Baseren van je verhalen op levenservaringen?

Je schrijft: 'de afgelopen maanden'. Dan lijkt het mij nog wat vers voor een roman. Om een goed verhaal te schrijven (voor een ander) heb je afstand nodig. Als je alleen voor jezelf schrijft, is afstand niet noodzakelijk.

Ik zou het ook wat langer laten betijen. Als het nog zo vers is kun je niet gemakkelijk afstand nemen. Overigens put ik vaak uit mijn ervaringenvat als ik schrijf. En de rest verzin ik erbij. ;)

Maar ik twijfel of het juist een goed verwerkingsproces zal zijn, of dat het te pijnlijk zal worden. ´Only one way to find out´... Maar inderdaad..zorg wel dat je er al wat afstand van hebt, het van meerdere kanten kunt bekijken. Dit leest uiteindelijk ook lekkerder weg. Vanuit je eigen ervaring schrijven is echter nooit verkeerd, lijkt me. Houd echter wel ruimte over/open voor andersmans ervaringen, niets zo vervelend als een stuk dat als ´waarheid´ neergezet wordt terwijl een ander het heeeeel erg anders ervaart. (Nuja, kan het niet helemaal uitleggen.) Verder lijkt het mij logisch dat je meestal vanuit je eigen ervaringen schrijft, zelfs wanneer het een genre als fantasy of weet ik wat betreft, je blijft toch een beetje vastzitten aan je eigen referentiekader, hoe hard je ook probeert over de grenzen te kijken en het groene gras van de buurvrouw besnuffelt ;) Succes!

Ik loop snel tegen het "het ging eigenlijk zo, maar dat past niet echt in het verhaal... maar het ging zo! Dus het moet zo! ook al past het niet in het verhaal" gedoe. Je kunt het toch proberen (als je tijd hebt)?

Ik denk dat je heel goed je eigen ervaringen in een boek/verhaal kunt verwerken, alleen moet je ervoor oppassen dat je het woord voor woord wilt vertellen. Een goed verhaal heeft een behoorlijke spanningsboog en dus zul je de waarheid geweld aan moeten doen, door de gebeurtenissen flink aan te dikken of zelfs heel erg te veranderen. Zijdelings kun je dan je ervaringen erin verwerken. Voor een verwerkingsproces zou ik geen boek gaan schrijven, eerder een dagboek bijhouden. Later kun je daar dan misschien wel uit putten voor een boek.

Als het zo goed voelt om het verhaal eruit te gooien, zou ik het gewoon grofweg op papier zetten om niets te vergeten. Om persoonlijke redenen kan dit ook nuttig zijn. Later als de afstand er is kan je het altijd nog uitwerken of veranderen.

Nu zit alles nog vers in mijn hoofd, denk ik steeds. Ik had een tijd een schrijfdip, maar heb nu eigenlijk weer zin, een goed thema en inspiratie om alles in een nieuwe roman te gaan verwerken. Misschien maak ik nu alvast een ruwe schets om alles van me af te kunnen schrijven. Dat ik het na de eerste versie wegleg om over een tijd pas volledig te herschrijven.

Mijn boek Lot is een combinatie van eigen ervaringen en fantasie. Uiteraard zeg ik niet wat gefantaseerd is en wat niet. :P Het boek waar ik nu aan werk heeft alleen het uitgangspunt als autobiografisch element, de rest is volledig verzonnen. Als ik korte verhalen schrijf hebben die vaak raakpunten met dingen die ik meegemaakt heb, of met werk dat ik gedaan heb. Dit heeft ermee te maken dat het handig is om te schrijven over dingen waar je wat van afweet. Ik heb zelf de indruk dat een combinatie van fictie en werkelijkheid het beste werkt. In ieder geval voor mij. De verhouding is per keer alleen erg anders.

Nu zit alles nog vers in mijn hoofd, denk ik steeds. Ja, dat denk ik ook. Ik heb/had een obsessie, had een psychose, een depressief tijdje, ontdekte wat ik ben enzo - in de drie of vier jaar hiervoor. En het voelt bij alles nog steeds niet goed aan om erover te schrijven (er komt dan veelteveel naar boven), alleen die depressieve tijd niet. Daar schrijf ik gerust over, mijn hoofdpersonage die depressief is. Wat ik zeggen wil: jouw vers in je hoofd-zitten klinkt niet goed. Voor mij alsof er tijdens het schrijven heel veel naar boven komt. Had ik ook toen ik na driekwart jaar ofzo ging schrijven over toen ik ontdekte wat ik ben. Er kwamen veelteveel dingen naar boven, ik beleefde ze bijna net zo heftig als toen. Dus als ik jou was zou ik even wachten. Laten rusten, of alleen schrijven over datgene wanneer het verhaal maar een beetje op jouw ervaringen zijn. Zeker niet met alleen 'een vleugje fantasie', gebruik juist veel fantasie. Maak een situatie die er helemaal niet op lijkt. Dan lukt het mij in ieder geval.

Dingen die je zeer intensief beleeft, hebben tijd nodig om te bezinken en te rijpen. Als je wacht met het op papier zetten van emoties en ervaringen, kun je later de essentie terughalen en het soberder beschrijven dan nu het geval zou zijn. En door die soberheid wordt het vaak juist veel indringender en beperk je je tot de essentie, zowel in je ervaringen als in je schrijven.

Hai! Ik zou ook een tijdje wachten nog met het schrijven. Tenzij je er een soort 'van je af schrijven' van wilt maken, en als dat je zou helpen nu. Maar er een verhaal of boek van maken? Nee, dan heb je ook volgens mij echt meer afstand nodig. Zoals Ciska Dresselhuys eens zei (of wat het iemand anders? :confused: ): "Het was een verhaal van niks. Ik meende het veel te erg." En Simon Carmiggelt zie eens: "Schrijvers moeten niet de waarheid schrijven, maar de waarheid liegen." (Dat was het toch? In elk geval zoiets... :confused:). Maar misschien is zo'n ruwe schets wel een goed idde voor nu! Ik denk dat je niet goed kan schrijven als je niet uit je eigen leven put. Je moet jezelf in de strijd gooien zelfs. Maar doe dat niet op een herkenbare manier. Stel: je hebt een nare ervaring gehad met een man die je sloeg en je bent na veel gedoe bij hem weggegaan. Nu blijkt hij je te stalken. Wie anders dan iemand die dat zelf heeft meegemaakt, kan beter empathisch over zo'n onderwerp schrijven? Maar verdraai alles zo dat het onherkenbaar en op afstand blijft. Bijvoorbeeld: de man is lang, slank en blond, heeft prachtige groene ogen en een keurig geschoren kinnebakkes. Jij maakt hem kort, gedrongen, met pikzwart haar. Kleur zijn ogen bont en blauw en laat hem last hebben van een eeuwige stoppelbaard. Waren er kinderen in het echt? Dan in het boek dus niet. Is hij een mislukte armoedzaaier, bijvoorbeeld een schrijver? Maak hem een succesvol en stinkendrijke zakenman. Was hij goed in bed? Laat hem sukkelen met zijn te kleine, impotente pielemans. Dan heb je meteen een 'psychologische verantwoording voor zijn extreme afreageergedrag. Nu ja, ik noem maar een paar dingetjes... ;) Ofwel: maak gebruik van al je levenservaring. Het maakt jou tot een goede schrijver. Maar doe het zo, dat het resultaat feitelijk een leugen is. En gebruik daar je fantasie voor. Succes! Ariadne

Ariadne, daar ben ik het niet mee eens. Je kunt niet keilang sleutelen aan je personages en ze hetzelfde laten doen als IRL. Die mislukte schrijver reageert misschien met geweld zijn frustraties over zijn eigen mislukking (of gebrekkige uiterlijk) af, of hij is zo goed in bed dat hij het niet kan uitstaan dat zijn vrouw hem niet meer moet. Als je dat allemaal gaat veranderen, komen de drijfveren op losse schroeven te staan en dat komt je geloofwaardigheid niet ten goede.

Bedoel je dan dat je het precies moet beschrijven zoals het IRL is?

Dat ben ik op zich met Wonderer eens, dat kenmerken en/of omstandigheden van iemand tot bepaalde reacties en acties leiden. Maar om er helemaal niet aan te sleutelen omdat het anders ongeloofwaardig zou worden, zo star zal dat vast niet in elkaar zitten. Bepaalde drijfveren zullen ook in andere omstandigheden tot uiting komen. Juist door afstand te creeëren, kun je proberen die oorsprong van reacties te achterhalen en tot de kern van het verhaal te komen. En als je je daar bewust van bent, lijkt het me dat je wel kunt varieren en veranderen.

Geweldige opmerking trouwens Ariadne, die van Carmiggelt. Ik heb 'm al eerder gehoord en gedacht dat ik die moest onthouden, toch weer vergeten natuurlijk. Maar nu zit -ie er weer helemaal in!

Nee, helemaal niet, Ariadne. Maar je kan niet zomaar alles veranderen omdat het je leuk lijkt, je moet dat goed afwegen, jezelf afvragen waarom het gebeurd is en of het nog steeds geloofwaardig is als je dit of dat verandert.

Het kan wel, maar er zit een enorm risico aan, namelijk dat je teveel aan de waarheid vasthoudt ten koste van het verhaal. Een verhaal heeft zijn eigen wetmatigheden, regels en vraagt om een eigen bestaansrecht. Je zult op een boel momenten voor de beslissing staan: opschrijven zoals het gebeurd is, maar een minder sterk verhaal? Of opschrijven zoals het voor het verhaal het beste is, en dan maar niet precies zoals het gebeurd is. Als je een goed verhaal wilt schrijven zul je moeten kiezen voor het laatste. Als je "alleen maar" je hart wilt luchten dan kun je gewoon schrijven wat je wil. Reve zei het toch? De waarheid is nooit een excuus voor een slecht verhaal. Ik zou wel nu zoveel mogelijk opschrijven! Alleen al om straks te kunnen putten uit je aantekeningen en omdat je nu nog in de emotie zit en daardoor wellicht andere dingen ervaart dan wanneer je het straks oproept. Zie je geschrijf van nu dan als research voor je boek later.

Opeens heb ik een heel goed idee erover. De rollen omdraaien, de karacters omdraaien en vanuit het andere perspectief. Het verhaal toch maar eerst goed uitdenken voor het uit te schrijven tot manuscript. Misschien toch eerst dat andere manuscript afschrijven.

Aha! Nu begrijp ik eigenlijk pas wat je bedoelt, wonderer. :rolleyes: Zeker ben ik het met je eens dat gedrag, eigenschappen, omstandigheden leiden tot bepaalde 'uitbarstingen'. De psychologie moet passen bij het gedrag zeg maar. Maar ik denk dat heel veel verschillende vormen van gedrag, eigenschappen, omstandigheden leiden tot steeds wer hetzelfde type 'uitbarstingen'. En dat dat altijd nog steeds geloofwaardig is. Zo gevarieerd is het menselijk drama nu ook weer niet. ;) }) Het gaat mij in het creëren van afstand, omdat je anders kans loopt om melodramatisch te worden. Te dicht op de huid leidt tot drakerigheid, zeg maar. Dan krijg je van die bekentenisliteratuur. Plus dat je bij meer afstand beter tot de kern van het verhaal kan komen. Wat dat betreft ben ik het helemaal met Inge eens. Om nog maar niet te spreken van aangeklaagd worden voor smaad als de hoofdpersoon zich herkent in jouw personage! :lol: :paranoid:

Mooi zo, nenko. Succes!

Ja, hij is goed, vinnik ook, die uitspraak van Carmiggelt. Mooi dat hij nu weer in je hoofd zit, Inge. :nod: Maar die van Dresselhuys is ook erg geestig. "Ik meende het te erg." (of was die nu van een andere schrijfster, wel van een vrouw in elk geval... :confused:) En Reve natuurlijk ook: "De waarheid is nooit een excuus voor een slecht verhaal." (die Iris citeerde). In elk geval: met zoveel 'autoriteiten' die ons voorschrijven te liegen tot we scheel zien, kunnen we toch niet anders meer? :unibrow: }) Ariadne

De veelzijdige filosofe, schrijfster,taalkundige psycholanalytica Julia Kristeva beweert dat elk schrijven een autobiografisch schrijven is. Nu loop ik niet alle filosofen achterna, dat kan ook niet omdat ik dan in minstens zeven sloten tegelijk zou moeten baggeren, maar haar uitspraak komt me erg terecht voor. Als je ervan uitgaat dat wat in jouw verbeelding bestaat een zekere eigen realiteit vertegenwoordigt ontkom je niet meer aan de autobiografische component. Is die component erg, als in: fout? Ik vind van niet. Integendeel. Dat houdt het menselijk en herkenbaar. Verse ervaringen zijn een prima startpunt om te gaan schrijven. Of dit schrijven een verhaal, een tekst met kop, staart en kader is, lijkt me een grote vraag. Dat is misschien iets voor een later stadium.

Helemaal met jou en Julia Kristeva eens, dimpf. :)

Dat alles autobiografisch is omdat het in jouw eigen realiteit bestaat is hetzelfde als zeggen dat iedereen bi is omdat je best kan zien of mannen en vrouwen mooi zijn. Veel te ver doorgetrokken dus en geen enkele feeling meer voor de oorspronkelijke betekenis van het woord "autobiografisch" (en biseksueel).

Ik weet niet, je schrijft natuurlijk altijd vanuit je hart, je gevoel of je verstand. (Dacht ik). Dat is van jou, gaat van jezelf uit. Maar de input komt van buiten. Toch? Dus het kán niet allemaal autobiografisch zijn.

Ongetwijfeld zal er altijd één of andere autobigrafische component aan dat wat geschreven is zitten. Hoe groot die component is, bepaalt de schrijver.

Ik weet niet, je schrijft natuurlijk altijd vanuit je hart, je gevoel of je verstand. (Dacht ik). Dat is van jou, gaat van jezelf uit.

Het lijkt mij dat dit is, wat deze filosofe bedoelt? Wat je opslaat in je verbeelding, wat daar op de een of andere manier vorm krijgt, zodat je erover kunt schrijven, hoort tot de realiteit van jouw hart, gevoel of verstand. Was dat niet zo, dan kon je er ook niet over schrijven. Zoiets begrijp ik eruit. Dat is natuurlijk een ruimer begrip van 'autobiografisch' dan het gebruikelijke: waar gebeurd en zelf meegemaakt. Wat bedoel je met 'de input', trouwens, MarrieJeanne?

Daar bedoel ik mee: de informatie van buiten die tot/in de auteur komt en hem prikkelt om te schrijven.

Okay! Dank voor de uitleg. Die input komt inderdaad van buiten, maar er komt voortdurend, écht zonder onderbreking, van alles op je af van buiten. Wat maakt dan dat het ene ons prikkelt om te schrijven en het andere niet? Als het ons niets zou doen, als we niets zouden hebben met dat stukje werkelijkheid, als er geen respons zou zijn in onze harten of ons begrip van de werkelijkheid zouden we geen prikkel (kunnen) ervaren. Het reageren (het schrijven) blijft dan toch een 'autobiografische' kwestie?

Zo denk ik er niet over. Je kunt met je hele ziel en zailgheid een boek schrijven over iemand anders. Dat is dan toch niet autobiografisch te noemen? Nee, om te zeggen: iets of iemand raakt je omdat het weerklinkt in je eigen binnenste en daarom is het autobografisch, gaat me te ver. Autobiografisch betekent: uit je eigen leven. Feitelijk.