Wat als je personage een incorrect zelfbeeld heeft?

Zoveel personages, zoveel uitwerkingen. In de tipreeks ‘Wat als?’ worden er veelvoorkomende scenario’s die personages overkomen onder de loep genomen. Zo leer je een algemeen gegeven uit te werken op een manier die perfect bij jouw unieke personage past. Deze week: Wat als je personage een incorrect zelfbeeld heeft?

---

Net als mensen zijn personages echt niet heilig. Ze moeten enkele fouten maken, maar soms kunnen ze ook gewoon helemaal fout zitten. Dan geloven ze iets over zichzelf wat niet klopt. Om daarmee te kunnen werken, moet je weten wat hun verkeerde overtuiging is, wie er aan het woord is en hoe andere personages op dit zelfbeeld kunnen of moeten reageren. 

Wat ziet je personage verkeerd?

Je personage kan zichzelf verkeerd beoordelen omdat hij zich te laag of te hoog inschat. Een te lage inschatting geeft een voorbeeld als: het meisje dat zichzelf lelijk vindt terwijl ze knap is. Een te hoge inschatting levert bijvoorbeeld een bedrijfsdirecteur op die vindt dat hij fantastisch zakendoet, terwijl de omzetcijfers donkerrood zijn. 

Vaak is het zo dat iemand die zichzelf te laag inschat de held van het verhaal is en degene met een te hoge dunk de tegenstander is. Van een te laag zelfbeeld moet en kan je nog groeien. Als je denkt dat je alles onder controle hebt, is er geen reden om te bewegen en zet je het verhaal eerder op slot. Dat geeft wrevel of tegenslag in je boek. 

---

Afbeelding

Meer schrijftips en adviezen?

In iedere editie van tijdschrift Schrijven Magazine delen we tips, trucs & adviezen van bekende auteurs en schrijfdocenten. Leerzaam!

Nog geen abonnee? Meld je aan!

Ja, ik neem een abonnement op Schrijven Magazine
Of geen cadeau

---

Onbetrouwbare verteller

Als je een personage hebt dat zichzelf verkeerd inschat, dan kan je aan de slag met de onbetrouwbare verteller. Dat is een schrijftechniek die de lezer op het verkeerde been zet. Hoewel niet altijd, schrijf je dan vaak met een zichzelf verkeerd inschattend personage als ik-figuur van je verhaal. Houd er rekening mee dat deze manier van schrijven niet voor elk verhaal geschikt is. Het is ook geen eenvoudige manier van schrijven. Je moet heel goed weten hoe je plot in elkaar zit, wanneer en hoeveel je informatie achter moet houden en hoe je eventuele plottwist gaat invullen. Lees hier een aantal tips. 

Relatie met andere personages

Andere personages zijn heel belangrijk als je schrijft over een personage met een incorrect zelfbeeld. Zij zullen (subtiel) dingen moeten zeggen of doen die erop wijzen dat het beeld van je hoofpersonage niet klopt. Dat moet óók als je een onbetrouwbare verteller hebt. Anders komt je plottwist uit de lucht vallen of is de draad van het verhaal in zijn geheel een stuk lastiger te volgen. Bedenk wel dat deze overige personages hun eigen karakter in het verhaal moeten behouden. 

Als Suzanne onterecht denkt dat ze lelijk is, zal beste vriendin Rana haar dat uit het hoofd proberen te praten. Rana heeft dan de rol van beste vriendin. In die rol kan ze Suzanne bij blijven staan. Maar Suzanne blijft koppig volhouden dat elke spiegel waar zij inkijkt barst en vindt zichzelf daardoor erg zielig. Rana heeft een bloedhekel aan mensen die bij de pakken neer blijven zitten. Vanwege haar eigen overtuigingen (lees: karakter) wil zij dan geen vriendinnen meer zijn met Suzanne. Dat heeft gevolgen voor je hele verhaal, want nu kan de heldenreis van Suzanne geen kant meer op. Ze wordt verlamd door zelfmedelijden en heeft geen steun meer. Je mag enigszins schuiven met de rol van een medepersonage, maar niet zomaar met diens persoonlijke overtuigingen. Dat komt ongeloofwaardig over.  

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool.