Is het elleboog of ellenboog?

Redacteur Hans de Groot van Van Dale geeft taaltips! Deze keer: is het elleboog of ellenboog?

In het midden van de jaren negentig zijn er nieuwe regels ingevoerd voor wanneer je een tussen-n gebruikt in samenstellingen.

De hoofdregel is: als een woord niet eindigt op een stomme e én als het een meervoud heeft eindigt op -en, dan schrijf je ook -en in de samenstelling.

Dus:
hond + hok
hond heeft als meervoud: honden
dus: hondenhok

    leraar + kamer
    leraar heeft twee meervouden: leraren, leraars
    één van de meervouden eindigt op -en
    dus: lerarenkamer

Afbeelding

---

Iedere week taal- en schrijftips in je inbox?

Schrijf je nu vrijblijvend in en krijg iedere dinsdag:

✅ Schrijfoefeningen en inspiratie
✅ Tips voor beginnende & gevorderde schrijvers
✅ Taaltips om beter te leren schrijven
✅ Het laatste nieuws over uitgeverijen
✅ De nieuwste schrijfwedstrijden

Ja, ik ontvang graag de nieuwsbrief!

---

De andere hoofdregel is: als een woord eindigt op een stomme e (bv. ziekte, weide) én het heeft een meervoud op een -s, dan krijg je geen tussen-n
horde + loop
horde heeft twee meervouden: horden, hordes
één van de meervouden eindigt op -s
dus: hordeloop

Om deze regels te kunnen toepassen moet je wel beide woorden van de samenstelling kennen. Dat is niet altijd zo. Soms is het eerste deel van de samenstelling een woord dat we niet langer gebruiken. Dan kun je ook niet weten wat het meervoud is. Als dat het geval is krijgt het woord geen tussen-n en spreken we van een ‘versteende samenstelling’.

Enkele voorbeelden:
apekool
klerezooi
ledemaat
sikkepit
wielewaal

In dit rijtje hoort ook ‘elleboog’ thuis. Het woord ‘el’ is een oud woord voor ‘onderarm’. Vroeger werd het ook gebruikt als lengtemaat (ca. 69 centimeter). Maar omdat het geen hedendaags woord meer is, noemt men ‘elleboog’ een versteende samenstelling en komt er geen tussen-n.

Lastig is wel dat je niet altijd kunt weten wanneer we een samenstelling versteend noemen. Om een voorbeeld te geven: ‘paddenstoel’ geldt niet als een versteende samenstelling. Daar moet je dus nog wel denken aan: stoel van een pad. ‘Pad’ eindigt niet op een stomme e en heeft een meervoud dat eindigt op -en (padden), dus schrijf je: paddenstoel.

Wil je zeker weten of een samenstelling versteend is, dan zul je in het woordenboek moeten kijken.

24/7 Antwoord op je taalvraag

Log in op Dikke Van Dale Online en/of Hedendaags Nederlands en krijg binnen no time het juiste antwoord op je taalvraag. Je vindt de betekenis van elk woord in het Nederlands, de juiste spelling, morfologie en (hoorbare!) uitspraak. Ook heb je automatisch toegang tot Synoniemen Online en de Van Dale App voor mobiel en tablet.
Altijd en overal je onlinewoordenboek bij de hand!