De observerende schrijver: Ik zie…dankbaarheid

Observeren is een belangrijke vaardigheid van schrijvers. Maar met alleen iets opmerken ben je er nog niet. Je moet ook weet hebben van associaties die bij je waarnemingen opkomen en hoe je daar een mooie verhaalopzet mee kan maken of clichés kan voorkomen. Deze week in de serie: ‘De observerende schrijver’: dankbaarheid.

Dankbaarheid is een mooi gevoel. Om te hebben, maar ook om de ontvanger van te zijn. Misschien denk je bij dankbaarheid tonen aan het geven van een cadeautje, kaartje of andere kleine attentie, maar dankbaarheid kan veel verder gaan en veel andere vormen aannemen. Houd je ogen dus goed open.

Waarvoor ben je dankbaar?

Dankbaarheid uit zich op verschillende manieren, maar begint bij het besef dat datgene wat je hebt, iets is wat niet vanzelfsprekend is. Vaak merk je gebrek aan vanzelfsprekendheid (pas) op als je iets bijna verloren hebt, of niet gehad hebt, maar nu (weer teruggekregen) hebt.
Denk aan dankbaarheid voor eten op tafel als je op vakantie hongerige bedelaars hebt gezien. Of je energie is weer op peil na een week van koorts, vermoeidheid en snotteren.

Hoe meer je iets gemist hebt, of hoe heftiger je ‘dat was op het randje’-moment was, hoe langer die dankbaarheid doorgaans aanwezig blijft. Plaats die dankbaarheid eens op een schaal van een tot tien en kijk hoe mensen daar een draai aan geven. Heb je honger geleden? Bid je dan voortaan voor het eten? Ga je vrijwilligerswerk doen voor de voedselbank? Deel je met iedereen die je kent die anti-voedselverspillingsapp? Zo kan dankbaarheid op een grotere schaal je leven invulling geven. Kijk eens of en hoe je dat terugziet bij mensen die je kent.

Dankbaarheidsspier

Dankbaarheid is te trainen, bijvoorbeeld door een dankbaarheidsdagboek bij te houden. Mensen die zulke dingen doen zijn vaker dankbaar: het is een vicieuze cirkel. Als je dingen opmerkt om dankbaar voor te zijn, merk je er steeds meer op en sta je dankbaarder in het leven. Dat doet je algemene gemoedtoestand ook weer goed. Mensen die daarentegen nooit ergens dankbaar voor zijn, zijn doorgaans vervelender dan degenen die een wasbordje aan afgetrainde dankbaarheidsspieren hebben. Observeer eens in hoeverre je deze stelling ook terug ziet komen in het echte leven en kijk wat voor conclusies je daaraan kan verbinden. Welk verhaal zit erachter dat deze persoon altijd dankbaar lijkt of het juist nooit lijkt te kunnen zijn?

Uitwisseling van dankbaarheid

Bij een uiting van dankbaarheid komt er vaak een gever en ontvanger bij kijken. Iemand geeft een cadeautje, de ander neemt het aan (of niet!). Interessant om bij de ontvanger te bedenken: waarom kan die een mooi gebaar al dan niet accepteren? Zijn het de omstandigheden, of zit het in het karakter? En bij de gever: hoe uit die diens dankbaarheid? Met cadeautjes, complimenten, voor de ander in de bres springen, goede energie sturen? Wat degene ook doet om iets liefs – of dankbaars, in dit geval – te doen of te weerspiegelen, je kan het scharen onder een van de liefdestalen. Daar kan je meer over lezen, maar je kan ook leren door te kijken. Wat zie jij mensen (al dan niet in een bepaalde categorie van liefdestaal) doen dat van dankbaarheid en liefde – want daar is vaak een overlap aanwezig, let daar maar eens op – getuigt?  

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de Ondernemersschool. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen.