Arnon Grunberg: 'Een leven zonder afwijzing is saai en vermoedelijk onmogelijk.'

Op 16 mei verscheen de laatste Voetnoot van Arnon Grunberg op de voorpagina van de Volkskrant. De schrijver schreef precies 2.500 voetnoten waarin hij kort het nieuws dat hem opviel van commentaar voorzag. Hij besloot dat het genoeg was geweest. Ter ere van zijn laatste voetnoot mochten lezers hem via een 'Ask me Anything' op Reddit.com alles vragen. En dat deed men dan ook. De vragen varieerden van 'hoe schrijf je een roman' tot 'wat is de kleur van je douchegordijn'. We pikten de leukste vragen over het schrijfproces van Grunberg eruit.

Bestrijd je angsten

Een van de eerste vragen die werden gesteld was welk advies hij zijn 20-jarige zelf zou geven. Daarop antwoordde Grunberg: 'Niet opgeven. Bestrijd je angsten door te doen waarvoor je bang bent. Voel je niet miskend. Leer afwijzingen niet persoonlijk te nemen, hoe moeilijk dat ook is. Een leven zonder afwijzingen is saai en vermoedelijk onmogelijk.'

Tijd, ideeën en discipline

Een aantal lezers was benieuwd naar de dagelijkse routine van de schrijver. Hij begint het liefst 's ochtends met schrijven. Aan het daadwerkelijk schrijven besteed hij zo'n vier tot acht uur per dag. Aan ideeën heeft de schrijver geen gebrek. Voor de dagelijkse voetnoot had hij meestal zelfs te veel onderwerpen. 'Er gebeurt zoveel interessants, er staan zoveel stukken in de diverse kranten en tijdschriften waarover ik iets zou willen zeggen. Hoewel je wel de neiging stokpaardjes te berijden moet bedwingen. Kritische zelfreflectie kan zeker voor de schrijver geen kwaad.'

Hoe schrijf je een roman volgens Grunberg?

'Discipline, discipline, discipline. En veel lezen. Ik heb geen beter advies voor mensen die willen schrijven, en dat zijn er volgens mij heel wat, dan dat lezen helpt. Leven ook denk ik. Maar lezen eerst.' Ook werd hem naar zijn inspiratie gevraagd. Van alle menselijke eigenschappen inspireert 'het menselijk vermogen zichzelf en anderen te bedriegen' hem het meest.

Grunberg blijft overigens schrijven voor de Volkskrant. Twee keer per week zal er een artikel van hem op de achterpagina verschijnen. De vraag over de kleur van zijn douchegordijn beantwoordde de schrijver niet. Dat zullen we dus helaas nooit weten.