met het beeld van Fabre. Het Christendom is een instituut, een wereld-omspannende organisatie en kent een meer dan tweeduizend jaar durende zeer bewogen geschiedenis. Toch heeft iedereen zijn eigen geloof in de hand. Wat is het kruis anders dan twee aan elkaar genagelde balkjes van de Gamma voor een niet-gelovige? Hij herkent het wellicht als een Christelijk dingetje, een symbool voor menselijk lijden, hoop en misschien zelfs wederopstanding. Maar niet meer dan dat: een symbool.
Wat Fabre goed laat zien, is wat er gebeurt met het geloof in de handpalm van de gelovige mens. Het vertrouwen in God, Christus en de kerk maakt het mogelijk het gehele symbool en alles wat het impliceert en behelst te balanceren. Het geloof is tegelijkertijd persoonlijk en gemeenschappelijk. ‘Ik heb mijn eigen geloof’ zeggen sommigen. Zo’n individueel geloof, op eigen intuïtie gebaseerd, zonder esoterie of rituelen, is prima. Maar het is persoonlijk en klein, als twee aan elkaar gelijmde luciferhoutjes. Er valt niet mee te balanceren.
De katholieke kerk is oud en mystiek, cryptisch en obscuur en heeft een op zijn zachtst gezegd twijfelachtige, duistere zijde. Het is de kerk, met al zijn facetten, zijn canon en zijn periferie die de kruisvorm beladen met een rijke symboliek. Maar het valt of staat allemaal nog steeds met een individueel geloof. Waar geen geloof is, wordt nagedacht. En waar wordt nagedacht, wordt getwijfeld. En als je een kruis op je handpalm balanceert, is dat wel zo ongeveer het laatste wat je moet doen. Want dan gaat het wiebelen. En als het eenmaal wiebelt, is er geen houden meer aan.
Tilma: prachtig
Lid sinds
10 jaar 6 maandenRol
Klasse!
Lid sinds
10 jaar 4 maandenRol
Knappe verhandeling, een
Lid sinds
7 jaar 7 maandenRol
Weer mooi geschreven, Tilma.
Lid sinds
15 jaar 6 maandenRol
Tilma, ... met aandacht heb
Lid sinds
11 jaar 7 maandenRol
Dank voor jullie reacties.
Lid sinds
6 jaar 11 maandenRol
Hoi Tilma, je verhaal zet me
Lid sinds
13 jaar 9 maandenRol
Hallo Tilma, ... even
Lid sinds
11 jaar 7 maandenRol
twijfel is de onderzoeker
Lid sinds
10 jaar 6 maandenRol
Hallo Tilma, Het meest
Lid sinds
16 jaar 5 maandenRol
Marijcke: je geeft mij een
Lid sinds
10 jaar 6 maandenRol
Coach Marijcke Cauwe
Lid sinds
6 jaar 11 maandenRol
Je geeft stof tot
Lid sinds
9 jaar 1 maandRol
Deze opdracht levert niet
Lid sinds
10 jaar 4 maandenRol
Ketters Ik maak mezelf…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ketters
Ik maak mezelf graag wijs dat geloven juist begint bij de twijfel en eindigt bij het dogma. Geloven is het tegenovergestelde van zeker weten. Moge dat aforisme inderdaad opgaan voor het persoonlijk geloof, of zelfs haar bestaansvoorwaarde zijn – toch wordt er door de kerk al millennia van alles beleden en vastgelegd, en beschouwt zij juist dat product (minstens deels) als haar kern: de teksten, de spullen, de hiërarchie. Er moet tenslotte iets bestaan dat samenbindt. Iets om in te geloven, op het snijvlak van de notariële akte en de mystieke inspiratiebron. Een sjibbolet, dat ook: pas toen ik me liet dopen, was ik echt baptist.
Mooi dus hoe je column de paradox raakt dat het geloof een eeuwenoud instituut is, maar tegelijk een vluchtig, ongrijpbaar mengsel van menselijk voelen, vertrouwen, vrezen, en iets ongrijpbaars, misschien wel even onbaatzuchtigs als pragmatisch.
Noem het cognitief dissonant. Noem het schizofreen of ronduit blasfemisch. Geloof is zo fragmentarisch als het leven nu eenmaal is. Het geloof is een balanceeract, het is dat blinkende kruis in de palm van de hand van het zelfbeeld van Faber. Aan de buitenkant een toonbaar geheel maar in feite onstabiel en dus om de haverklap leeg, hypocriet en gedateerd.
De assen van het kruis kúnnen niet zonder elkaar, zoals je terecht stelt. Wie zomaar wat gelooft, kan niet meer beweren dat hij of zij gelooft. En tegelijk gaat iedere poging van de organisatie om het organisme te beknotten meer over macht dan over mededogen. Tegelijk is mijn geloof dan ook bij uitstek het proces van mijn meest integere vragen, naast al mijn going through the motions. Geloof kan en mag niet losgezongen zijn van de tastbare wereld, van mijn binnenste, van mijn verdriet, van het leed. Misschien gaat geloof daarom zo over de dood. Misschien is mijn geloof wel ordinair ketters ongeloof. Het is dan ook een paradox.
Vandaag is het Witte Donderdag. Ik dacht: vooruit, laat ik Gi eens een plezier doen.
Dank je Kruidnagel om mij…
Lid sinds
8 jaar 2 maandenRol
Dank je Kruidnagel om mij op deze W.D. helemaal terug naar mei 2018 te katapulteren. Tijdens deze reis in de tijd vielen mij een aantal zaken op:
Inmiddels is Jan Fabre door het #Metoo fenomeen van zijn sokkel gevallen, is het wankelend kruis, net als zijn vliegende levende katten spreekwoordelijk naar beneden gedonderd. Mijn reactie op de tekst van Tilma en jouw commentaar komt mogelijk later als vijgen na Pasen (vlaams voor ‘mosterd na de maaltijd’).
Ha! 1 april kikker in je bil…
Lid sinds
6 jaar 11 maandenRol
Ha! 1 april kikker in je bil. 2018, dat was nog eens een jaar.
In december 2018 kregen we…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
In december 2018 kregen we Bruno erbij.
Jij begon ongeveer een jaar eerder. En je beet al snel snedig van je af.