5 tips voor als je met meerdere perspectieven aan de slag wil

Uit meerdere perspectieven schrijven is een handig middel om je verhaal of wereld uit te breiden. Je kan verschillende werelddelen laten zien door verschillende brillen. Maar hoe kan je alle perspectieven bijhouden en hoe zorg je voor een spannend verhaal, waarbij alle perspectieven tot hun recht komen? Gelukkig zijn al veel schrijvers je voorgegaan.
Neem bijvoorbeeld A Song of Ice and Fire van George R.R. Martin. Je krijgt perspectieven uit verschillende hoeken van de wereld, van de ijzige muur in het noorden tot het zonnige Kingslanding in het zuiden. Of zelfs een perspectief vanaf een ander continent. George R.R. Martin gebruikt deze perspectieven handig om zijn fantasiewereld te laten groeien. 

Tip 1: Schrijf actieve perspectieven

Je kan heel veel perspectieven schrijven in je verhaal, maar als ze geen doel hebben voor het verhaal slaan ze de plank mis. Door je personage  een doel te geven maak je hun perspectieven interessanter om te lezen. “Ik probeer elk van mijn personages vanuit hun perspectief een verhaal te geven. Ik wil niet dat ze slechts een paar ogen zijn”, vertelde George R.R. Martin aan een panel in 2018.  Zorg ervoor dat er geen perspectief  alleen is omdat je ze leuke personages vindt. Vind een reden dat juist dit personage een stukje van het plot gaat dragen. Zijn ze op een geheime missie, dragen ze een groot geheim of gaan ze op avontuur? Doordat een karakter actief bezig is in hun verhaal zijn ze niet slechts een stel ogen die waakzaam zijn over het verhaal. 

Tip 2: Bespaar tijd, spring naar een ander!

Verschillende perspectieven zijn ook handig om tijd te overbruggen. Gaat een van jouw karakters naar het ziekenhuis? Bedenk altijd of de tijd onderweg naar een locatie van belang is voor het verhaal. Zo niet, spring dan over naar een ander karakter. Zo overbrug je een nutteloze scène en besteed je weer aandacht aan een ander karakter. Neem Beartown van Fredrik Backman als voorbeeld. Hij springt binnen een hoofdstuk meerdere keren van perspectief. Zo creëer je naast tijdbesparing ook een variatie in stemmen binnen het fictieve dorpje Beartown . Een van de karakters stapt in de auto onderweg naar werk? We springen naar iemand die al op zijn werk is, en het verhaal kan door. 

Tip 3: Zorg informatie niet uit de lucht komt vallen 

Geen enkel karakter of perspectief weet alles. Ook al weet jij als schrijver de belangrijke informatie, jouw karakters weten het niet. “Niemand van ons heeft een alwetend perspectief; we zijn alleen in het universum. We horen wat we kunnen horen... we zijn erg beperkt. Als er achter je een vliegtuig neerstort, zie ik het wel, maar jij niet”, zei George R.R. Martin tegen Adria’s News. Wees je daarom bewust hoe je karakters informatie verkrijgen. Zouden ze de informatie logischerwijs kunnen weten?  

Tip 4: Creëer een puzzel

Wat voor boek je ook schrijft, in het hart van elk verhaal is een mysterie dat je wil ontrafelen. Dit mysterie mag van levensbelang zijn, maar het kan over het verleden of motivaties gaan van een karakter. Wat het ook voor mysterie is, als je met meerdere perspectieven werkt, kan je verschillende stukjes van de puzzel bij verschillende personages leggen.
We nemen als voorbeeld een moord. Door meerdere perspectieven verschillende puzzelstukjes te laten oplossen, creëer je een rode lijn in je verhaal. Zo blijven je perspectieven van belang  en geef je een doel voor de meerdere perspectieven. 

Tip 5: Laat je perspectieven anders klinken

Het allerbelangrijkste bij het schrijven van meerdere perspectieven, is het laten verschillen van hun stemmen. Je kan voor het ene perspectief niet hetzelfde schrijven als voor de andere. We nemen weer A Song of Ice and Fire als voorbeeld. Je merkt verschil in woordkeus tussen de verschillende standen. Waar een personage van een lagere stand letter inslikt en informeel spreekt, zal iemand van adel netter spreken.  Naast verschillen in hoe de karakters spreken zijn er ook verschillen in hoe ze denken. Een kind denkt immers minder veel na over de toestand van de wereld en meer over wat ze gaan doen met hun pestende broers en zussen. Door duidelijk verschil te creëren zorg je dat elk perspectief uniek voelt.