Lid sinds

18 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Juridische gevolgen 'waar gebeurd'

11 maart 2008 - 11:00
Vreemde titel, weet ik. Ik wil jullie graag een probleem voorleggen: ik werk aan een manuscript over gebeurtenissen waarin ik ooit bij betrokken ben geraakt. In het manuscript volg ik de lijn der gebeurtenissen zoals ik dénk dat die zich ooit heeft ontwikkeld, bovendien nog aangepast aan de eisen van de plot, en ik gebruik fictieve versies van de betrokkenen. Namen en plaatsnamen zijn sowieso veranderd, en van veel karakters heb ik belangrijke eigenschappen 'omgevormd'. Toch blijven de gebeurtenissen beslist herkenbaar voor de direct betrokkenen. Ik vraag me dan ook af in hoeverre ik als auteur beschermd ben als deze personen proberen het op een rechtszaak aan laten komen, bijv. wegens smaad, om het boek van de markt te krijgen, of om er anderszins een slaatje uit te slaan. En hoever ik moet gaan met het veranderen van personages en feiten om mezelf -en uiteindelijk ook hen- voldoende te beschermen. Ik vraag me ook af of uitgeverijen terug zouden schrikken voor een verhaal als dat mogelijk tot ophef en rechtszaken leidt. Aangezien op dit forum zowel mensen actief zijn die een waargebeurd verhaal hebben laten uitgeven, als uitgevers die misschien meer thuis zijn in deze materie, hoop ik dat jullie me duidelijkheid kunnen bieden.

Lid sinds

16 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 11:22
Ik heb het zelfde probleem. In de eerste plaats heb ik een "disclaimer" waarin staat dat de inhoud van het boek puur fictief is en eventuele gebeurtenissen op een coïncidentie berusten. Als je je karakters van andere namen en dergelijke voorziet, kan je weinig gebeuren. In juridische zin althans. Voor dit soort zaken is een standaard formule. Wat jij allemaal opschrijft, heb ik zelf ook toegepast. Zolang je je roman of wat dan ook als "fictie" bestempelt, kan je weinig overkomen. En maak vooral geen slapende honden wakker!

Lid sinds

19 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 11:41
Een uitgever zet doorgaans 'Roman' voor op de kaft en in het colofon. Dan is het dus verzonnen en niet op waarheid gebaseerd. Dan zijn ze (en jij) ingedekt. Soms kiezen ze ervoor om melding te maken van faction. Een mix van facts en fiction. Dat dekt ook in en geeft hogere verkoopcijfers, want deels waar gebeurd. Ik zou me als het een beetje al te heftig is wat je schrijft meer zorgen maken over lekke autobanden of stenen door ramen dan over juristen. :)

Lid sinds

17 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 11:59
Ik kan het verhaal zo snel even niet meer terugvinden, maar op de site van Boekscout stond een poos terug iets over dat er tegen een auteur een rechtszaak was aangespannen wegens smaad of iets dergelijks. Ik weet niet meer of de naam van deze persoon veranderd was of niet, maar hoe het zij, er stond in ieder geval dat de auteur de rechtszaak had gewonnen. Sowieso als iets autobiografisch is mag je er volgens mij over schrijven. Neem anders voor de zekerheid contact op met Het Juridisch Loket. Dat is een bedrijf waar je een afspraak mee kunt maken om gratis juridisch advies in te winnen. Hoewel ik niet zeker weet of dit hun expertisegebied is, maar als dat niet het geval is zullen ze dat wel zeggen.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 12:37
Zolang je geen namen noemt, zal het met de gevolgen meevallen denk ik. De enige zaak die me nu even te binnen schiet is zwagerman-brandsteder. Joost Zwagerman had het in zijn boek Vals licht over een quizmaster die naar de hoeren ging. Het was redelijk duidelijk dat het om Ron Brandsteder ging. Zwagerman heeft die passage later herschreven. Maar smaad en laster zijn moeilijk te bewijzen. De vrijheid van meningsuiting is een groot goed. Overigens heeft elke grote uitgeverij vast wel een jurist in dienst of hebben ze contact met een advocatenkantoor.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 13:49
Leuke vraag voor Chris (als je pluslid bent)
wauw, zjors spamt ;) (voel me haast schuldig dat ik me nog niet aangemeld heb)

Lid sinds

16 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 15:09
Dat soort literatuur is natuurlijk een ander verhaal als je publiekelijk bekende personen erbij betrekt die door hun kenmerkende levenswandel er uit te filteren zijn. Uit een boek dan. Verbazingwekkend dat de dame er zo makkelijk mee weg komt. Het is verleidelijk om je eigen ervaringen in een boek te zetten,vooral als je ze daadwerkelijk kan gebruiken. Maar moord gaat me een brug te ver. Als je de dramatis personae uit het boek kunt filteren zie ik wel een juridisch gaatje. Om de dame juridisch op de vingers te tikken wel te verstaan.

11 maart 2008 - 15:42
Je kunt je ook indekken door subtiel taalgebruik, waaruit niet expliciet te concluderen valt dat je iemand aanvalt, of zijn goede naam in twijfel trekt. Ook naamsveranderingen kunnen helpen. Als je schrijft dat je fan bent van de Friese zanger Bys, hoeft dat niet per se naar Syb te verwijzen. Je kunt met Bys best wel heel iemand anders bedoelen. Als je vervolgens schrijft dat Bys zijn partner bedriegt en met de Arabische Doriah aan de haal gaat om het voortreffelijke merg uit de staarten van de Sahaarse kamelen te ziften, met als doel dit in muggen te transplanteren zodat die olifanten worden en op die vinding weredwijd patent aanvragen zodat Bys geen Friese smartlappen meer hoeft te zingen... etc... dan kan niemand je iets maken, toch? Is dan de goede naam van Syb door het slijk gehaald? Syb mocht willen. :) (Maar of zijn partner het een leuk verhaal vindt, is een tweede).

Lid sinds

18 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 15:56
Oke. Dus op zich zit ik aan de veilige kant (Afgezien van Zjors bakstenen dan, maar goed, en baksteen is nooit weg). Aangezien ik de personages een eigen draai geef, en alle details van het verhaal naar eigen hand zet, is zeg maar zelfs te bediscussieren of het nog wel hetzelfde verhaal blijft? De gebeurtenissen op zich zijn niet uniek. Ik heb een hekel aan het woord faction, maar ik denk dat het hier wel van toepassing is. @Marie-jeanne: Het is beslist niet de bedoeling mensen aan te vallen of neer te halen door middel van dit verhaal, maar de feiten zoals ze er liggen en zoals ik ze ook in mijn verhaal verwerk, vallen behoorlijk in het nadeel van bepaalde personen uit. Mijn opzet is juist om ook de kant van deze personages zo te belichten dat er toch een soort van begrip voor hen ontstaat. Of ze dat zelf zo ervaren is dan weer heel wat anders. Bedankt voor jullie reacties.

11 maart 2008 - 17:16
Ze zetten overal van alles op: 'pure olijfolie' op resten van takjes, schilletjes en een mix met sla- en zonnebloemolie. Iemand definieert dat zo en daarom mag het op de fles staan. Anders zouden ze erop moeten zetten: rotzooi. Met wijn hetzelfde. Ze flikkeren alles door elkaar, alcohol, water, smaak- en kleurstoffen en wat suiker, ze maken een mooi etiket met een fictief kasteel en klaar is de 'Chateau Belvedère.' In de reclame voor slechts 4,95. (Dit is een fictief voorbeeld). Tegenwoordig kun je volgens mij alles ruim definiëren. Als je van tevoren laat vastleggen wat jij onder 'fictie' verstond, toen je het boek uitgaf, zit je al goed. Of je doet net of je debiel bent. Fictie? Ik dacht dat heel wat anders betekende.

Lid sinds

16 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 18:28
MichaM, wie vertelt jou wat "fictie" is en wat niet? Ik begrijp ook de overwaarde niet van een "waar gebeurd" verhaal. Althans in dit verband.

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 18:40
Niemand vertelt mij dat. Ik zou me als auteur gewoon bezwaard voelen als ik iets had geschreven dat grotendeels op waarheid berustte en er dan "fictie" op plakken om maar geen last te krijgen.

Lid sinds

18 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 19:06
Je kan wat waar gebeurd is toch als inspiratie gebruiken? Onlangs hoorde ik een situatie waar mijn schrijverssprieten rechtop van gingen staan. Daar blijf ik mee rondmalen in mijn hoofd totdat ik de situatie in een verhaal kan gebruiken. Maar ik verander de setting en de uitkomst.

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 19:29
Ja, natuurlijk, en dan is het ook anders. Maar als je bepaalde situaties precies zo beschrijft, en dan een heel boek lang (autobio of zo), dan is het toch raar dat je er fictie op zet. Want dat is het niet, hoe je het ook wendt of keert.

Lid sinds

18 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 19:38
Ja, je hebt gelijk. Ik heb de link bekeken die Irene had gezet ivm het boek van Connie Palmen. Waarom zo'n nawoord schrijven waarin de persoon te kakken wordt gezet? Daar heeft het publiek toch niets mee te maken?

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 20:57
Als er een bn'ers van gaan stuiteren en ze kunnen je niets maken is dat wel goed voor de verkoopcijfers. :lol:

Lid sinds

18 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 maart 2008 - 21:34
Niemand vertelt mij dat. Ik zou me als auteur gewoon bezwaard voelen als ik iets had geschreven dat grotendeels op waarheid berustte en er dan "fictie" op plakken om maar geen last te krijgen.
In sommige gevallen is alles geoorloofd om maar geen last te krijgen. :D Ik denk dat er een grijs gebied is tussen pure fictie en honderd % waargebeurd. Zelfs in biografieen is het soms lastig om de scheidslijn te trekken, terwijl het daar toch juist begonnen is om de feiten weer te geven. Maar soms kan een bepaalde selectie van feiten al een 'verdichting' van de werkelijkheid geven, zoals dat in literatuur ook het geval is. In mijn geval was het zo dat de gebeurtenissen zoals ze zich voltrokken, compleet met verwikkelingen en dramatische, kleurrijke personages, en een heftige inzet, mij meteen al de gedachte gaven dat dit geweldig materiaal voor een roman was. Soms zit er gewoon een verhaal in de werkelijkheid, en het gaat mij dan ook meer om het optekenen van dat verhaal, dan om het vastleggen van die werkelijkheid. In dat geval is 'fictie' meer dan de plakker om de rechtszaak te voorkomen.

Lid sinds

17 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
29 maart 2008 - 18:59
In antwoord op uw emailvraag het volgende: De grondwet verwoordt in art. 7 (vrijheid van meningsuiting) dat niemand voorafgaand verlof nodig heeft om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. Niemand kan u voor smaad aanklagen als u de namen in uw boek niet noemt. Smaad (art. 261 Wetboek van Strafrecht) is het zwartmaken van een ander door deze in het openbaar van feiten te beschuldigen waaraan hij of zij zich schuldig zou hebben gemaakt, zonder dat wordt gehandeld uit noodzakelijke verdediging of dat te goeder trouw kon worden aangenomen dat deze feiten waar zijn en dat het algemeen belang vereiste dat de feiten naar buiten werden gebracht. Het doel is het ruïneren van de reputatie van het slachtoffer. dit is informatie van het juridisch loket.