6 tips om je tekst aantrekkelijk te maken

De inhoud is het belangrijkste element van een tekst, daar valt niet over te twisten. Echter, als je jouw tekst opstuurt naar een uitgever, website of magazine of publiceert op jouw blog, dan moet de tekst ook visueel aantrekkelijk zijn. Deze tips helpen je daarbij.

1. Zinstructuur

Start met het analyseren van de zinslengte van je tekst. Hou hierbij in je achterhoofd dat beknopte zinnen het meest effectief zijn in het overbrengen van informatie. Dit betekent echter niet dat al je zinnen zo kort mogelijk moeten zijn, dit zorgt voor het ‘hak op de tak’ effect en dat wil je voorkomen.

Zinnen die elkaar met regelmaat afwisselen qua zinslengte zijn het fijnst om te lezen. Test de leesbaarheid van jouw tekst door de zinnen hardop voor te lezen. Rollen ze gemakkelijk van de tong, of stok je bij vele punten en komma’s?

2. Alineaopmaak

Voor het opmaken van alinea’s bestaan er veel regels. In romans zijn lange alinea’s te vergeven, maar in zakelijke teksten en vooral webteksten raak je met een lange alinea de lezer kwijt. Alinea’s in nieuwsberichten en essays verlopen meestal zo: het onderwerp van de alinea vermelden, een paar zinnen met uitleg en een laatste zin met een conclusie of brug naar de volgende alinea.

Met deze volgorde zal elke alinea een kleine tekst op zich zijn. Zo kan de lezer je betoog stap voor stap volgen en blijft hij gestimuleerd om verder te lezen. Maar vaste wetten over hoe je een tekst schrijft bestaan er niet, dus wees niet bang om hier en daar de regels te verbuigen. Het belang van de inhoud tegenover het uiterlijk van de alinea’s is uiteindelijk de belangrijkste overweging die je alleen zelf kunt beantwoorden.

3.  Tekstkoppen

Korte alinea’s maken de tekst overzichtelijk, maar ook hier geldt: als het te veel is, schrik je de lezer af. Een tekst kan nog zoveel witregels ertussen hebben, zonder tussenkopjes lijkt de tekst op één langdradig stuk. Gebruik tussenkopjes dus vaak, het liefst telkens na twee of drie alinea’s. Zo bied je de lezer een pauze om de vorige alinea te verwerken. Vooral bij zakelijk teksten is dit handig, zodat de lezer gemakkelijk kan vinden waar hij naar zoekt.

4. Lijstjes

Om ook in het geheel variatie te behouden, kun je in (te lange) alinea’s gebruik maken van lijstjes. Deel je alinea puntsgewijs op en je zult merken dat je niet alleen veel meer in minder woorden kunt zeggen, maar je tekst zal ook een prettig overzicht krijgen. Ook hier geldt weer: een te lang lijstje wordt onoverzichtelijk. Gebruik het dus met mate.

5. Dialoogindeling

Een algemene regel voor dialogen is dat je een nieuwe paragraaf begint als een ander aan het woord komt. Zo voorkom je verwarring in welk personage wat zegt. Maar ook hier bestaan uitzondering. Als je bijvoorbeeld een greep uit korte opmerkingen van een groep mensen wil opschrijven, kun je dit wel achter elkaar doen. Als elke opmerking op een aparte paragraaf begint, krijg je namelijk een lang stuk met te weinig informatie. 

6. Beeldgebruik

Voeg beeld toe aan je tekst. Wat voor beeld en hoeveel afbeeldingen je gebruikt is natuurlijk geheel afhankelijk van het onderwerp. Denk bij beeld ook aan grafieken en schema’s in zakelijke teksten. Vaak kan één afbeelding meer zeggen dan enkele alinea’s, en ziet het er nog eens fraaier uit ook.

Door: Reinoud Schaatsbergen