Hoeveel verdient een schrijver? Letterenfonds onderzocht de financiële situatie van Nederlandse schrijvers

De boekenmarkt is in tien jaar tijd met een vijfde gekrompen. Wat betekent dat voor de auteurs? Ook de succesvollen onder hen kennen financiële zorgen, blijkt uit een rondgang en uit berekeningen die het Letterenfonds op verzoek van de Volkskrant maakte.

De Volkskrant schetst een vrij deprimerend beeld voor schrijvers. Het romantische beeld van dagenlang ongestoord op een zolderkamertje aan je magnum opus werken wordt gezien als een reliek van het verleden. De Volkskrant heeft het Letterenfonds verzocht om de financiële situatie onder schrijvers te onderzoeken, waaruit blijkt dat ook de succesvolle schrijvers moeite hebben om rond te komen.

Schrijven en bijklussen

De laatste tien jaar is de boekenmarkt met een vijfde gekrompen. Daarom moeten veel schrijvers bijklussen, waardoor ze geen fulltime romanschrijver kunnen zijn. De Volkskrant noemt een voorbeeld van een succesvolle romanschrijver die moet bijklussen: Pieter Waterdrinken. Naast romanschrijver is hij ook correspondent voor diverse media. Hij wist met zijn roman Tsjaikovskistraat 40 in de Bestseller 60 te belanden. Volgens de schrijver leverde de bestseller hem €70.000 op, waarvan nog een flink deel naar de belasting ging.

Wat verdient een schrijver?

De boekenmarkt is het afgelopen decennium gekrompen. In 2008 gingen er nog 51 miljoen boeken de toonbank over, in 2017 waren dit er nog maar 41 miljoen. Volgens het Letterenfonds verdienen de succesvolle Letterenfonds-schrijvers gemiddeld €1.500 netto per maand. De schrijvers die nog bezig zijn met hun oeuvre te bouwen en daardoor nog iets minder ver in hun carrière zijn, moeten het doen met €1.400 netto per maand. Startende schrijvers doen het financieel nog een stuk slechter, slechts €900 netto per maand.

Uitgeverijen in crisis

Ook uitgeverijen voelen de tegenslagen. Ze delen minder vaak intentieverklaringen uit waarin ze uiten graag een samenwerking te willen met schrijvers, en stellen steeds vaker boeken uit. Het gevolg is dat steeds minder schrijvers een aanvraag doen voor een werkbeurs. Het aantal verzoeken liep terug van 280 in 2009 naar 171 in 2017. De titelreductie bij uitgeverijen is een feit. Steeds meer schrijvers moeten wachten of hun boek nog uitgegeven gaat worden, aangezien de boeken steeds meer ‘op de plank’ eindigen bij uitgeverijen.

Cultuurbezuinigingen

Letterenfonds-directeur Tiziano Perez komt, ondanks de bezuinigingen in de cultuursector, nog steeds financieel uit de voeten. Hij noemt de vaste boekenprijs, een modelcontract dat royalty’s regelt, een goed functionerend distributiesysteem als reden hiervoor. Daarnaast benoemd hij het leenrecht en het Letterenfonds als redmiddelen voor de schrijvers in tijden van cultuurbezuinigingen. Helaas zet de krimpende boekenmarkt, de toenemende ontlezing en digitale innovaties de auteurs wel steeds verder onder druk.

Digitale innovaties binnen de literatuur

Door digitale innovaties worden boeken steeds vaker illegaal gedownload.  Abonnementsmodellen van onder andere Bol.com en Kobo Plus zetten mensen misschien wel aan tot meer te lezen, maar de opbrengsten voor de schrijvers zijn minimaal aangezien de schrijvers weinig winst zien van die abonnementen.

Schrale troost

Is er dan nog een lichtpuntje? Volgens auteur Frank Westerman wel. In Kroatië kunnen slechts twee mensen van de pen leven. Dan mogen we in Nederland onze zegeningen wel tellen. Volgens Emile Brugman, de uitgever van Westerman, verdienden acht jaar geleden nog honderdvijftig mensen in Nederland hun brood aan enkel schrijven.

Bron: De Volkskrant

Alles weten over het schrijven van een boek? Kom naar de Schrijven Magazine Schrijfdag op 16 september en doe inspiratie op voor een héél schrijfjaar!