Waarom een fantastisch element van toegevoegde waarde kan zijn voor je roman

Fantasy heeft nog vaak het imago van een kinderlijk genre vol met clichés zoals elven en dwergen, of een uitverkorene die op avontuur gaat. De eerste verhalen die vaak opkomen zijn Tolkiens Lord of the Rings of Martins Game of Thrones, beide extra bekend onder het grote publiek door de populaire verfilmingen. Maar onderschat het genre niet! Fantastische elementen kunnen een toegevoegde waarde zijn aan je boek, ook als je geen typisch fantasy- of sciencefictionboek schrijft.

Niet alleen schept een fantastisch element een scala aan nieuwe mogelijkheden, deze mogelijkheden kunnen je ook nog eens helpen je thema’s verder uit te diepen. Niet alleen dat, veel gerenommeerde en prijswinnende romans maken er gebruik van. Misschien valt het je niet zo op, maar deze keuzes hebben de auteurs gemaakt om een reden. We delen een aantal bekende voorbeelden, zodat je een beeld krijgt van de mogelijkheden.

Afbeelding

Exit West – Mohsin Hamid

In minder dan 250 pagina’s weet Mohsin Hamid een liefdesverhaal in tijden van migratie neer te zetten. Migratiepolitiek is een groot thema in de roman waarin de jonge Nadia en Saïd een burgeroorlog ontvluchten door middel van een magische deur die hen naar het veiligere Westen brengt. Juist dit magische element maakt dat Hamid de migratieproblematiek kan uitvergroten en kan focussen op de lastige situaties die er ontstaan, zonder dat hij veel pagina’s hoeft te besteden aan een lange reis naar het Westen. En goed ontvangen werd het boek: het stond zelfs op de shortlist voor de prestigieuze Booker Prize.

Afbeelding

Never Let Me Go – Kazuo Ishiguro

Een andere shortlistkandidaat, deze keer uit 2005, is Never Let Me Go van Kazuo Ishiguro. Deze roman lijkt vrij normaal te openen met hoofdpersoon Kathy, die met haar vrienden opgroeit op een idyllisch ogend internaat. Het verhaal krijgt een donkere wending als blijkt dat de studenten klonen zijn, die alleen leven om hun organen af te staan aan mensen. Dit sciencefiction element opent een discussie over wat het betekent om mens te zijn, en waar die grenzen liggen. Ishiguro ontving in 2017 de Nobelprijs van de Literatuur. 

Afbeelding

Lincoln in the Bardo – George Saunders

George Saunders kreeg het voor elkaar om met zijn eerste roman (hij schreef hiervoor vooral korte verhalen, essays en novelles) de Booker Prize te winnen. Ook deze roman, Lincoln in the Bardo, heeft een fantastisch tintje. Het verhaal volgt namelijk de dood van de jonge zoon van Abraham Lincoln en speelt zich voornamelijk af in ‘bardo’, de plek tussen het leven en herboren worden. Op deze manier bedacht Saunders een interessante manier om het eeuwenoude thema over verlies nieuw leven in te blazen.

Afbeelding

November – Thomas Olde Heuvelt

Om een Nederlands voorbeeld te geven: Thomas Olde Heuvelt staat erom bekend om genres te combineren. In November lijken de bewoners van Bird Street het perfecte leven te leiden, alles gaat ze voor de wind. Behalve in november, dan beginnen de Donkere Dagen. De bewoners hebben tot het eind van de maand om hun ‘contract’ met een monster genaamd de Accountant te hernieuwen: door iemand op te offeren mogen ze hun geluk behouden. Door middel van deze faustiaanse deal stelt Olde Heuvelt de vraag: hoever zijn we bereid te gaan voor ons eigen geluk? Wanneer kijken we liever de andere kant op? Het zijn tijdloze thema’s die je anders laten kijken naar je eigen leven.

Een element uit fantasy of sciencefiction kan dus zeker goed werken. Denk er wel aan dat je het toevoegt aan je roman met een reden – als het geen functie heeft zal het erg uit de toon vallen.