Afbeelding

Foto: Pexels
Foto: Pexels
Routines zijn belangrijk in ons dagelijks leven. Ook voor een schrijver is een routine essentieel. Veel schrijvers hebben er dan ook een. En hoe kun je beter je eigen routine vinden door inspiratie te halen uit de schrijfroutines van succesvolle schrijvers, hoe bijzonder die soms ook zijn.
Een van de meest beroemde auteurs uit de 20ste eeuw, de auteur van The Old Man and The Sea, had een zeer vroege schrijfroutine. “Als ik aan een boek of verhaal werk, schrijf ik elke ochtend zo snel mogelijk na zonsopgang. Niemand stoort je dan. Het is koel of zelfs koud, en terwijl je schrijft, wordt het langzaam warm. Je begint met teruglezen wat je gisteren hebt geschreven”, vertelde Hemingway aan The Paris Review. “Omdat je altijd stopt op een moment dat je weet wat er gaat gebeuren, kun je meteen doorgaan. Je schrijft tot je een punt bereikt waarop je nog energie hebt én nog steeds weet hoe het verder moet. Dan stop je, zodat je tot de volgende dag met dat gevoel blijft leven en er de volgende ochtend weer in kunt duiken.” Herschrijven was ook een groot deel van zijn routine. “Ik herschrijf elke dag tot het punt waar ik gestopt ben. Als het klaar is, lees je het natuurlijk nog eens door.” Hemingway hield bij hoeveel woorden hij elke dag schreef. Hoe harder hij werkte op een dag, hoe minder schuldig hij zich voelde als hij de volgende dag ging vissen.
En zijn beroemde tip ‘schrijf dronken, herschrijf nuchter’ kun je laten liggen. Ernest Hemingway heeft dat nooit gezegd; het is een quote uit het boek Reuben, Reuben van de Amerikaanse auteur Peter De Vries. Hemingway zelf gaf juist de voorkeur aan nuchter schrijven.
De auteur van The White Album en Slouching Towards Bethlehem had een bijzondere schrijfroutine. “Ik heb een uurtje alleen nodig voor het avondeten, met een drankje erbij, om terug te denken wat ik die dag heb gedaan. Dat kan ik niet laat in de middag doen, want dan zit ik er te dicht op. En het drankje helpt ook. Het haalt me uit de pagina's”, vertelde Didion in het interview dat The Paris Review in 1968 met haar hield. Didion was bekend om haar gewoonte om een hele dag bijna niks op te schrijven. “Ik breng gewoonlijk het grootste deel van de dag door met aan een stuk werken, zonder daadwerkelijk iets op papier te zetten. Ik zit er gewoon en probeer een samenhangend idee te vormen. Dan schiet me misschien rond vijf uur 's middags iets te binnen, en dan werk ik een paar uur en krijg ik drie of vier zinnen, misschien een alinea.” Didion was erg geïnspireerd door Ernest Hemingway. Ze noemde hem vaak als een belangrijke invloed voor haar schrijfstijl. “Hij leerde me hoe zinnen werkten. Toen ik vijftien of zestien was, typte ik zijn verhalen uit om te begrijpen hoe de zinnen in elkaar staken. Tegelijkertijd leerde ik mezelf typen.”
Ocean Vuong pakt het heel anders aan. Toen hij net begon met het schrijven van zijn gedichten, schreef hij elke dag. Maar hij vond het niet werken voor zijn schrijfstijl. “Door het proces te vertragen, kon ik de geest versmallen en het gedicht met meer precisie filteren, zo had ik een betere beheersing van de stem en het ritme van het gedicht”, vertelde Vuong aan Connotation Press. Nu schrijft de The Emperor of Gladness auteur verspreid over maanden. “Het viel me op dat het schrijfproces in feite heel weinig te maken heeft met het schrijven zelf, met "op de stoel zitten", als je het zo wilt noemen. Het heeft eerder alles te maken met iemands perceptie, hoe de schrijver diens omgeving absorbeert en hoe die informatie zich organisch ontwikkelt tot poëzie in hunzelf. Voor mij kan dit proces maanden duren.”
Net zoals Hemingway is Toni Morrison een vroege vogel. De auteur van Beloved stond altijd vroeg op om met een kopje koffie in haar handen naar de zonsopgang te kijken. Ze haatte het om in de avond te schrijven en ging daarom ook vroeg naar bed. “Ik ben niet erg slim, geestig of inventief nadat de zon ondergaat”, vertelde Morrison eens. Haar ideale routine is een die ze zelf juist nooit heeft beoefend. “Negen onafgebroken dagen waarop ik het huis niet uit hoefde of telefoontjes hoefde te beantwoorden... Maar ik kan niet regelmatig schrijven. Dat is me nooit gelukt, vooral omdat ik altijd een baan van negen tot vijf heb gehad. Ik moest ofwel tussen die uren door schrijven, gehaast, of veel tijd in het weekend en voor zonsopgang doorbrengen”, zei Morrison ooit, wat sindsdien een bekende quote van de auteur is geworden.
Wil je je eigen verhaal op papier zetten? Dan kan je deze workshop niet missen! Kathy Mathys deelt veel tip + oefeningen.
Vorig jaar verscheen haar eerste dichtbundel, en nu schrijft ze dit jaar het Boekenweekgedicht. Ze vertelt meer over haar poëtische stijl en de plek van poëzie in Nederland.
Veel aspirant-schrijvers vergeten het: de enter-toets. Redacteur Rob Steijger legt het belang van juist alineagebruik uit.
In deze serie geven we je aan de hand van schrijfadviezen van ervaren auteurs en heel veel oefeningen een goede basis. Meld je nu aan om alle afleveringen in deze serie te lezen!
Wanneer moet je een actiescène inzetten en hoe doe je dat? Martijn Lindenboom geeft een spoedcursus in het komende nummer van Schrijven Magazine!