Kathy Mathys hoopt dat je van herschrijven gaat houden met haar handige tips.
Hoe gaan we om met de achtergebleven Engelse woorden?
De onderhandelingen over de Brexit zijn vorige maand eindelijk begonnen. In Brussel wordt gesproken en onderhandeld over het vertrek van de Britten uit de EU. Dat wil zeggen: de Britten zelf, want hun taal zal voorlopig nog wel blijven. Engelse woorden zijn ondertussen zo ingeburgerd geraakt, dat er van een exit geen sprake is. English is here to stay!
Eerst even een testje. Wat staat hier: beamen. Zeg eens eerlijk? Las je hier nu “biemen” of “be-amen”? Dit experiment voerde Paulien Cornelisse ooit uit tijdens haar theatervoorstelling. En wat bleek? Het publiek las massaal het Engelse beamen. Blijkbaar herkennen we het als een gebruikelijk Nederlands woord.
The Dutch way!
Face it: Engelse woorden nemen meer en meer de overhand. Ze zijn al helemaal in onze taal en cultuur gesetteld. Niet alleen in vaktaal, maar vooral ook in de spreektaal. Je mengt de woorden er makkelijk tussen in een Nederlandse zin. Maar het wordt anders wanneer je ze wilt verwerken in een geschreven tekst. Niks piece of cake! Want Engelse woorden vervoeg je niet zoals de Britten dat doen. Nee, deze leenwoorden voldoen aan de Nederlandse inburgeringscursus en dus aan de Nederlandse wetgeving op dat gebied.
Een ‘golden oldie’: het kofschip
De regel van het kofschip (stam + d of stam +t) passen we ook toe op Engelse woorden. Vervoegen van Engelse woorden is vooral een kwestie van luisteren. Eindigt de eindklank op s (bijv. fax, lunch of smash) dan geldt dus de kofschipregel en vervoeg je dus als volgt:
Hele werkwoord | stam | hij/zij | verleden tijd | voltooide tijd |
fixen | fix | fixt | fixte | gefixt |
crash | crash | crasht | crashte | gecrasht |
morphen | morph | morpht | morphte | gemorpht |
Eindigt de laatste letter niet op een van de letters uit het kofschip? Dan vervoegen we in de verleden tijd met de ‘d’:
Hele werkwoord | stam | hij/zij | verleden tijd | voltooide tijd |
streamen | stream | streamt | streamde | gestreamd |
download | download | downloadt | downloadde | gedownload |
headbangen | headbang | headbangt | headbangde | geheadbangd |
Een extra e toevoegen
Ingewikkelder wordt het bij woorden als deleten of racen . De stam is in dit geval niet delet of rac, maar krijgt vanwege de duidelijkheid een extra e: delete of race. De vervoegingen zien er dus zo uit:
Hele werkwoord | stam | hij/zij | verleden tijd | voltooide tijd |
deleten | delete | deletet | deletete | gedeletet |
resourcen | resource | resourcet | resourcete | geresourcet |
timen | time | timet | timede | getimed |
Doet dit pijn aan je ogen? De autocorrector van Word heeft het er ook moeilijke mee en slaat driftig aan het krinkelen. En ik had aanvankelijk ook moeite met het ‘dieliettuttu’, maar ach, alles went.
Check it, google it
Met bovenstaande regels kun je de meeste Engelse woorden probleemloos vervoegen, al blijven er natuurlijk altijd uitzonderingen en zijn niet alle taaladviezen het 100% met elkaar eens. Onder het motto ‘better safe than sorry’ is het beste advies dus misschien wel om het bij twijfel gewoon op te zoeken. Google het op internet of check de handige lijst van Onze taal.
Delete it!
En gebruik ook eens die backspace-knop op je keyboard! Heb je een Engels leenwoord getypt, wis het eens en vervang het door een ‘autochtoon’ Nederlands woord. Gere-installd mag dan wel correct vervoegd zijn, mooi is het niet! En er is een prima alternatief: opnieuw geïnstalleerd .
Doe daarom als Kenny B: ‘Praat Nederlands met me!’
Door Noortje de Kok
Noortje de Kok is tekstschrijver/redacteur bij haar eigen tekstbureau. Naast de zakelijke teksten die ze voor opdrachtgevers schrijft, leeft ze zich ook graag uit op creatievere teksten. Zo blogt ze maandelijks voor de online magazines Nibblr en Gelezen Online en werkt ze aan het verwezenlijken van haar droom: het schrijven van een roman. Deze blog verscheen eerder in aangepaste vorm op Nibblr.
Gerelateerd
Techniek
Dossier
Dit nummer niet missen? Neem vóór 15 november 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Anya Niewierra schreef geschiedenis: met 5 boeken op de bestsellerlijst. Wat is het geheim van de auteur van De camino?
Sommige schrijvers tikken moeiteloos heel wat woorden weg in korte tijd. Hoe doe je dat zelf?
Dit nummer niet missen? Neem vóór 15 november 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!