Schrijfwoordenboek: raamvertelling

Als je goed wilt leren schrijven, is het handig om schrijftermen te kennen. Zo kun je beter leren begrijpen hoe een verhaal is opgebouwd. Ook wanneer je in gesprek gaat met een uitgeverij is het belangrijk om te weten wat de verschillende schrijftermen betekenen. Hoor of lees je een schrijfterm waarvan je de betekenis niet (meer) weet? In het Schrijfwoordenboek van Schrijven Online verzamelen we alle schrijftermen én lichten we ze toe.

Mis je een schrijfterm waar je meer over wilt weten? Mail dan naar redactie@schrijvenonline.org. Deze keer: ‘raamvertelling’. Wikipedia geeft de volgende uitleg bij dit woord:

Een raamvertelling of kadervertelling (ook wel raamverhaal of kaderverhaal) is een narratieve techniek waarbij een bepaald verhaal de omlijsting vormt voor een aantal andere verhalen, de binnenvertellingen. Raamvertellingen worden vooral gebruikt in films en literatuur.

Odyssee en Decamerone

Bij een raamvertelling begint de vertelling in het heden, waarbij verschillende personages aan het woord komen. Het begingedeelte is bedoeld als een expositie, waarbij het thema wordt bepaald en de personages worden geïntroduceerd. Voorbeelden van raamvertellingen zijn: de Odyssee van Homerus, Max Havelaar van Multatuli, Decamerone van de Florentijnse schrijver Giovanni Boccaccio.

Duizend-en-een-nacht

Een van de bekendste raamvertellingen is misschien wel Duizend-en-een-nacht. Dit is een verzameling verhalen in de vorm van een raamvertelling. De verhalen komen uit verschillende Arabische landen, India en Noord-Afrika. De raamvertelling begint bij het kaderverhaal van de Perzische koning Sjahriaar. Sjahriaar is bedrogen door zijn vrouw, en om herhaling te voorkomen besluit hij iedere avond een nieuwe maagd te huwen om haar vervolgens de volgende ochtend te executeren. Op een gegeven moment huwt hij de jonge vrouw Sjeherazade. Om aan de dood te ontsnappen vertelt Sjeherazade op de huwelijksnacht een verhaal dat aan het eind van de nacht nog niet af is. De koning wil weten hoe het verhaal afloopt, dus hij laat haar leven, maar steeds begint Sjeherazade een nieuw verhaal. Dit houdt ze 1001 nachten vol. Uiteindelijk is de koning van haar gaan houden en laat hij haar zijn definitieve vrouw worden, waarbij ze aan de dood ontkomt.

Bekende verhalen uit Duizend-en-een-nacht zijn onder andere: Ali Baba en de veertig rovers, Sinbad de zeeman (die zelf ook weer uit zeven verhalen bestaat) en Aladin en de wonderlamp.

Omlijsting

Met een raamvertelling kun je dus eigenlijk een heleboel korte verhalen bundelen, waarbij het kaderverhaal als het ware dient als omlijsting die het geheel bij elkaar houdt. Belangrijk is wel dat de verhalen allemaal teruggekoppeld worden aan het kaderverhaal. Zo worden in Duizend-en-een-nacht allerlei verschillende losstaande verhalen uit verschillende landen en culturen verteld, maar ze worden altijd teruggekoppeld aan Sjeherazade die ze vertelt om haar eigen hachje te redden.