Wat voor schrijver ben jij?

Iedere schrijver is anders. Het lijkt voor de hand te liggen, maar zeker als je nog niet zo lang schrijft en nog weinig verschillende voorbeelden langs hebt zien komen, kan het lijken alsof er maar één manier is om te schrijven… en alsof je een slechte schrijver bent als dat je niet lukt.

Niets is minder waar. Te veel schrijvers proberen de methodes van anderen te volgen en verliezen de moed als ze vastlopen, overtuigd dat ze niet genoeg talent of discipline hebben. Zonde, want de meest succesvolle manier om een boek te schrijven is jóúw manier. Wat voor schrijver ben jij?

Outliner of ontdekker?

Ook wel bekend als plotter of pantser, architect of tuinier, planner of organisch schrijver, oftewel: stippel je de verhaallijn uit voordat je gaat schrijven, of begin je met een idee en zie je gaandeweg waar je uitkomt? Veel schrijvers zitten er ergens tussenin: ze bedenken bijvoorbeeld een handjevol plotpunten en zoeken schrijvenderwijs hun weg van A naar B, of ze maken een outline waar ze vervolgens compleet van afwijken. Ontdekkers verliezen vaak hun motivatie als ze al weten hoe het verhaal afloopt, omdat hun plezier in het schrijven voortkomt uit het ontdekken waar hun personages naartoe willen. Outliners hebben die stip op de horizon juist nodig als houvast en verliezen de moed als ze zich stuurloos voelen.

---

Afbeelding

Schrijftips van bekende schrijvers?

In iedere editie van tijdschrift Schrijven Magazine delen we tips, trucs & adviezen van bekende auteurs en schrijfdocenten. Leerzaam!

Nog geen abonnee? Meld je aan!

Ja graag!    Geef cadeau

---

Structuur of intuïtie?

Van de ‘hero’s journey’ tot de ‘27 chapter outline’: er bestaan talloze modellen voor verhaalstructuur, gebaseerd op analyses van succesvolle verhalen. Voor sommige schrijvers kan zo’n structuur een waardevolle houvast zijn: zij raken geïnspireerd door de vraag hoe het ‘midpoint’ of de ‘dark night of the soul’ er in hun verhaal uitziet, en hebben zonder dat raamwerk misschien moeite om een sterke spanningsboog te schrijven. Anderen raken er juist door geblokkeerd en schrijven betere verhalen als ze hun intuïtie volgen.

Perfectionist of veelschrijver?

Er wordt beweerd dat je alleen goed leert schrijven door verhalen af te maken en de geleerde lessen mee te nemen naar iets nieuws. Toch wijst de praktijk uit dat het net zo goed kan werken om dat manuscript waar je als tiener aan begon steeds weer te herschrijven en verbeteren. Sommige schrijvers hebben nu eenmaal één verhaal, wereld of personage in hun hoofd dat ze zo goed mogelijk willen uitwerken; anderen lopen over van de ideeën die ze het liefst zo snel mogelijk de wereld in brengen om aan het volgende te kunnen beginnen. Uiteindelijk is de beste aanpak degene waar je enthousiast over bent.

Woorddoel of niet?

Er zijn mensen die blij worden van getallen en strakke doelen en mensen die ervan in paniek raken. Als het keer op keer niet lukt om je schrijfdoel te halen, ligt dat waarschijnlijk niet aan een gebrek aan discipline, maar past die aanpak gewoon niet bij je. Sommige schrijvers hebben meer baat bij een tijdsdoel (een uur schrijven) of een minimumdoel (één zin, alles daarboven is mooi meegenomen). Anderen laten zich liever leiden door hun verlangen om bij de volgende gebeurtenis in het verhaal te komen.

Herschrijven of doorschrijven?

Een veelgehoord advies is om herschrijven te bewaren tot de eerste versie van je verhaal af is: anders zou je maar blijven schaven aan het eerste hoofdstuk en kom je nooit vooruit. Dat geldt echter niet voor iedereen. Als je al ziet wat je wil verbeteren aan je vorige hoofdstukken, kan herschrijven juist helpen om met meer vertrouwen verder te kunnen. Het is maar net hoe je hoofd werkt: is dat bijschaven een excuus om nog niet verder te hoeven of een essentieel deel van je schrijfproces?

Dagelijks schrijven of lange blokken?

Sommige schrijvers zweren bij hun dagelijkse schrijfroutine, vaak op hetzelfde moment van de dag, dat ze met hun leven bewaken. Niet iedereen kan zo’n moment vinden in de volle of onregelmatige planning, en niet iedereen is elke dag in staat om zinnige woorden te produceren; sommige schrijvers hebben er meer baat bij om af en toe een hele dag of een vakantie voor schrijven te reserveren en de rest van de tijd het verhaal in hun achterhoofd te laten sudderen. Er zijn vele wegen naar Rome en vele manieren om een boek af te krijgen.

Over de auteur

Anna Mattaar gaf als schrijvende tiener al feedback op andermans verhalen en heeft die passie inmiddels omgezet in een eigen bedrijf als schrijfcoach: Fictera Schrijfcoaching. Ze helpt schrijvers hun eigen unieke schrijfproces te vinden en hun verhalen op papier te laten aansluiten bij de visie in hun hoofd. Haar specialisatie is fantasy, maar ze werkt met alle schrijvers die hun werk naar een hoger niveau willen brengen en hun lezers willen meeslepen in een ijzersterk verhaal. Zelf schrijft ze fantasy met een focus op de persoonlijke worstelingen van personages die buiten de bestaande hokjes vallen.