Welke kerstwoorden schrijven we met hoofdletter?

Als lid van de ‘Prozawerkgroep Korte Verhalen’ van de Zoetermeerse bibliotheek schrijf ik korte verhaaltjes. Op de maandelijkse bijeenkomst worden alle ingezonden verhalen gelezen en door de andere deelnemers van vriendelijk en opbouwend commentaar voorzien. Laatst was er een discussie over het al of niet gebruiken van hoofdletters bij woorden die te maken hebben met Kerstmis. Ik beloofde het een en andere uit te zoeken en na het raadplegen van de allernieuwste uitgave van de Spellingwijzer Onze Taal laat ik jullie weten wat ik heb ontdekt in de soms verwarrende spellingsregels.

Niks moet, alles mag

Om maar direct met de deur in huis te vallen: het kindje Jezus is het Kerstkind, met een hoofdletter. Zo, die staat! Een tijdens de kerst of Kerst (mag allebei) geboren ‘normale’ wereldburger is gewoon een kerstkind (met een kleine letter).
Het is Kerstavond en Eerste en Tweede Kerstdag (met hoofdletters) en ook woorden als Kerstfeest, Kerstnacht en Kerstdagen worden met een hoofdletter geschreven. Dat is gebruikelijk, maar zeker niet officieel. Als je het echt niet kunt laten, mag het dus ook allemaal met een kleine letter!

Pas wel op voor de kerstman. Wordt namelijk de fictieve figuur bedoeld – dus die ouwe man met zijn grote witte baard op zijn slee met rendieren ervoor - dan schrijf je Kerstman met een hoofdletter. Als je het echter hebt over iemand die voor kerstman spéélt, dan schrijf je dat als kerstman. Maar ook hier geldt eigenlijk: je mag het helemaal zelf bekijken. Alles mag.

Feestdagen met hoofdletter

Behalve dit: Kerstmis, zijnde de naam van de feestdag, wordt uiteraard met een hoofdletter gespeld, maar de kerstmis als de dienst in de kerk weer niet. Voor alle duidelijkheid: ALLE namen van ALLE Feestdagen worden met een hoofdletter geschreven.

Kerstopaatjes

Met de kerstmaaltijd voor de deur nog even dit: kerstomaat schrijf je met een kleine ‘k’, behalve aan het begin van een zin natuurlijk. Daarop voortbordurend vraag ik mij opeens af of er ook kerstopaatjes bestaan? Kerstomaatjes zie je het hele jaar door in de winkel liggen, maar kerstopaatjes nooit. Ik had vroeger alleen kerstopaatjes omdat de omaatjes allang dood waren. Ik zie trouwens dat er volgens de spellingscontrole van Word voor Windows helemaal geen kerstopaatjes bestaan, want onder dat woord verschijnt telkens een rood golfstreepje. Toch hebben onze kinderen tot nog toe ieder jaar met Kerstmis een kerstomaatje en - opaatje aan tafel zitten; ik ben er zelf namelijk altijd bij. Ik kan dat ook eenvoudig bewijzen: onze kleindochter zit aan de kerstdis lekker mee te smullen met rechts van haar ‘t kerstomaatje en aan haar linkerzijde ‘t kerstopaatje (ik dus).

Volgens mijn dochter moeten ‘Kerstomaatje’ en ‘Kerstopaatje’ altijd met een hoofdletter geschreven worden.

Waarvan akte.

Vrolijk Kerstfeest allemaal! 

Door Jan Smith

Meer lezen van Jan Smith? Kijk eens op zijn website.