#232 - Basterdsuiker

Omdat er geen ochtendblad op de mat lag, moest ik al vroeg de deur uit. Het waaide en het regende. Een jongeman legde zijn arm beschermend om de schouders van zijn meisje. Het leek alsof hij haar voortduwde en misschien was dat ook wel zo. Bij de buurtsuper haalde ik een krant uit het rek. Ik zocht wat kleingeld bij elkaar en liep naar binnen. Daar trof ik mijn buurman Piet. Ik keek ervan op, want hij houdt van uitslapen sinds hij met pensioen is. Nou is Piet een uit de kluiten gewassen kerel, maar hij zag eruit als een schooljochie dat door de juf in de hoek is gezet. Hij had z’n pet afgedaan en krabbelde op z’n hoofd. Toen hij mij zag, fleurde hij een beetje op. ‘Je komt als geroepen’, zei hij. Dat is mooi om te horen, dacht ik. Piet heeft in de gemeenteraad gezeten. Ik was het nooit zo met hem eens. Dat heb ik hem één keer laten weten en daarna nooit meer. Een goeie buur is beter dan een verre vriend en daar moet je een verhoging van de hondenbelasting niet tussen laten komen. Hij keek me hoopvol aan. ‘Wat voor suiker gaat er in een appeltaart?’ Ik haalde mijn schouders op. Dat wist ik niet en dat had hij waarschijnlijk niet verwacht ook. ‘Het is voor Sonja’, zei hij en hij keek er beteuterd bij. ‘Word ik vanochtend wakker, hoor ik me een kabaal beneden. Staat Sonja in de keuken. Om zeven uur ’s ochtends, op blote voeten en in d’r peignoir. De keukenkastjes allemaal open. En het aanrecht staat vol met pakken meel, bloem, custard, cacao, een metalen vorm. Je wil niet weten wat die vrouw allemaal in die kastjes bewaard. De duvel en z’n ouwe moer. En huilen dat ze doet. Ze huilt tranen met tuiten. Omdat ze geen suiker heeft. Ik kijk naar het aanrecht. Daar staan drie pakken suiker, een suikerpot en een bus met poedersuiker. En zij maar jammeren dat ze geen suiker heeft. ‘Mens’, zeg ik, ‘d’r staat vijf kilo suiker voor je neus.’ ‘Maar niet de goeie’, zegt ze. ‘Niet voor een appeltaart.’ Dus vraag ik wat voor suiker ze dan nodig heeft. Dat weet ze dan niet.’ Piet was even stil. ‘Het is moeilijk met Sonja’, zei hij uiteindelijk. ‘Ja’, antwoordde ik. Heel veel meer viel er niet op te zeggen. Sonja en Piet hadden een groentekraam op de markt gehad. 42 Jaar lang deed Piet het fruit en Sonja de groente. En ze had er altijd een lekker recept bij. Uit het blote hoofd. Maar die recepten weet ze allang niet meer. Allemaal vergeten. Piet ging verder met z’n verhaal. ‘Die appeltaart praat ik niet uit d’r hoofd. Dus ik denk, dan ga ik wel naar de winkel en koop ik een pak suiker. Als dat ‘r nou gelukkig maakt.’ Piets kolossale lichaam veerde even op. ‘Dus jij weet het ook niet.’ ‘Nee’, antwoordde ik. Het pittige meisje dat de vakken vult, wist het wel. ‘Basterdsuiker, meneer. U staat er recht voor.’ Basterdsuiker. Piet knikte op een manier die duidelijk moest maken dat hij het eigenlijk wel wist. Voor zo’n jong meisje wilde hij niet dom lijken. Hij ging een stukje door z’n knieën, omdat de basterdsuiker wat laag stond. ‘Verdomme’, zei hij. ‘D’r staan twee soorten.’ Ik keek met hem mee. Ik zag witte basterdsuiker en donkere basterdsuiker. ‘Welke moet ik nou hebben?’, vroeg Piet aan niemand in het bijzonder. Ik haalde m’n schouders op. Hij had niet veel aan me. Piet zuchtte en schudde zijn hoofd. ‘Ik neem ze allebei. Zo komen die verdomde kastjes nou vol.’ Bij de kassa rekende hij z’n basterdsuiker af en ik m’n krantje. We liepen samen naar huis. Ik dacht nog even terug aan die jongen en zijn meisje. In ruim veertig jaar veranderde er maar bar weinig.