5 tips voor het schrijven van urban fantasy

Iedereen kent Harry Potter, maar er zijn veel meer verhalen waarin het bovennatuurlijke wordt vermengd met het alledaagse. De aantrekkingskracht van urban fantasy komt voort uit het idee dat het allemaal echt zou kunnen bestaan, en je alleen maar de juiste hoek om hoeft te lopen of de juiste woorden hoeft te zeggen om oog in oog te staan met tovenaars of vampiers. Maar hoe schrijf je goede urban fantasy?

Wat is urban fantasy?

Het belangrijkste kenmerk van urban fantasy, of contemporaine fantasy, is dat bovennatuurlijke elementen vermengd worden met de moderne wereld. Volgens sommige definities speelt het zich altijd in een stad af, maar het is nauwkeuriger om te zeggen dat het gaat om de moderne, stedelijke samenleving. Een fantasyverhaal dat zich in een middeleeuwse stad afspeelt, valt bijvoorbeeld eerder onder historische fantasy, en de personages in urban fantasy kunnen ook best op het platteland rondlopen. Vaak zijn in dit genre de bovennatuurlijke zaken niet bekend bij gewone mensen, en soms is het geheimhouden van magie of monsterlijke wezens zelfs een deel van het verhaal.

Voorbeelden van urban fantasy zijn Neil Gaiman's Neverwhere en American Gods en Ben Aaronovitch' Peter Grant-serie. Ook dichter bij huis wordt urban fantasy geschreven: denk aan De verborgen universiteit van Natalie Koch of Maanmysteries van Tisa Pescar.

1. Schilder een levendig beeld van de setting

Om je lezers te overtuigen dat er echt een tovenaarsschool bestaat, of een afdeling van de Londense politie die zich bezighoudt met bovennatuurlijke misdaden, is het belangrijk om de bestaande locaties die je gebruikt zo levendig mogelijk te beschrijven. Neem het liefst een plek waar je bekend mee bent, zoals de stad waar je bent opgegroeid. Zoek naar kleine details die je in beschrijvingen kunt gebruiken, zowel van straten en gebouwen als van mensen en gewoontes. Vraag je af: wat is de sfeer van deze plek, wat maakt deze stad uniek? Ook als je verhaal zich afspeelt in een zelfbedachte stad, helpt het als je details uit de echte wereld gebruikt.

2. Denk na over onbeantwoorde vragen

Urban fantasy is jouw kans om de meest fantastische antwoorden te verzinnen op vragen die in onze wereld nog onbeantwoord blijven. Je kan daarbij denken aan grote vraagstukken als 'Is er leven na de dood?' en 'Waar komt inspiratie vandaan?', of mysteries als de Bermudadriehoek, maar kleinere raadsels bieden misschien wel net zo veel mogelijkheden. Zouden beroemde goochelaars écht magische krachten hebben? Wat is er gaande in dat huis waar je nog nooit iemand in of uit hebt zien gaan?

3. Blijf doorvragen

Wat ook je uitgangspunt is, blijf jezelf vragen stellen tot je het helemaal hebt uitgeplozen. Pas dan kun je de bovennatuurlijke elementen op een overtuigende manier door je wereld verweven. Als vampiers bestaan, of het mogelijk is om met de doden te praten, of oude Noorse goden rondlopen tussen stervelingen... Wat voor invloed heeft dat op de wereld die we kennen? Welke personen weten het, en wat doen ze met die kennis? Welke dingen die we heel normaal vinden, worden eigenlijk veroorzaakt door iets bovennatuurlijks?

4. Bewaak de balans tussen realiteit en fantasie

De precieze verhouding kan natuurlijk in ieder verhaal anders liggen, maar in alle urban fantasy is sprake van een bepaalde balans tussen 'urban' en 'fantasy'. Vaak is het bovennatuurlijke verborgen voor de gewone mens, en in dat geval moet je je afvragen: hoe? Wordt het bewust geheim gehouden, en zo ja, zijn er ook personen die juist willen dat de hele wereld ervan weet? Of zijn misschien slechts enkelen in staat om de vreemde wezens te zien of de magische plaatsen te betreden? Het kan ook dat (een deel van) het bovennatuurlijke wél algemeen bekend is in je wereld. Wat voor invloed heeft het dan op de levens van gewone mensen?

5. Blijf aandacht besteden aan het gewone

Veel urban fantasy begint met een doodnormale hoofdpersoon in een alledaagse situatie, waarna het personage al snel geconfronteerd wordt met de magische elementen uit het verhaal. Het kan aanlokkelijk zijn om de aandacht compleet te verleggen naar de bovennatuurlijke avonturen: ten slotte zijn die het interessantst. Of niet? Als je personages ondertussen ook nog de kinderen naar school moeten brengen, met een lastige relatie kampen, of hun afwezigheid aan de baas moeten uitleggen, kan dat juist voor extra spanning zorgen en trek je het verhaal dichter naar de lezers toe. En als, na een bloedstollend tovenaarsduel, een verbaasde gemeentemedewerker met een veegauto de rommel mag opruimen, maakt dat de wereld van je verhaal alleen maar overtuigender.

Door Anna Mattaar