Zo bouw je het plot van je verhaal met de ‘Save the Cat’-verhaalstructuur

Fictieschrijvers kunnen veel leren van scenarioschrijvers. Zoals een strakke verhaalstructuur. Scriptschrijver Blake Snyder bedacht het ‘Save the Cat’-beat sheet, waarmee elk script opgebouwd kan worden in 15 zogenoemde ‘beats’. De verhaalstructuur bouwt verder op de bekende ‘three act-structure’ en is ook nuttig voor fictieschrijvers. We leggen de structuur aan je uit!

---

Act 1: het begin

Beat 1 – Het openingsshot 

De eerste scène laat de protagonist zien in de huidige situatie waarin ze leven, vaak in een wereld die verwikkeld is in problemen. 

Beat 2 – Het thema wordt bepaald

In deze beat hint een ander personage naar wat de protagonist zal leren voor het einde van het verhaal. Dit personage is dus niet de hoofdpersoon. 

Beat 3 – De setup

In meerdere scènes wordt de setting geschetst, waarmee ook de verschillende problemen aangekaart worden. Dit is het moment om belangrijke bijpersonages te introduceren samen met een doel dat de protagonist voor zichzelf stelt. 

Beat 4 – Katalysator

In dit geval betekent ‘katalysator’: Datgene dat een proces bevordert. In de literatuur wordt dit vaak gezien als de inciting incident. De gebeurtenis die het leven van de protagonist op z’n kop zet en hem of haar forceert om anders te gaan denken. Door deze gebeurtenis kan de protagonist niet terug naar het oude leventje. 

Beat 5 – Het debat

Ook al kan de protagonist alleen maar vooruit, hij of zij zal dit niet zomaar doen. In meerdere scènes ontstaat het debat met zichzelf (en/of anderen): zal ik A doen, of B doen? Of is C toch beter? In ieder geval moet de protagonist niet staan te springen om op avontuur te gaan. 

Beat 6 – De overgang naar Act 2

In deze scène valt het besluit: de protagonist gaat op avontuur, stapt uit de comfortzone en kiest voor een nieuw pad. Dit is een brug naar de volgende act. 

Act 2A: het midden

Beat 7 – Nieuw personage

Bij deze beat introduceer je een nieuw personage (of meerdere) die de protagonist op gang gaat helpen. Dit kan de antagonist zijn, een mentor, een familielid of een toekomstige geliefde. 

Beat 8 – Fun and games

Met deze langere beat kan je twee kanten op. Of de protagonist past zich vlekkeloos aan aan deze nieuwe omstandigheden of strompelt de wereld door met vallen en opstaan. Hij of zij vindt het geweldig of vreselijk. Deze gebeurtenissen worden verspreid over meerdere scènes. 

Beat 9 – Midpoint 

In één scene verandert alles. In het geval dat alles soepel verloopt, blijkt dit een valse overwinning. Wanneer de protagonist constant tegengewerkt wordt, dan zal hij deze keer niet falen. Wat deze gebeurtenis is, zal afhangen van het genre. In een feel good verhaal kan dit een eerste kus zijn of in een thriller kan de spanning opgevoerd worden door een nieuwe tijdsdruk. 

Act 2b: het midden

Beat 10 – De slechteriken komen dichterbij

Als je hebt gekozen voor een ‘valse overwinning’ bij de vorige beat, dan zullen de gebeurtenissen alleen maar erger en erger worden. Heb je gekozen om de protagonist eens niet te laten falen, dan zal alles alleen maar beter gaan. Toch blijft de hoofdpersoon bang voor de antagonist (of deze nu een interne of externe antagonist is). 

Beat 11 – Alles is verloren

Deze ene scène brengt de protagonist tot het dieptepunt. Met de slechteriken achter zich aan, gebeurt er iets waardoor hij of zij het gevoel heeft verloren te hebben. 

Beat 12 – De donkere nacht van de ziel

Je neemt meerdere scènes om stil te staan bij wat er tot zo ver gebeurd is. Het is moeilijk om uit het dieptepunt te komen. 

Beat 13 – De overgang naar act 3

In deze scène worden de ogen geopend. Nu weet de protagonist wat hij moet doen om te overwinnen en hiermee wordt ook een intern probleem opgelost. 

Act 3: het einde

Beat 14 – De finale

Het plan dat in de vorige beat bekokstoofd is, wordt uitgevoerd in meerdere scènes. De protagonist bewijst hiermee iets geleerd te hebben. Deze scènes bestaan uit 5 delen:
•    Het verzamelen van een team: vrienden worden opgetrommeld, wapens of andere benodigdheden worden verzameld. 
•    Het plan wordt uitgevoerd (waarbij soms een personage het niet overleefd).
•    De verrassing: de protagonist moet zichzelf bewijzen wanneer er een verrassing op zijn of haar pad verschijnt. 
•    Het graven: Nu komt het moment dat de protagonist angsten of valse overtuigingen moet overkomen. 
•    Als dit lukt, ontstaat er een nieuw plan en onderneemt de protagonist actie. 

Beat 15 – Het eindshot

In de laatste scène zien we de epiloog of in ieder geval de gebeurtenis na de finale. Dit geeft weer hoe het leven van de protagonist is veranderd dankzij het verhaal.