Deze 10 bestsellers werden eerst afgewezen

Het is de nachtmerrie van iedere beginnende schrijver: de afwijzingsbrief. Dat zo’n eerste afwijzing nog geen reden hoeft te zijn om op te geven, bewijzen deze tien auteurs. Hun boek werd keer op keer door uitgevers afgewezen… om uiteindelijk een bestseller te worden.

---

1. Harry Potter van J.K. Rowling

Van de eerste literair agent aan wie J.K. Rowling het manuscript van Harry Potter en de steen der wijzen stuurde, kreeg ze alleen een korte afwijzing terug. Bij de tweede agent had ze meer succes, maar ook toen nog werd het verhaal door 12 verschillende uitgevers afgewezen voor het uiteindelijk bij Bloomsbury belandde. De rest is geschiedenis: inmiddels zijn er meer dan 120 miljoen exemplaren verkocht van het eerste Harry Potter-boek.

2. Carrie van Stephen King

Oorspronkelijk had Stephen King weinig vertrouwen in zijn horrorverhaal over het meisje Carrie, maar zijn vrouw viste het uit de prullenbak en overtuigde hem om er toch een boek van te maken. In eerste instantie deelden de uitgevers haar vertrouwen niet: King kreeg 30 afwijzingen voordat Doubleday Publishing het boek wilde publiceren. Na een trage start schoot de verkoop omhoog met de paperback-uitgave. Inmiddels is Carrie drie keer verfilmd.

3. Alleen maar nette mensen van Robert Vuijsje

De literair agent van Robert Vuijsje was enthousiast over zijn manuscript Alleen maar nette mensen, maar uitgevers reageerden lauw. Na drie jaar stond Vuijsje op het punt om het op te geven. Uiteindelijk besloot hij om nog één keer te herschrijven, en de moeite loonde: de nieuwe redacteur bij Nijg & Van Ditmar vond het boek fantastisch. Het boek won de Belgische literatuurprijs De Gouden Uil en verkocht in een paar jaar meer dan 200.000 exemplaren. Niet alleen dankzij de prijs zelf; een rel rondom het juryrapport, waarin stond dat het proza ‘swingt als een Afrikaanse tiet’, zorgde ook voor grote interesse in het boek.

4. And to Think That I Saw It on Mulberry Street van Dr. Seuss

Ook de inmiddels iconische kinderboekenschrijver Dr. Seuss had een trage start: zijn eerste boek, And to Think That I Saw It on Mulberry Street werd 27 keer door uitgevers afgewezen. Op weg naar huis van de 27e afwijzing was de schrijver van plan om het manuscript te verbranden. Hij zou het waarschijnlijk ook gedaan hebben als hij niet een bekende uit zijn studietijd was tegengekomen: Mike McClintock was net begonnen als kinderboekenredacteur bij Vanguard Press. Het uitgeefcontract werd diezelfde dag getekend en Dr. Seuss wordt gezien als een van de meest invloedrijke schrijvers en tekenaars van zijn generatie.

5. Chicken Soup for the Soul van Jack Canfield en Mark Victor Hansen

Maar liefst 144 keer werd de originele Chicken Soup for the Soul, een collectie inspirerende waargebeurde verhalen, door uitgevers afgewezen. De kleine uitgeverij die zich uiteindelijk aan het boek waagde, lachte schrijver Jack Canfield uit toen die zich het doel stelde om anderhalf miljoen exemplaren te verkopen in anderhalf jaar. Er zijn inmiddels meer dan 250 titels gepubliceerd in de serie, goed voor 500 miljoen verkochte exemplaren wereldwijd.

6. Boven is het stil van Gerbrand Bakker

Gerbrand Bakker had er helemaal geen zin meer in toen zijn manuscript al door tien uitgevers was afgewezen. Een afwijsbrief van drie kantjes gaf hem hoop: als iemand die moeite deed in plaats van een standaardafwijzing te sturen, dan zat er misschien toch iets in. Boven is het stil verscheen in maart 2006 bij uitgeverij Cossee; minder dan een jaar later was het aan de achtste druk toe.

7. Dune van Frank Herbert

Dune was al in delen uitgegeven in het sciencefictiontijdschrift Analog toen Frank Herbert het als boek probeerde uit te geven. Het werd door 23 uitgevers geweigerd, mede doordat het veel langer was dan andere boeken in het genre. Uiteindelijk werd Dune uitgegeven door Chilton Book Company, verder vooral bekend om handleidingen voor het repareren van auto’s. Dune won de Nebula Award en een gedeelde Hugo Award, en er zijn meer dan 20 miljoen exemplaren verkocht.

8. Dubliners van James Joyce

James Joyce wordt gezien als een van de meest invloedrijke schrijvers van de 20e eeuw, maar ook hem ging het in het begin van zijn carrière niet voor de wind. Zijn verhalenbundel Dubliners werd tussen 1905 en 1914 in totaal 22 keer afgewezen. Uitgever Grant Richards besloot eerst om het te publiceren, maar trok zich terug nadat de drukker had geprotesteerd tegen een van de verhalen. Drie jaar later gebeurde iets vergelijkbaars bij uitgeverij Maunsel & Roberts, die zelfs de proefdrukken verbrandde. Joyce wist een exemplaar te redden en kwam uiteindelijk toch weer bij Grant Richard terecht.

9. Het duivelskind van Maria Genova en Angel van der Vecht

Na een paar succesvolle boeken had Maria Genova het niet verwacht, maar het manuscript voor Het duivelskind werd door haar uitgever geweigerd: niet commercieel genoeg. Genova beloofde medeschrijfster Angel van der Vecht, op wiens leven het boek gebaseerd is, om alsnog een uitgever te vinden, maar had geen idee hoe. Uiteindelijk werd ze benaderd door Just Publishers. Ze had nog nooit van de uitgever gehoord, maar besloot toch met hen in zee te gaan. De eerste en tweede druk waren elk binnen een week op en Het duivelskind belandde op bestsellerlijsten in Nederland en België.

10. MASH van Richard Hooker

Richard Hooker deed 8 jaar over het schrijven van MASH: A Novel About Three Army Doctors, gebaseerd op zijn ervaringen als legerarts in de Koreaoorlog. Het manuscript werd keer op keer geweigerd, met als voornaamste reden dat het niet serieus genoeg was; uitgevers konden niet geloven dat legerartsen zich zo ‘onmilitair’ zouden gedragen. Jaren later, in 1968, werd MASH alsnog uitgegeven: vanwege de Vietnamoorlog was er een markt voor een boek over de zinloosheid van oorlog. Het boek was een groot succes, en de basis voor een film en TV-serie.