# 341 – Domina (redo)
Domina
Allebei herkennen we hem meteen. Het eminente lijk bungelt half aan een klimroos in de voortuin van de villa. Het ziet er niet uit. De schouderlange haren verstrikt in de plant, zoals ik me herinner van de Bijbelverhalen. Dat er geweld in het Boek zit, weet iedereen. Maar zo rauw. Het is haar vak geweest, en in zekere zin is het dat nog steeds. ‘Jij denkt dus ook aan prins Absalom,’ zegt ze.
Even werktuiglijk als ongevraagd citeerde ze het Woord van God weer eens zodra we de tuin in kwamen lopen. 'En hij ging naar Absalom toe, die nog levend in de boom hing. Hij pakte drie speren en stak ze in Absaloms borst. Daarna kwamen er tien knechten van Joab om Absalom heen staan. Zij sloegen Absalom totdat hij dood was.'
'Ik herinner me alleen de gekuiste versie,' antwoord ik. Maar op een rare manier vind ik haar religieuze ritueeltje ditmaal wel gepast.
Anniko negeert het afzetlint en knielt haast eerbiedig bij de dode neer. Misschien voelt ze het ook. Haar kokerrok schuift omhoog, maar haar jas bedekt haar dijbeen. Ze vraagt of ik kom kijken. Haar naaldhakken zorgen nauwelijks voor een loopspoor in de tuin. Al haar gewicht rust op haar voorvoet.
Ik ben niet zo koelbloedig. 'Nee, ik blijf hier.' De camera houd ik demonstratief omhoog. Ik draai aan de lens en leg het allemaal vast.
Zonder een spoortje ironie zegt ze: 'Dit soort moorden red je ook nog wel zonder telelens, liefje.' Ze wijst op een wond.
Ik zoek een goede foto en zoom in. Zelfs op het beeldscherm staat het geweld me tegen.
'Kijk eens naar de schade.'
Straks in het lab ontgaat me niets, maar hier, in de actie, zo dicht bij de dood – je merkt dat ze het gewend is.
Ze zucht. 'Hij is aangevallen in de rug.'
'Maar hij hangt met zijn rug tegen de muur aan.'
'Precies.'
‘Dan zullen er wel kruitsporen op het lichaam zitten.’ De schedel is niet ingeslagen. Het haar is niet bebloed. Geen wurgstriemen.
‘Jules?’ Ze staat weer naast me en stopt haar handschoenen terug in de koffer. ‘Hoe goed kende jij Den Daas?’
‘Een beetje, via via. Hij heeft een reputatie bij studentes. De academie is een slangenkuil. En ik vond het een ambitieuze lul, maar dit is ziek. Dit is wraak. Een psychopaat.’ Uit het voorheen witte overhemd steken drie stangen. Het gezicht van de decaan is nauwelijks herkenbaar. De armen en benen lijken me gebroken. Overal blauwe plekken. 'Ken jij hem dan, uit het wereldje?' Dat ze van bondage houdt, overviel me, maar ik kan het wel plaatsen, en ik tref het met haar.
Ze schudt haar hoofd. ‘Sowieso is dit het werk van een gek, maar geen blinde wraak. Te mooi.'
‘Smaken verschillen,’ grap ik van de weeromstuit.
‘Flauw. Jij ziet grof geweld. Maar zie je de boodschap niet?’
‘Absalom, bedoel je? Heb je nou geen oogkleppen op, mevrouw de dominee?’
‘Kan, maar dat risico neem ik voor lief. Den Daas was al dood. De dader heeft een hoop van de Bijbel opgestoken. En hij had hulp. Of zij.'
Om ons heen ritselt het gebladerte in de wind. Ik huiver.
Onwillekeurig denk ik terug aan het corps. Wie koeltjes een feut stomdronken voert, hem vissaus met vermalen muizen laat drinken, uren in een kuil met water laat staan en een nacht lang drinkwater ontzegt, kan dit ook. Het is een makkelijke gedachte. Het kunnen mijn eigen oogkleppen zijn. Ik heb het niet meer zo op de ufjes en de ballen. Maar één ding ben ik alvast met Anniko eens. De hele styling is geen toeval. Want toeval speelt in de misdaad geen enkele rol.
======================
======================
***
Domina
(oud)
‘Jij denkt dus ook aan prins Absalom,’ zegt Anniko.
Het eminente lijk bungelt half aan een klimroos in de voortuin van de villa. Het ziet er niet uit. De schouderlange haren verstrikt in de plant, inderdaad; net zoals ik me herinner van de Bijbelverhalen, maar de details was ik vergeten. Sinds ik Anniko ken, kijk ik kritischer. Dat er geweld in het Boek zit, wist ik natuurlijk. Dat weet iedereen. Maar zo rauw. Ze lepelt het vaak voor me op, het is tenslotte haar vak. En in zekere zin ook haar hobby. Qua doelmatig geweld.
Even werktuiglijk als ongevraagd citeerde ze het Woord van God weer eens zodra we de tuin in kwamen lopen. 'En hij ging naar Absalom toe, die nog levend in de boom hing. Hij pakte drie speren en stak ze in Absaloms borst. Daarna kwamen er tien knechten van Joab om Absalom heen staan. Zij sloegen Absalom totdat hij dood was.'
'Ik herinner me alleen de gekuiste versie,' antwoord ik.
Afgelopen september viel ze me voor het eerst op. Wie draagt er nou jurkjes op een camping? De wandelweek bij Aywaille was bedoeld om te ‘bonden’ en bij ons is dat nogal gelukt – ik spreek niet voor de rest van de Utrechtse professoren, vooral heren. Mijn hoffelijkheid speelde ze genadeloos uit. Wie gaat er dan ook wandelen op pumps. ‘Zeg, Van Huisch,’ kreeg ik prompt te horen, ‘kijk je wel uit met die feminist in je armen?’ De jaren nul bereikten de uni een jaar of twintig na dato.
Er stond tegenover dat zij, een theoloog, mij alweer een paar maanden met zich meetorst. Ik ben een handige dommekracht met feitenkennis. Toch vind ik die gedachte nu te cynisch. Was ik werkelijk zo inwisselbaar, dan had ze allang een andere eikel van straat geplukt. Ergens, diep onder haar hoge voorhoofd en haar raffinement, is ze gewoon aardig en kan ze me vast gebruiken voor forensisch onderzoek, nam ik aan – en dat bleek. Want in haar vrije tijd pluist ze al jaren moorden uit op de Heuvelrug. Daarnaast houdt ze van bondage, dat nieuw voor me was, maar ik tref het met haar.
‘Jules?’ Ze staat weer naast me en stopt haar handschoenen terug in de koffer. ‘Hoe goed kende jij Den Daas?’
‘Een beetje, via via. Hij heeft een reputatie bij studentes. De academie is een slangenkuil. En ik vond het een ambitieuze lul, maar dit is ziek. Dit is wraak. Een psychopaat.’ Uit het voorheen witte overhemd steken drie stangen. Het gezicht van de decaan is nauwelijks herkenbaar. De armen en benen lijken me gebroken. Overal blauwe plekken. 'Ken jij hem dan, uit het wereldje?'
'Nope. Sowieso is dit het werk van een gek, maar geen blinde wraak. Te mooi.'
‘Smaken verschillen,’ grap ik van de weeromstuit.
‘Flauw. Jij ziet grof geweld. Maar zie je de boodschap niet?’
‘Absalom, bedoel je? Heb je nou geen oogkleppen op, mevrouw de dominee?’
‘Kan, maar dat risico neem ik voor lief. Den Daas was al dood. De dader heeft een hoop van de Bijbel opgestoken. En hij had hulp. Of zij.'
Om ons heen ritselt het gebladerte in de wind. Ik huiver.
Onwillekeurig denk ik terug aan het corps. Wie koeltjes een feut stomdronken voert, hem vissaus met vermalen muizen laat drinken, uren in een kuil met water laat staan en een nacht lang drinkwater ontzegt, kan dit ook. Het is een makkelijke gedachte. Het kunnen mijn eigen oogkleppen zijn. Ik heb het niet meer zo op de ufjes en de ballen. Maar een ding ben ik alvast met Anniko eens. De hele styling is geen toeval. Want toeval speelt in de dood geen enkele rol.
Hoi Kruidnagel, waar is de…
Lid sinds
5 jaar 7 maandenRol
Hoi Kruidnagel, waar is de rest van het boek? Ik wil het graag lezen. Top!
Ha Fief, die zit ergens in…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ha Fief, die zit ergens in mijn hoofd, of ergens anders ;-). Thanks!
Aangenaam leesvoedsel, maar…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Zeer aangenaam leesvoedsel, maar niet zonder het nodige kauwwerk.
Oude testament als vak en als hobby; maar wel met een koffertje met handschoenen naar een vers lijk in de klimop - want forensisch onderzoek.
Een bonding week in de Ardennen onder professoren (uit Utrecht, dat wel). "Een theoloog als zij zal mijn exacte bagage graag meetorsen". Wie torst wie, wie is de theoloog? is het "een theoloog als zij" of "een theoloog als haar"? En welke exacte bagage wordt getorst?
Wat Absalom ermee te maken heeft zal nog moeten blijken, maar dat Joab en zijn soldaten lid waren van SC Reuzegom lijkt me twijfelachtig.
Ook de constatering "Typisch hubris" vind ik wat haastig. Dat Absalom een hoogmoedige hufter was is bekend, maar als hij zijn vader niet van de troon had willen stoten was'ie niet in het kreupelhout van Ephraim beland. Hoewel zijn coiffure er ook mee van doen had.
Benieuwd wanneer de volledige thriller verschijnt.
Dank je Bob, dankzij mijn…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Nog een paar kleine dingen…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Nog een paar kleine dingen aangepast.
Mooi verhaal, zelfs voor…
Lid sinds
3 jaar 9 maandenRol
Mooi verhaal, zelfs voor iemand als ik, die niets heeft met de bijbel.
Dank je Jac!
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Dank je Jac!
Vernuftig geschreven, al…
Lid sinds
3 jaar 10 maandenRol
Vernuftig geschreven, al snap ik er geen bal van. Achttien jaar katholiek onderwijs en dan weet ik het nog niet. Moet teveel hebben liggen slapen.
Coole zin (zoals zovelen anderen). Jouw diepere betekenis ben ik onbekwaam voor. Moet ik ervoor de bijbel (her)lezen? Weet niet of ik dat nog durf.
Ha Tony, dank je! Niet al te…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ha Tony, dank je! Niet al te diep doordenken hoor. Gewoon grof geweld.
Het Bijbelverhaal op de achtergrond is feitelijk een klassiek koningsdrama. Kort samengevat:
1Absalom was bepaald niet de enige probleemprins. Zijn zus, prinses Tamar, wordt verkracht door prins Amnon, hun halfbroer. Prins Absalom vermoordt prins Amnon twee jaar later alsnog.
Hey Kruidnagel. Het werkte!…
Lid sinds
3 jaar 10 maandenRol
Hey Kruidnagel. Het werkte! Ik herlas het stuk zonder na te denken dat ik meer moest begrijpen dan wat er staat. Het zal aan mijn traumas liggen dat vanaf ik wat Bijbelachtig zie verschijnen, blinde paniek mijn brein overstemt.
Prachtige openingsscène, met veel karakterbuilding, de tegenstrijdige personages zullen voor spetterend conflict zorgen, dat voel je. Zoals Fief schreef: afmaken dit verhaal.
Ha Tony, ik heb hierboven…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ha Tony, ik heb hierboven een kleine stoomcursus geschreven voor wie wil, maar bij paniek eerst diep ademhalen.
Waren de nonnen zo onprofessioneel?
Hallo Kruidvat, je…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Hallo Kruidnagel, je aanpassingen maken je verhaal voor mij een stuk toegankelijker. Aleen de introductie met Absalom: als je beiden weet over wie je het hebt hoef je hem geen pretendent te noemen. "David's zoon" zegt dan meer. En ook de manier waarop je de letsels linkt aan het oude testament vind ik een tikje geforceerd. Beter zou je nmm de regels die je als een soort motto bovenin hebt gezet hier kunnen plaatsen, dan krijgt de bijbelverwijzing ook een functie. En hoeft ze geen strenge vraag te stellen en jij niet bedeesd te antwoorden - wat ik allemaal een tikje "out of character" vind.
Het toelichtend intermezzo en de onderlinge rolverdeling zijn voor mij nu ook een stuk duidelijker.
Volgens mij zou het "wat nieuw voor me was" moeten zijn, maar dat is gevoelsmatig. Libido en letteren zijn niet mijn forte, maar als lust een must is zou het voor mij zo moeten klinken.
Slotalinea vind ik mooi geslaagd, Excessen van corpsettertjes koppelen aan een moordenscenering, en dan concluderen dat in het kwaad toeval niet bestaat. Kom op met de rest!
Ha Bob, bedankt voor je…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ha Bob, bedankt voor je heroverweging. Je hebt gelijk met pretendent, dat is uitleggerig. Net als die benoemde emoties.
Dat benoemen van de vindplaats in het Bijbelboek is weliswaar echt zoals dat gaat bij theologen, maar terecht: niet zoals dat overkomt op lezers.
Met die Bijbeltekst ga ik eens experimenteren.
'Wat' vs. 'dat': volgens goeroe Renkema betekent 'wat' i.c. 'het is nieuw voor me dat ze van bondage houdt' en 'dat' betekent hier dan 'bondage is nieuw voor me'. Zodoende 'dat'.
Haha, dat boek, en dan zet ik gewoon voorop 'literaire thriller', net als Nicci French met hun engelen destijds.
Thanks!
Wat' vs. 'dat': volgens…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Toch blijft het voor mij wringen. In jouw keuze is "dat" een betrekkelijk voornaamwoord dat naar bondage verwijst. Als bondage als lidwoord "de" heeft, (wat ik dacht), dan zou je het betrekkelijk voornaamwoord "die" moeten gebruiken.
"Dat" is gerechtvaardigd wanneer je van "het bondage" spreekt.
Zoals je ziet heb ik er geen verstand van.
Ingekort, het was ruim 700…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Ingekort, het was ruim 700 woorden aan het worden.
@ Bob: je klinkt vrij…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
@ Bob: je klinkt vrij deskundig voor iemand zonder verstand van zaken. Geef de moed niet op.
Qua bondage: ik voel aan dat het hier niet gaat om een specifiek geval van bondage, maar om bondage als geheel. Laten we het woord eens vervangen door 'seks' of 'muziek'.
Tikje krom, maar niet slecht.
Klinkt alleen goed zonder de komma. Met betekenisverschuiving.
Beter dan 1.
Zelfde als 2.
Slecht.
Goed.
Aha, 'bondage' functioneert hier eigenlijk, net zoals 'seks' en 'yoga', als een werkwoord. Meer nog dan als het singulare tantum 'muziek' (Wikipedia heeft er verstand van). 'het seksen' - 'het yoga-en' - 'het bondagen'.
Ze houden van het 'doen', niet van het concept.
Wat meespeelt is dat je hier normaliter meervoud gebruikt (en dus 'die').
En wat mijn taalgevoel ook vast parten speelt is de Engelsheid van dit woord.
Misschien kan de site van…
Lid sinds
5 jaar 7 maandenRol
Misschien kan de site van Onze Taal een steentje bijdragen
https://onzetaal.nl/taaladvies/wat-dat/
Nee... dit probleem staat…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Nee... dit probleem staat niet op Onze Taal. Meestal wordt het opgelost met 'waar': '[...] bondage, waar ik nog geen ervaring mee had' bijvoorbeeld; maar dat is niet wat ik wil zeggen.
Ik hen mijn vriendin ANS…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Ik hen mijn vriendin ANS geraadpleegd, en die biedt wat verheldering, al is het niet het vberlossende woord. Ik heb er evenwel niet alle 1300 pagina's op kunnen naslaan. En misschien is ze wel te oud voor het houden van bondage (Alg. Ned. Spraakkunst, ed.1984)
ANS:
Het antecedent van "DAT" is een HET-antecedant dat geen zin is, meestal een substantief(groep) of een (groep met een) zelfstandig gebruikt adjectief of telwoord.
De omschrijving van de WAT-antecedenten is een stuk uitgebreider (2 pagina's).:
een HET-antecedent dat geen zin is, een zin, een element dat een hoedanigheid noemt. Daarnaast verschijnt WAT ten tonele zodra het antecedent onbepaald is: alles wat, het eerste wat, het meest van wat enz.
Daarnaast kan WAT ook betrekking hebben op een naamwoordelijk gebruikt substantief of adjectief, met als alternatief een nevengeschikte zin met EN of MAAR.
Voorbeelden: Hij is advocaat, wat ik nooit zou willen worden >> Hij is advocaat en dat zou ik nooit willen worden.
Ik denk dat je het object van het "HOUDEN VAN" in je voorbeelden als een soort hoedanigheid of naamwoordelijk deel moet zien. Dat zou een WAT min of meer vereisen. Maar je kunt je er ook met de "en dat"-constructie uit redden.
Voor mij klinkt "houdt ze van bondage, dat nieuw voor me was" in elk geval niet goed. Net als je voorbeelden 1, 3 en 5: In alle gevallen zou ik WAT gebruiken. 2,4, en 6 is voor mij niks mis mee, maar dat zijn dan ook beperkende bijzinnen. Maar ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is.
Hoi Kruidnagel, ik begrijp…
Lid sinds
13 jaar 9 maandenRol
Hoi Kruidnagel, ik begrijp nu je Jules opmerking bij mijn commentaar. Wat een bizar toeval...uit alle namen die er te kiezen zijn, kies ik dezelfde als die van jouw hp...
Ik heb je eerdere versie niet gelezen, maar ik vind je huidige versie een puik stukje schrijfwerk met hele interessante personages die ik graag beter zou willen leren kennen!
Een opmerking: 'flamboyant' en 'lijk' vind ik moeilijk te rijmen. Bij flamboyant denk ik aan uitbundig en bruisend leven; en een lijk is boven alles gewoon dood. :)
Bedankt voor je duik in ANS …
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
@Bobcom Bedankt voor je duik in ANS (Hier is de versie van 1997; wie weet zonder taboes).
Ik zou het met je eens zijn qua 2, 4 en 6, als er een lidwoord voor bondage, seks, yoga en muziek zou kunnen staan: 'Daarnaast houdt ze van de seks, die nieuw voor me was.' Maar dat klinkt in mijn oren veel te spreektalig, en neigt nog sterker naar de afwijkende betekenis 'de seks die nieuw voor me was.'
Het gebruik van 'wat' in 1, 3 en 5 geeft een andere betekenis.
Voor 'en dat' geldt feitelijk hetzelfde: '[...] bondage, en dat was nieuw voor me.' Op zijn minst diffuus.
ad Hoedanigheid: bondage zegt m.i. niets over de manier waarop de ik houdt van.
ad Naamwoordelijk deel/predicaat: cf 'hij is voetballer' (koppelwerkwoord.) 'Hij houdt van zwerkbal, dat nieuw voor me was' (als in 'een sport waar ik nog nooit van gehoord had') is een andere constructie, sowieso al doordat 'houden van' geen koppelwerkwoord is.
de staartjes van 2, 4 en 6 zijn m.i. geen beperkende bijzinnen, maar uitbreidende bijzinnen, dankzij de komma.
Misschien is mijn oplossing ook wel te spreektalig. Ik ben er nog niet uit. De meest elegante nevenoplossing lijkt me: '[...] bondage: een sensatie die nieuw voor me is.' Dan verleg ik dus feitelijk het antecedent van 'dat' c.q. 'die'. Maar ook die oplossing is diffuus.
Zo, dat was lang geleden, zo'n duik in de grammatica. Op de middelbare gooide ik er met de pet naar en misbruikte ik mijn taalgevoel. Op de uni ging het meer over syntaxis, semantiek en logica en (bijna) niet meer over woordsoorten en zinsdelen, sowieso niet in het Nederlands: die vertaalslag moest ik zelf maken, als ik hem maakte. Het moest pas weer toen ik ging werken als freelance redacteur. Maar ja, dan moet je ook niet al te specialistisch met termen gaan gooien, want dan ben je schrijvers en vertalers al snel kwijt. En toch is het de enige manier om specifiek te zijn.
Bedankt, Chantal! …
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Bedankt, Chantal!
Flamboyant: goed punt. Er stond eerst 'eminent' met een bepaalde ironie(,) die ik wel mooi vind. Ik twijfelde er al aan. Ik ga hem maar terugdraaien.
Intussen heb ik de taalvraag…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Intussen heb ik de taalvraag over de grammaticaliteit van 'dat' voorgelegd aan de Taaladviesdienst van Onze Taal. Ik verwacht binnen vijf werkdagen een antwoord.
@kruidnagel. dito hier!
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
@kruidnagel. dito hier!
Nee hoor, nog geen nieuws…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Wat een interessante…
Lid sinds
6 jaar 7 maandenRol
Wat een interessante vrouwelijke detective Kruidnagel. Ik zie haar zo voor me, op haar pumps in een jurkje tijdens dat wandelweekend, charmant en dominant, leuk ook die titel. Mooie laatste alinea, waarin je de lezer laat nadenken over de koelbloedigheid van het corps, fijn in de spanningsopbouw. En zeker genoeg ingrédienten om het verder uit te werken tot een langer verhaal. Dat is tegelijkertijd ook waar ik over struikel; voor mijn gevoel heb je geprobeerd teveel informatie in dit korte stuk te schrijven. Hierdoor is het minder geloofwaardig. Als je voor een verminkt lijk staat, en het lijk uit dit verhaal is vreselijk toegetakeld!, lijkt het me bijvoorbeeld niet waarschijnlijk dat je terug denkt aan een eerste ontmoeting. Het haalt ook de vaart en de spanning uit het verhaal. Ik denk dat je met minder achtergrond en meer in het nu, ook haar persoonlijkheid goed had kunnen schetsen.
Wauw Lizette, enorm bedankt…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Wauw Lizette, enorm bedankt voor je lange, goede en snelle feedback! Heel leerzaam om te horen dat er inderdaad een goede verhouding moet zijn tussen wat er in het verhaal gebeurt en hoe het is opgeschreven: dat er binnen het verhaal een goede aanleiding moet zijn voor mijmering en flashback. En bewust en meestal consequent moet omgaan met het doel van een tekstdeel.
Veelzeggend is dat je in een eerder verhaal van mij me ook al op de vingers tikte over zo'n mijmering die de vaart eruit haalde. Nu ik die tekst maanden later teruglees, zie ik hoe goed dat werkte, dat ik die geschrapte alinea niet mis; en in Domina nog concreter, al denk ik dat ik de verwerking ga bewaren voor een volgend verhaal (maar wie weet...).
Deze oefening was heel leerzaam, want ik blink niet uit in spanningsopbouw en dialogen. Thanks!
Groet!
Interessant duo Kruidnagel!…
Lid sinds
3 jaar 11 maandenRol
Interessant duo Kruidnagel! Ben absoluut ook geen Bijbelkenner en ik vond het verhaal ook niet zo eenvoudig te lezen. Ik hou wel van de gelaagdheid en contrasten in je verhaal. De gruwelijke aanblik van het lijk, de wulpsheid van Anniko. Het bonden vs. bondage. Sterk verhaal, groetjes, V.
Dank je V!
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Dank je V!
Het halve verhaal…
Lid sinds
8 jaar 1 maandRol
Het halve verhaal herschreven, ditmaal haast helemaal in het nu.