Dump je te veel informatie in de dialogen? – 3 oplossingen

Je wil de lezer informatie geven over het verhaal, dan is er geen beter moment dan de personages erover te laten praten, toch? Helaas, meestal pakt niet zo goed uit als je gehoopt had. Te veel informatie in dialogen voelt onnatuurlijk aan. Hoe verweef je toch informatie in je dialogen? 3 oplossingen!


Oplossing 1: Wees alert op de ‘as you know, Bob’

Een infodump een dialoog uit zich vaak in de valkuil die bekend staat als ‘as you know, Bob’. Het is een manier van informatie geven in een dialoog, die vaak niet goed werkt: ‘Zoals je weet, Bob, heb ik twee jaar geleden een zwaar ongeluk gehad waardoor ik nog steeds niet volledig kan werken’. Je ziet vast meteen al het probleem. Want: Als Bob dit al weet, waarom zou een personage het dan nog eens vertellen? De lezer wordt uit het verhaal gerukt, want ze hebben door dat deze informatie alleen bedoeld is voor hen. 

Een ‘as you know, Bob’ is niet altijd zo herkenbaar als dit voorbeeld. Eigenlijk gaat het over alles wat in dialogen gezegd wordt, dat de personages eigenlijk al weten. Nu je weet wat het is, kan je het gaan herkennen in je eigen verhalen. Tijd voor een herschrijfronde dus! 

Lees ook: Heb je last van een ‘infodump’ in je verhaal? – 3 oplossingen

Oplossing 2: Leg tussen de dialogen wat uit

Je mag best tussen de dialogen door iets verduidelijken voor de lezer. In het voorbeeld van hiervoor: “Mijn gewrichten zijn wat stijf vandaag,” zeg ik tegen Bob terwijl ik mijn pols probeer los te masseren. Zelfs na twee jaar heeft mijn lichaam nog ruzie met de winterdagen. Dat dit komt door een ongeluk weten we nu nog niet, maar dat kan je later in het gesprek weer voorzichtig laten vallen. 

Misschien is het je ook opgevallen dat het personage de pols aan het masseren is. Nu weten we zelfs al dat het ongeluk schade aan dat deel van het lichaam heeft toegebracht. Dus: show, don’t tell helpt je ook een heel eind op weg. 

Lees ook: De gereedschapskist van de schrijver: show, don’t tell

Oplossing 3: Geef hints en laat de lezer conclusies trekken

Eigenlijk is het doel om door het verhaal of de dialogen heen hints te geven aan de lezer. Dan gaat je lezer vanzelf conclusies trekken en dat is juist de charme van een boek lezen. Je wil immers je brein aan het werk zetten. Na het vorige voorbeeld heeft de lezer een aantal vragen over. Waardoor gebeurde het ongeluk? Hoe raakte de pols beschadigd? Misschien lagen de handen verkeerd op het stuur toen de airbag openklapte. We weten het nog niet, maar het is geen informatie die de lezer direct nodig heeft om het verhaal te begrijpen. Over 20 pagina’s kan je weer gaan hinten over de toedracht van het ongeluk of over de revalidatie erna. Dat houdt de lezer bij de les en zorgt dat ze verder willen lezen.