Bron Pixabay

Dialoog aan het schrijven? Pas op voor deze 6 valkuilen!

Marije Catsburg

22 mei 2018 - 14:05

valkuilen dialoog schrijven tips Een goede roman kan niet zonder goede dialogen. Er zijn honderden tips te vinden over het schrijven ervan, maar het is ook goed om te weten wat juist niet werkt. In deze zes valkuilen wil je absoluut niet vallen.

1. Ongepast taalgebruik

Niemand doet het volgende, toch?

De conciërge kwam binnen. ‘Professor Lievers? O, aanvaard alstublieft mijn nederige excuses. De fout ligt geheel aan mijn zijde. Toen ik uw apparaat zag staan, zag ik, bij nader inzien, dat de intrinsieke logica van uw ontwerp een ogenschijnlijk triviale, maar cruciale fout… [enzovoort].’

Dergelijk taalgebruik past niet bij een conciërge. Een gerelateerde valkuil is dat je bij het redigeren een regel weghaalt en dat dan het gesprokene aan het verkeerde personage wordt gelinkt.

2. De inbreker

Stel je kijkt naar een film en je raakt zeer betrokken bij het drama dat zich ontvouwt. Na een kwartier klinkt er een voice-over. ‘Ziet u wat hier gebeurt, kijker? Onderkent u hoe sluw Fred zijn kinderen mishandelt? Hebt u gemerkt dat Wilma haar kop in het zand steekt? Dit conflict is essentieel om het verhaal te begrijpen.’

Je snapt natuurlijk best waar die film over gaat. Je bent niet dom; het is je niet ontgaan wat er in de scènes is gebeurd. Je hebt geen regisseur nodig om dat uiteen te zetten. Je voelt je betutteld.

Betuttelen is precies wat je doet als je je dialogen uitlegt aan de lezer. Of dat nou in de dialoog zelf gebeurt, of in de gedachten van een personage maakt daarbij niet zoveel uit. Het maakt de lezer bewust dat er een schrijver is, wat een storend effect heeft op zijn beleving.

Een andere vorm van uitleg is indien de schrijver vertelt hoe iets wordt gezegd in de dialooglabel (zoals ‘zei ze poeslief’ of ‘zei Peter cynisch’). Er wordt dan door de schrijver bepaald hoe je iets zou moeten lezen of opvatten. Ook zulke regiewoorden maken de schrijver zichtbaar.