De maand van het spannende boek: schrijverstips van Thomas Olde Heuvelt

Thomas Olde Heuvelt is een internationale bestsellerauteur van horrorromans en brak in 2016 door met HEX. In 2015 won hij als eerste Nederlandse auteur de prestigieuze Amerikaanse Hugo Award. Zijn boeken worden in meer dan vijfentwintig landen uitgegeven.

In zijn verhalen combineert de schrijver het verleden met het heden en steekt het in een grimmig nieuw jasje. In dit artikel geeft hij beginnende schrijvers tips waar je op moet letten bij het schrijven van een spannend boek.

Jong geleerd oud gedaan

Olde Heuvelt schreef zijn eerste volledige verhaal al toen hij tien jaar oud was. “Ik ben van kleins af aan opgegroeid met verhalen die een beetje buiten de werkelijkheid staan. Mijn oom en opa vertelden vroeger namelijk altijd al Roald Dahl-achtige verhalen. Als kind heb je een heel levendige fantasie, die alleen maar werd versterkt.” Op driejarige leeftijd overleed zijn vader. “De dood is een thema dat veel groter is dan jezelf op die leeftijd. Ik visualiseerde dat dan op een soort bovennatuurlijke manier.”

Afbeelding

Al die dingen bij elkaar hebben vanaf jongs af aan de interesse voor griezelige verhalen gewekt bij de schrijver. “Als kind zag ik altijd al het leven in niet-levende dingen, wat je wel kent van je knuffelbeer, alleen bij mij was dat in alles. En daar ging ik dan op den duur verhalen over schrijven.’’

‘Het belangrijkste doel is dat je door het verhaal heen getrokken wordt als lezer.’

Uiteindelijk brak hij door met zijn boek HEX, geïnspireerd door het boek De Heksen van Roald Dahl in zijn jeugd. Het verhaal speelt zich af in Beek (Gelderland), waar hij ook is opgegroeid. ”Het is een plek waar heel veel geschiedenis zit rondom hekserij, en ik wilde met dat thema graag een verhaal schrijven. Mijn oom nam mij vroeger ook altijd mee naar de Duivelsberg, een heuvel in Beek, en als we dan een heksenkring van paddenstoelen tegenkwamen zei hij dat daar heksen hadden gedanst en dat je er met je ogen dicht moest langslopen. Anders kreeg je ongeluk. Ik was destijds zeven jaar dus ik geloofde dat natuurlijk. Dat heeft er uiteindelijk toe geleidt dat het boek HEX is ontstaan.”

Personages

De schrijver houdt ervan om personages te creëren waarin de lezer zichzelf heel goed kan herkennen. “Mijn laatste boek November is daar een goed voorbeeld van. Daarin kijk je door de ogen van vier gezinsleden en hoe ieder voor zich beleeft wat er gebeurt.” Thomas vertelt dat hij zichzelf in ieder van de vier personages herkent. “De vader van het gezin die zich bijvoorbeeld verantwoordelijk voelt voor alle ethische beslissingen, maar ook in het zoontje van tien die een heel levendige fantasie heeft en niet begrijpt wat de volwassenen doen. Hij verpersoonlijkt eigenlijk mijn verwondering op het leven en mijn speelsheid.”

‘Juist op de momenten dat het leven toeslaat geeft dat nieuwe input voor verhalen’

 

Olde Heuvelt verwerkt ook vaak concrete aspecten van zichzelf in zijn verhalen. De pianoleraar in zijn boek November is bijvoorbeeld gebaseerd op zijn opa, die jazzpianist was in de Tweede Wereldoorlog.

 

Opbouw van je verhaal

Voor de opbouw van je verhaal is Olde Heuvelt ervan overtuigd dat het vanaf de eerste bladzijde in de actie begint. “Je moet je verhaal vanaf de eerste bladzijde laten rollen, zodat je vanaf het begin al duidelijk maakt wat er op het spel staat. Ik hou niet van verhalen waarin auteurs veertig pagina’s de tijd nemen om bijvoorbeeld het personage te introduceren voor er ook maar iets gebeurd. Ik heb Amerikaanse literatuur gestudeerd, en die is veel plot gedrevener dan de Nederlandse literatuur. Ik hou van verhalen die de lezer er vanaf bladzijde één doorheen trekken.”

Verleden en heden samenbrengen

Olde Heuvelt staat erom bekend dat hij het verleden en het heden op een grimmige en griezelige manier samenbrengt in zijn boeken. In zijn boek HEX bijvoorbeeld zit een groot deel over de geschiedenis van hekserij verwerkt. Maar ook in zijn boek Orakel, komt de geschiedenis van de VOC naar voren, en de mythologische aspecten van de Noordzee.

‘Je moet jezelf helemaal onderuit durven halen als schrijver.’

”Wat mij zo intrigeert is dat gewone mensen zoals jij en ik bewogen kunnen worden tot heel duistere dingen waarvan we niet voor mogelijk houden dat ze in ons zitten. Er kunnen soms dingen gebeuren in het leven die jou op een bepaald pad brengen waardoor je heel kwaadaardige dingen kunt doen. Iedereen zegt altijd: ‘dat zal mij nooit overkomen’, maar dat weet je nooit honderd procent zeker, en dat is zo griezelig.” Hij wil door middel van zijn verhalen de lezer die angst laten voelen, maar dan op een veilige manier. “Mensen gaan naar enge films of lezen spannende boeken, om op een prettige manier die angst los te laten.”

Valkuilen

Olde Heuvelt ziet bij veel beginnende schrijvers dezelfde valkuilen voorbijkomen. “Ze hebben het idee dat hun debuut ook het boek moet zijn waar ze mee doorbreken, maar zo werkt het natuurlijk niet. Je moet uitzoomen naar hoe je carrière eruitziet over veertig jaar. De meesten klampen zich te veel vast aan hun eerste boek en blijven daar jarenlang aan sleutelen.”

‘Prikkel jezelf zodat je groeit’

Volgens de auteur zijn de meeste schrijvers ook niet kritisch genoeg naar zichzelf toe. “Je moet jezelf helemaal onderuit durven halen als schrijver. Maar wat vooral belangrijk is, je moet iets afmaken, ernaar kunnen kijken, het even wegleggen en vervolgens weer doorlezen, om te kunnen zeggen: ‘Hey, ik heb iets afgemaakt en het is goed!’ Maar vooral ook: ‘Die dingen zijn níet goed, dat moet ik de volgende keer sterker doen’. Alleen zo groei je. Je moet jezelf met elk nieuw verhaal de uitdaging stellen: ik wil iets nieuws doen, iets wat ik nog niet kan.”

Thomas Olde Heuvelt geeft aanstaande oktober een Masterclass: De magie van het verhalenschrijven. Meer informatie vind je op www.oldeheuvelt.com/masterclass.