#265 - Bij Scherre

Voor wie de opdracht nog niet vond: https://schrijvenonline.org/nieuws/wekelijkse-sch… Ik heb nooit echt de "show, don't tell" regel begrepen, dus ik hoop te horen waar ik met mijn tekst de mist inging.

Ik heb ondertussen een paar dingen veranderd om het contrast tussen de huidige woonplaats van het hoofdpersonage (de Bay Area die ik als mijn broekzak ken) en de stad waar het hoofdpersonage geboren is (Ieper, de stad waar ik geboren ben, maar waar ik me nu een vreemdeling voel) wat groter te maken. De titel was oorspronkelijk "geboortestad" en is nu "Bij Scherre" geworden. Die titel kwam plots van heel diep toen ik mijn tekst herlas. De uitdrukking "hij is bij Scherre gaan liggen" is zeer streekgebonden en betekent "hij werd begraven." In de streek van Ieper is de volgende conversatie niet ondenkbaar: "Wuk ist-er me joene gebeur gebeurt?" — "j'is bie Scherre gaon ligg'n!" Vrij vertaald: "Wat is er met uw buurman gebeurd?" — "Hij is overleden en begraven." De uitdrukking verwijst naar de toezichter van de begraafplaats aan de Zonnebeekseweg in Ieper, Alberic Scheire (roepnaam Briek Scherre), die met zijn gezin aan de ingang van de begraafplaats woonde en o.a. de begraafplaats 's morgens opende en 's avonds sloot. De man is al in 1961 overleden (en trouwens ook op dat zelfde kerkhof begraven), maar ik heb de uitdrukking als kind veel horen gebruiken. Ik vermoed dat ze nog steeds wordt gebruikt in Zuid-West-Vlaanderen. Ik weet dat het gebruik van een uitdrukking die zo lokaal is wat vreemd overkomt in een tekst op een Nederlands forum, maar dit is mijn poging om te verhinderen dat dit kleine stukje anekdotiek verloren raakt in de tijd.

@Bruno: ik denk dat je alles in 'tell' hebt geschreven. Misschien zou je een stukje van je verhaal in dialoog met Hp en zus kunnen herschrijven om het show don' tell effect te bekomen. Waar je het verhaal in dialoog laat zien, dat hij zich op de luchthaven bevindt, dat hij zijn zus spreekt na tien jaar radiostilte, dat broer en zus elkaar niet erg mogen, dat er wat probleempjes zijn/waren tussen hen, en dat hij naar de begrafenis van zijn moeder moet... In tell alleen kun je meer vertellen op kortere tijd, in show don't tell gaat het wat trager, heb je meer scènes nodig, denk ik.

@Bruno: ik denk dat je alles in 'tell' hebt geschreven.

Dat zou kunnen. Het begrip "show, don't tell" kan ik moeilijk vatten. Het is te abstract voor mij.

Misschien zou je een stukje van je verhaal in dialoog met Hp en zus kunnen herschrijven om het show don' tell effect te bekomen. Waar je het verhaal in dialoog laat zien, dat hij zich op de luchthaven bevindt, dat hij zijn zus spreekt na tien jaar radiostilte, dat broer en zus elkaar niet erg mogen, dat er wat probleempjes zijn/waren tussen hen, en dat hij naar de begrafenis van zijn moeder moet...

Dialogen schrijven doe ik graag, maar dat is toch eerder "speak, don't show"? Dat is wat ik niet goed snap aan "show, don't tell".

In tell alleen kun je meer vertellen op kortere tijd, in show don't tell gaat het wat trager, heb je meer scènes nodig, denk ik.

Ik interpreteer "show, don't tell" (waarschijnlijk verkeerdelijk) als volgt: de openingsscène van een film waarin niemand iets zegt: geen voice-over, geen dialogen. Gewoon tonen wat er gebeurt. In het geval van mijn tekstje: de overgang van een businessclass seat in een Boeing, naar een eerste klasse coupé op de TGV, naar een intercity trein, naar een boemeltrein. Je leert het hoofdpersonage kennen aan zijn bagage, de manier waarop hij met zijn telefoon omgaat, de manier waarop hij zich kleed, maar dan zonder dat er een woord gezegd wordt. Als "show, don't tell" iets anders is, dan is de uitdrukking voor mij misleidend. "Tell" in zo'n scène zou bij voorbeeld een voice-over zijn die de voorgeschiedenis vertelt van de man, de moeder en zijn zus (meestal heb ik een hekel aan voice-overs). Ik wacht af wat anderen zullen brengen in de hoop dat ik eindelijk eens snap wat "show, don't tell" in de praktijk betekent. Ik wou dat er een accuratere benaming voor bestond.

Misschien zou je een stukje van je verhaal in dialoog met Hp en zus kunnen herschrijven om het show don' tell effect te bekomen.

Ik denk niet dat de zus van het hoofdpersonage met Tom zou bellen. De communicatie zou per mail verlopen. Het hoofdpersonage zou uiteraard wel bellen met een notaris of zo. Dat zou als volgt kunnen gaan: [hr] 'Hello, Tom speaking.' 'Hello, I’m calling for mister Tom Bailleul.' 'That’s me. Who’s this?' 'My name is Hanne Gamme, I’m a notary officer in Ypres.' 'O, hallo Hanne! Ik dacht al: wie belt me zo vroeg in de ochtend, maar bij jou is het natuurlijk al wat later.' 'Bij mij is het halfvier in de namiddag. Hoe laat is het bij jou?' 'Hier is het nog maar halfzeven ‘s morgens, maar dat is niet erg, hoor! Ik ben een vroege vogel. Je belt in verband met mijn moeder?' 'Inderdaad, mijn excuses voor het vroege uur. Goeiemorgen! Allereerst mijn deelneming bij het verlies van je moeder.' 'Dankjewel, maar ik was niet bepaald close met haar.' 'Het spijt me dat te horen.' 'Hanne Gamme, ik herken die naam. Wij kennen elkaar nog van vroeger, niet?' 'Ja, wij liepen allebei school in Ieper in de jaren ’80. Jij zat in het college; ik in het lyceum. We hadden een aantal gemeenschappelijke vrienden.' 'Gho, vrienden is een groot woord.' 'Ik vernam dat je naar Ieper komt voor de begrafenis?' 'Ja, ik heb gisteren mijn vluchten geboekt. Ik land op 20 oktober, overmorgen dus; de begrafenis is op 21 oktober.' 'Dat klopt. De meest dringende zaken worden geregeld met behulp van de raadsman die je in Ieper inhuurde, maar er zijn een paar formaliteiten waarvoor je persoonlijk aanwezig moet zijn.' 'Mijn advocaat heeft me dat inderdaad gemeld.' 'We hebben wel je handtekening nodig op een paar documenten. Ik vernam dat je dit graag zo gauw mogelijk na je aankomst afhandelde?' 'Dat zou handig zijn, ja.' 'Ik kan je die eventueel persoonlijk bezorgen. Je advocaat vertelde me dat je een kamer boekte in hotel Ariane. Kom ik anders even langs?' 'Als alles vlot verloopt, dan ben ik rond vier uur in de namiddag in hotel Ariane. Geef me wat tijd voor een douche en om wat te bekomen van de trip, en dan treffen we elkaar om vijf uur in de lobby. Past dat voor jou?' 'Is dat niet te kort na je vlucht? We kunnen ook in de dagen die volgen afspreken.' 'Nee, dat is niet nodig. I want to get this over with.' 'OK, dan noteer ik 20 oktober om vijf uur in de lobby van hotel Ariane.' 'Prima! Sounds like a plan!' [hr] Ik snap echter niet waarom dit "show, don't tell" zou zijn (misschien is het dat ook niet). Dit is pure conversatie. Dit is een poging waarin ik beide combineer: [hr] Hanne staat voor de spiegel en haakt haar beha dicht. 'Ik heb dit nog nooit gedaan, weet je.' 'Wat nooit gedaan?' 'Dit… Vreemdgaan.' 'In zekere zin ben ik ook nog nooit vreemdgegaan.' Hanne kijkt verbaasd om naar Tom die op de rand van het bed met zijn onderbroek zit te worstelen. 'Zeg me niet dat een beroemde schrijver zoals jij nooit met een groupie in bed is gedoken.' 'Ik betaal altijd voor seks.' 'Huh?' 'Minder drama.' Tom staat op van het bed en gaat achter Hanne staan. In de spiegel staart Hanne naar het lange litteken dat over de volledige lengte van Toms rechterzijde loopt. Ze negeert Toms antwoord. 'Is dat… van het ongeluk?' 'Dat bedoel ik met minder drama. Als je betaalt voor seks, krijg je dat soort vragen niet.' 'Ik... Het spijt me, ik moet echt weg.' Hanne kleedt zich vlug verder aan, geeft Tom een kus op de wang, en verlaat de kamer. [hr] Dit zijn fragmenten uit een langer verhaal dat nooit af is geraakt omdat het een al te duistere richting uitging. Tom is zijn vader en broer verloren bij een ongeval waar zijn moeder hem de schuld van gaf (en waar hij zelf met een litteken van afkwam). Zodra hij Ieper kon verlaten, heeft hij dat gedaan en heeft hij alle contact met zijn familie verbroken. Pas wanneer zijn moeder overlijdt, keert hij terug en dat roept niet bepaald vrolijke herinneringen op. Ik heb het verhaal nooit afgewerkt, omdat het (1.) te cliché werd, en (2.) naar mijn gevoel niet klopte. Het was geen vintage Bruno Lowagie. In ieder geval: ik heb al heel veel horen vertellen over "show, don't tell", maar ik weet nog altijd niet wat het is.

Ik moet bekennen Bruno, dat ik deze ook erg lastig vond. Ik heb het zelfs gegoogeld. Wat ik begreep is dat je dan niet zegt dat iemand nerveus is, maar dat je dan gedragingen beschrijft waaruit de lezer dan moet raden dat iemand nerveus is. Of zoiets. Afijn, ik heb zelf ook een poging gedaan. Ik ben benieuwd of ik er iets van gebakken heb.

Ik moet bekennen Bruno, dat ik deze ook erg lastig vond. Ik heb het zelfs gegoogeld. Wat ik begreep is dat je dan niet zegt dat iemand nerveus is, maar dat je dan gedragingen beschrijft waaruit de lezer dan moet raden dat iemand nerveus is. Of zoiets. Afijn, ik heb zelf ook een poging gedaan. Ik ben benieuwd of ik er iets van gebakken heb.

Ik heb je inzending gelezen en ik vond het stukje goed, maar ik zou niet kunnen zeggen of het voldoet aan de opdracht. Wikipedia is niet erg duidelijk: Om personages in een verhaal tot leven te laten komen, zo luidt het devies voor de moderne fictieschrijver, moet de schrijver dus hun karakter onthullen door middel van hun woorden, hun gedachten, hun acties, en ook door hun interacties met andere personages. Zo kan de auteur bijvoorbeeld schrijven: "Sander is boos". De schrijver maakt er zich zo gemakkelijk van af, maar het is kleurloos en weinig beeldend. Beter is het om Sander in woord en daad te tonen als een boosaardig man. Door hem bijvoorbeeld te laten praten met zijn vriendin, hem iemand te laten beledigen of hem voortdurend te laten schreeuwen. Of je laat zien wat hij doet: zijn vuist ballen, het maken van een grof gebaar, een deur dichtslaan, of dreigen met een wapen: Show, don't tell. In mijn stukje heb ik geprobeerd niets te vertellen over het karakter van het hoofdpersonage, maar uit wat gebeurt, kan je veel afleiden (denk ik). Of dat "show, don't tell" is, zou ik niet weten.

Ik moet bekennen Bruno, dat ik deze ook erg lastig vond. Ik heb het zelfs gegoogeld. Wat ik begreep is dat je dan niet zegt dat iemand nerveus is, maar dat je dan gedragingen beschrijft waaruit de lezer dan moet raden dat iemand nerveus is. Of zoiets. Afijn, ik heb zelf ook een poging gedaan. Ik ben benieuwd of ik er iets van gebakken heb.

Ik heb je inzending gelezen en ik vond het stukje goed, maar ik zou niet kunnen zeggen of het voldoet aan de opdracht. Wikipedia is niet erg duidelijk: Om personages in een verhaal tot leven te laten komen, zo luidt het devies voor de moderne fictieschrijver, moet de schrijver dus hun karakter onthullen door middel van hun woorden, hun gedachten, hun acties, en ook door hun interacties met andere personages. Zo kan de auteur bijvoorbeeld schrijven: "Sander is boos". De schrijver maakt er zich zo gemakkelijk van af, maar het is kleurloos en weinig beeldend. Beter is het om Sander in woord en daad te tonen als een boosaardig man. Door hem bijvoorbeeld te laten praten met zijn vriendin, hem iemand te laten beledigen of hem voortdurend te laten schreeuwen. Of je laat zien wat hij doet: zijn vuist ballen, het maken van een grof gebaar, een deur dichtslaan, of dreigen met een wapen: Show, don't tell. In mijn stukje heb ik geprobeerd niets te vertellen over het karakter van het hoofdpersonage, maar uit wat gebeurt, kan je veel afleiden (denk ik). Of dat "show, don't tell" is, zou ik niet weten.

Dan moeten we maar even de reactie van de anderen afwachten :)

In mijn stukje heb ik geprobeerd niets te vertellen over het karakter van het hoofdpersonage, maar uit wat gebeurt, kan je veel afleiden (denk ik). Of dat "show, don't tell" is, zou ik niet weten.

Ik dacht er eigenlijk eerst aan het verhaaltje "For the Love of Mother" te vertalen dat ik voor de Australische Furious Fiction wedstrijd van augustus schreef. Daarin beschrijf ik een boef waarbij ik net zeg dat hij een boef is, maar dat blijkt wel uit zijn gedrag. Ik slaagde er echter niet in mijn Engels in goed Nederlands om te zetten. Die Furious Fiction wedstrijd is een maandelijkse schrijfopdracht voor Engelstalige auteurs. De opdrachten zijn vaak totaal van de pot gerukt, maar deze maand haalde ik (als enige schrijver uit een niet-Engelstalig land) de long-list met het verhaal "Meeting the parents". Het zou kunnen dat ook dat verhaal veel "show, don't tell" is. Ik wil nu echt wel eens weten wat dat is :D

Veel gelezen van je Bruno, ik laat het commentaar graag aan Mike, de schrijfcoach deze week, over. Hij kan dat vast goed uitleggen aan je. Ik heb het zo begrepen zoals je Wiki citeert. Je was er in ieder geval weer rap bij! En je blijft boeiend schrijven :thumbsup: Fijne dag.

Lastig te zeggen wat show don't tell precies is. Heb het idee dat je zelfs in de grootste bestsellers toch wel woorden ziet staan als 'verwarrend' of 'tevreden', woorden die een bepaald gevoel omschrijven. Wel werd er in de schrijfcursussen die ik gevolgd heb op gehamerd, en denk ik ook wel terecht omdat je als lezer toch wel wat te raden wilt hebben. Hoewel compleet de 'show' toepassen is ook niet altijd makkelijk omdat het dan soms wel heel kryptisch wordt. Ik denk dat je in dit stukje wel kan winnen als je niet alles uitlegt; bijvoorbeeld een zin als 'In de lounge van Air France-KLM connecteert zijn smartphone automatisch met de WiFi'. Ik denk dat het voor de lezer wel begrijpelijk is als je uitlegt dat hij op zijn mobiel de mail leest. Of hij dat doet via Wifi of op zijn mobiele netwerk is voor het verhaal niet heel relevant. Geldt misschien ook voor de eerste alinea; wat je hier omschrijft is een standaardprocedure zoals dit (helaas, want leidt tot belachelijk lange wachttijden) op de meeste vliegvelden gebeurd. Dat hij licht reist zegt natuurlijk wel wat over HP; misschien een idee om je daar nog wat meer op te focussen, en bijvoorbeeld de eerste twee zinnen te schrappen. Bovenstaande zijn uiteraard suggesties, show don't tell blijft lastig.

bijvoorbeeld een zin als 'In de lounge van Air France-KLM connecteert zijn smartphone automatisch met de WiFi'.

Dat is nochtans echt "show, don't tell", want het betekent wel veel meer dan wat het zegt. Als ik met andere mensen reis, dan moeten die altijd manueel connecteren en een wachtwoord ingeven om op de WiFi te geraken. Ik reis echter zoveel dat mijn telefoon me "herkent" op Changi Airport (Singapore), Charles De Gaule (Parijs), en soortgelijke plaatsen. Die zin betekent dus niet zomaar: "zijn telefoon connecteert", maar "hier zien we iemand die zodanig veel reist dat veel lounges en luchthavens zijn telefoon automatisch herkennen." Een collega ondernemer van me formuleerde het ooit zo: "Home is where my phone automatically connects to the WiFi: JFK, SFO, Logan, Hartsfield-Jackson, Tacoma..."

Dat verbinden van de telefoon is inderdaad een mooi voorbeeld van show, don't tell. Ik vind dat 'Scherre' eigenlijk wel heel idiosyncratisch. Ik heb de uitleg erbij nodig om het te kunnen bevatten en waarderen. Dan moet dat eigenlijk ook in het verhaal zitten. Volgens mij had je best mogen zeggen dat zus hem contacteerde om te melden dat moeder overleden was. Dat wordt nu alsmaar niet duidelijk. Als je dat vroeg in het verhaal had gezet hadden alle handelingen erna meer 'lading' gehad. Gekker nog. Aan het eind van het stuk is de hoofdpersoon 'gerustgesteld'. Maar waar maakte hij zich ooit zorgen in je tekst? Slapen op een vliegtuig is wel zo Belgisch dat ik daar als Nederlander een heel ander beeld bij heb.

Dat verbinden van de telefoon is inderdaad een mooi voorbeeld van show, don't tell. Ik vind dat 'Scherre' eigenlijk wel heel idiosyncratisch. Ik heb de uitleg erbij nodig om het te kunnen bevatten en waarderen. Dan moet dat eigenlijk ook in het verhaal zitten. Volgens mij had je best mogen zeggen dat zus hem contacteerde om te melden dat moeder overleden was. Dat wordt nu alsmaar niet duidelijk. Als je dat vroeg in het verhaal had gezet hadden alle handelingen erna meer 'lading' gehad. Gekker nog. Aan het eind van het stuk is de hoofdpersoon 'gerustgesteld'. Maar waar maakte hij zich ooit zorgen in je tekst? Slapen op een vliegtuig is wel zo Belgisch dat ik daar als Nederlander een heel ander beeld bij heb.

Dat "op een vliegtuig slapen" is inderdaad Vlaams. Ik neem aan dat "in een vliegtuig" voor Nederlanders comfortabeler is? Ik heb dit aangepast. De begrafenis is voor mij niet het belangrijkste. Wat ik probeerde te tonen zonder het te vertellen, is dat het hoofdpersonage zichzelf identificeert als kosmopoliet die zijn geboortestad al lang ontgroeid is (hij ziet dat als een upgrade), maar er door de auteur desondanks op betrapt wordt dat hij zijn geboortestad nog altijd met zich meedraagt, bij voorbeeld door het gebruik van een ideosyncratische uitdrukking die hij in deze aangepaste versie corrigeert voor hij ze uitspreekt. Ik wilde er een beetje een "Wherever you go, there you are" in leggen: het feit dat je zelfs al ga je aan de andere kant van de wereld wonen, je niet kunt ontsnappen aan de dingen die je in jezelf meedraagt. Ik weet dat ik daar niet in geslaagd ben. Ik vond dit een moeilijke opdracht, misschien omdat het hoofdpersonage te dicht bij mezelf kwam.

Show don't tell, altijd lastig en evenveel meningen over de betekenis als dat er schrijvers zijn. :-) Naar mijn gevoel ben je teveel in de registratie blijven hangen en vergeet je wat meer te 'tonen'. Daardoor wordt het grotendeels een opsomming. Dat leest niet zoals ik van je gewend ben. Naar mijn idee mag dialoog welzeker. Laat de gezagsvoerder maar door het vliegtuig schallen. Belangrijk is dan vervolgens het gedrag van de hp, dat ons inzicht geeft. Laat me zien wat er in de koffer zit, door de douanier die de koffer opent. 'Meer bagage?' 'Nee, meneer. Dit is alles.' De automatische wifi verbinding lijkt me ook een goede, maar dan meer richting: Het icoontje op de mobiele telefoon geeft aan dat er contact is gemaakt met een wifi hitspot. Hij ziet de mail binnenstromen. Zijn vinger blijft boven het scherm hangen. Na enkele seconden trekt hij zijn hand terug. Ik vind de Scherre wel mooi. Dat zou je er subtieler in kunnen verwerken (eens met Tilma), dat zou het verhaal niet moeten missen. Mooie opzet, dat zeker.

Laat me zien wat er in de koffer zit, door de douanier die de koffer opent. 'Meer bagage?' 'Nee, meneer. Dit is alles.'

Dat is inderdaad een heel goede suggestie. Dat lijkt me een mooi voorbeeld van "show, don't tell."

De automatische wifi verbinding lijkt me ook een goede, maar dan meer richting: Het icoontje op de mobiele telefoon geeft aan dat er contact is gemaakt met een wifi hitspot. Hij ziet de mail binnenstromen. Zijn vinger blijft boven het scherm hangen. Na enkele seconden trekt hij zijn hand terug.

Het hele verhaal (de reden waarom het hoofdpersonage uit Ieper vertrok; de confrontatie met zijn verleden naar aanleiding van de begrafenis) zit in mijn hoofd als een film en als ik het probeer neer te schrijven, komt het er uit als een reeks beschrijvingen. Misschien is dit een verhaal dat beter verteld wordt in beeld dan in woord.

Ik vind de Scherre wel mooi. Dat zou je er subtieler in kunnen verwerken (eens met Tilma), dat zou het verhaal niet moeten missen. Mooie opzet, dat zeker.

Het is een verhaal dat al anderhalf jaar in (herhaaldelijk herschreven) fragmenten in een mapje zit. Ik denk dat ik er nog een paar jaar voor nodig heb om het tot voltooiing te brengen (in tegenstelling tot verhalen die minder over mij persoonlijk gaan).

Bruno, maak je geen zorgen, je hebt je perfect aan de opdracht gehouden. Ik kan bijna geen tell vinden. [quote: Bruno Lowagie]Het tijdsverschil deert hem niet; hij vliegt in businessclass.[/quote] Deze zin is top! Je zegt hiermee veel meer dan je schrijft en de lezer vogelt zelf uit de man een zakenman is, dat hij businessclass zeker geen overbodige luxe vindt. De kern van show, don't tell is inderdaad dat je dingen laat zien en de lezer het werk laat doen, zonder dat je vertelt wat er gebeurt en wat er omgaat in het hoofd van het personage. Stel: een personage hoort dat zijn moeder is overleden. 'Het doet hem niks.' = tell 'Hij haalt zijn schouders op.' = show Ik hoop dat het ietsje duidelijker is. Het blijft ook lastig :) Graag gelezen!

Ik hoop dat het ietsje duidelijker is. Het blijft ook lastig :)

De voorbeeldjes die je vermeldt (niet alleen bij mij) maakten (en maken) het veel duidelijker. De opdracht voelde dit keer meer als "werk" aan voor mij, maar was zeer leerrijk.