Schrijfwandeling – Deventer

Het zonnetje schijnt eindelijk weer, de temperaturen worden aangenamer en alles en iedereen wordt een stukje mooier. Kortom: de zomer komt er weer aan. Tijd om naar buiten te gaan en je te laten inspireren.

Elk jaar op de eerste zondag van augustus wordt Deventer overstroomt, als de grote boekenmarkt neerstrijkt langs de IJssel. Ook buiten de grootste boekenmarkt van Europa blijkt de stad langs de IJssel een prachtige plek om te schrijfwandelen.

Station Deventer

Deventer is zeker niet de grootste stad van Nederland, wel een van de oudste. Historici hebben vastgesteld dat de naam van de stad al in negende-eeuwse oorkonden van het bisdom Utrecht voorkwam. Het stationsgebouw waar we nu staan werd gebouwd in 1920. De spoorlijn zelf lag er toen al een hele tijd: de IJssellijn (Zwolle-Arnhem) werd in 1865 aangelegd, maar het destijds gebouwde station voldeed in het begin van de twintigste eeuw niet langer en werd vlak na de Eerste Wereldoorlog vervangen.

Een bijzonder element aan het stationsgebouw is het bordje ‘Wachtkamer 3e Klasse’ dat iedere voorbijglijdende treinreiziger altijd meteen opvalt. In een tijd dat de meeste stations niet eens gewone wachtkamers meer hebben, en het verschil tussen de tweede en de eerste klasse steeds verder vervaagt, is een ‘wachtkamer derde klasse’ meer dan een schim uit het verleden - het is een symbool.

Opdracht

Ga terug in de tijd. Stel je voor dat een reiziger in de jaren twintig hier aankwam en een tijdje in de Wachtkamer 3e klasse moest doorbrengen. Hij of zij raakt in gesprek met een andere persoon, die ook enige tijd door moet brengen in deze wachtkamer. De ene is een buitenstaander, de ander iemand uit Deventer. Schrijf een dialoog tussen de twee. Roep de sfeer van die tijd op.

Rijsterborgherpark

We steken het stationsplein over naar het Rijsterborgherpark. Loop een rondje door het park, ook langs het water en ga zitten als je een bankje kunt vinden. Geniet van het uitzicht op de stad. Van hieruit kijk je op de Singel met daarachter de oude stad. Kijk naar de daken van de huizen, de kerktorens, de nauwe straten en de lucht erboven. Doe inspiratie op.

Opdracht

We gaan een gedicht schrijven. Een belangrijk onderdeel daarvan is het spelen met klanken. Luister alleen al naar de naam Deventer: Dee – Ven - Ter. Die drie e’s, die in drie soorten klanken zijn verpakt: een lange ee, een è en een stomme e. Drie keer dezelfde letter, drie keer een andere uitspraak.

We gaan spelen met klank. Met alliteraties, beginrijmen. ‘Zwoel zakte de zon in de zilte zee,’ ‘De kat krabt de krullen van de trap.’ Maak een lange lijst van allitererende woorden die bij je opkomen in het park. Verzin zoveel mogelijk, alles wat er in je opkomt. Kies vervolgens uit deze lijst de beste twee vondsten, vaak de minst clichématige. Probeer rond deze twee een gedicht te maken. Zoek naar verrassende beelden en mooie klanken. Maak een gedicht.

Keizerstraat

We wandelen terug naar het Stationsplein. We steken de Singel over en komen zo op de Keizerstraat.

Op nr. 68-70 van de Keizerstraat vinden we het Centrum voor de Kunsten, De Leeuwenkuil. Loop gerust binnen en bekijk de folders. Behalve voor talloze andere disciplines kunnen beginners en gevorderden op proza- en poëziegebied hier terecht. Ook op theatergebied is er veel te doen.

Opdracht

Theater, schouwburg en een filmhuis: het spreekt bijna vanzelf dat we iets met drama gaan doen. Drama is decor, karakters, spel en dialoog. Verzin een stuk over iets wat in de boekenwereld speelt. Een uitgever en een schrijver; een schrijver en een drukker, alles wat je maar kunt bedenken. Bedenk een conflict, een drama, een tegenstelling: waar botsen hun werelden? Zet dit alles in een schema, bedenk een decor, en schrijf een korte dialoog waarin dit alles samenkomt.

Lebuïnuskerk

We lopen de Keizerstraat uit en slaan aan het eind rechtsaf de Korte Bisschopstraat in. Daarna slaan we links de Lange Bisschopstraat in die we uitlopen. We komen uit bij de Lebuïnuskerk.

Deze Lebuïnuskerk, ook wel Grote kerk genaamd, in het midden van de Hanzestad Deventer, staat op de plek waar al in de achtste eeuw een houten kerkje moet hebben gestaan. De huidige kerk, een gotische hallenkerk, kwam tot stand tussen 1450 en 1525. De toren is van later datum, die stamt uit de zestiende eeuw. Inmiddels is het gebouw een van de belangrijkste Unescomonumenten van Nederland.

Opdracht

Tijd om te contempleren. Ga in een van de cafés rond het plein zitten en laat de grote middeleeuwse kerk tot je doordringen. Dat kan de inhoud zijn (kerk, kerkgeschiedenis), maar ook de vorm (hallenkerk), de bouwwijze of de sfeer. Schrijf nu een column over datgene wat door je hoofd speelde.

Dit is het einde van deze schrijfwandeling. Je kunt in ditzelfde café je opdrachten verder uitwerken of ervoor kiezen om de trein weer naar huis te nemen.

Deze schrijfwandeling werd oorspronkelijk geschreven door Louis Stiller.