Dichtvormen – songtekst

Toegegeven, songteksten zijn misschien niet echt een dichtvorm, maar toch verschilt een goede songtekst helemaal niet zo veel van een mooi gedicht. Vandaar dat Schrijven Online deze week uitgebreid de kunst van het schrijven van een songtekst bespreekt.

Het begin: muziek of tekst?

Anna Fernhout is een jonge, Utrechtse singer/songwriter. Speciaal voor Schrijven Online vertelt ze hoe zij nou een songtekst schrijft.

Er zijn twee manieren om aan je songtekst te beginnen: de één begint met de melodie, de ander met de tekst zelf. Anna behoort tot de eerste groep: ‘Ik speel op de gitaar totdat ik klanken hoor die mij raken. Vervolgens ga ik daar overheen neuriën. En dan kan het nog zijn dat ik verstandelijk niet weet waar het liedje over zal gaan.’

Anna werkt vanuit het gevoel naar een tekst toe. De tekst moet reflecteren welk gevoel de melodie haar geeft: ‘Ik wil dat de kern van wat ik voel zich laat horen in het refrein, omdat dat het terugkerende stuk is in een lied.’

Anders is het, wanneer Anna een opdracht krijgt voor een nummer. Ze probeert dan eerst te achterhalen wat de belangrijkste boodschap is die de opdrachtgever over wil brengen. Deze boodschap komt in het refrein. Ook probeert ze, bijvoorbeeld bij een liefdesliedje voor een bruiloft, de liefde tussen de betreffende personen te begrijpen. Haar informatie haalt Anna uit een interview.

Vervolgens gaat Anna weer hetzelfde te werk als wanneer ze een lied voor zichzelf schrijft: ‘Ik probeer in de vibe te komen van de liefde tussen die twee mensen en van daaruit begin ik op de gitaar wat te pingelen. De rode draad die ik al heb opschreven leg ik dan voor mij neer zodat ik tijdens het spelen ernaar kan kijken. Vervolgens laat ik mij al zingend zinnen ontvallen.’

Anna’s tips

1. Begin met je eigen gevoel. Als je iets schrijft wat jou raakt, raakt dat anderen vaak ook.
2. Wees niet bang. Durf iets te schrijven, ook al twijfel je of het wel mooi genoeg is. Kritiek op jezelf werkt verlammend. Alleen als je jezelf toestaat iets te schrijven waar je niet zeker over bent kun je doorgaan met schrijven tot je er wel zeker over bent.

Voorbeeld

‘Beter zijn’ is een liedje dat Anna schreef in opdracht voor een bruiloft. Als verrassing speelde ze het live op de bruiloft zelf. Dit nummer kun je hier luisteren.

Opdracht

Songteksten schrijven heeft dus vooral met gevoel te maken. Ga zoals Anna te werk en zoek eerst een melodie die jou raakt. Misschien kun je dit zelf doen op een instrument, maar je kunt ook bestaande melodieën gebruiken.

Probeer te begrijpen welk gevoel de melodie bij jou oproept en schrijf hierbij een aantal steekwoorden op. Misschien herinnert de melodie je aan een gebeurtenis of een zeker persoon. Gebruik de steekwoorden als inspiratie voor de uiteindelijke songtekst die je op de melodie schrijft.