Herken de 5 signalen van een irritant en perfect personage

In het echt bestaat ze niet. Maar in (romantische) films en boeken kun je niet om haar heen.  Iedereen kent haar: beeldschoon, slim, gul, onzelfzuchtig, lief, grenzeloos getalenteerd, maagdelijk onschuldig en populair… Deze vrouw heeft zelfs een naam om haar als cliché te kunnen aanduiden: Mary Sue. Leer haar herkennen en voorkom zo dat je haar schrijft.

---

1. Te mooi om waar te zijn

In zowel innerlijk als uiterlijk is Mary Sue te mooi om waar te zijn. Ga haar kenmerken nog maar eens na. Een echt persoon heeft nooit al deze karaktertrekken. Denk aan een bewonderenswaardig persoon die je kent. Die heeft een aantal van deze karaktertrekken, maar niet allemaal. Sowieso heeft diegene iets dat Mary Sue niet heeft: tekortkomingen.

2. Ongelooflijk populair

Populaire mensen staan in de belangstelling. Maar die belangstelling vervaagt als die persoon weer naar huis gaat, of het roddelblad is uitgelezen. Mary Sue blijft altijd het onderwerp van gesprek. Iedereen wil continu weten wat ze doet, bij haar in de buurt zijn en iedereen is het altijd met haar eens. Ze is letterlijk ongelooflijk populair. Een lezer zal met zijn ogen rollen als hij ziet hoe iedereen met haar wegloopt. 
Mary Sue doet nooit iets fout en heeft geen tekortkomingen. Mocht je die haar hebben gegeven, dan wuiven andere personages dat gewoon weg. Eventuele fouten van Mary Sue hebben nooit een verder gevolg. 

3. In alles overdrijven   

Gewoon aardig zijn is niet genoeg voor Mary Sue. Ze geeft niet alleen gratis bijles aan haar nichtje. Dan doen sommige stervelingen tenslotte ook wel eens. Mary Sue offert haar studie en sociale leven volledig op om continu bij haar doodzieke buurjongetje in de buurt te kunnen zijn. Ook al heeft het kind ouders. Dat geeft niet. Dan helpt Mary Sue de ouders wel door het huis elke dag van boven tot onder te poesten, boodschappen te doen en als het maart is, doet ze ook meteen de belastingaangifte. Je moet er immers zijn voor je medemens… En als er een zwerfkat zijn pootje breekt, snelt ze naar de dierenarts en is de nog dagen van streek door dat vreselijke ongeval. 

Kortom: Mary Sue overdrijft al haar positieve karaktereigenschappen tot de macht tien. 
Als je in haar in het echte leven zou tegenkomen, verwacht je ergens een addertje onder het gras. Iemand kan niet zó geweldig zijn. 

4. Mary Sue blokkeert plotontwikkeling 

Wat weten we inmiddels van Mary Sue?
* Ze is perfect in alles wat ze doet
* Ze maakt nooit fouten
* Iedereen in het verhaal maakt zich altijd alleen maar druk om wat zij doet
* Iedereen is het altijd met haar eens.
Zie je dat dit de opbouw van een verhaal blokkeert?
In een perfect wereldje waar nooit iets fout gaat of fouten worden gemaakt, ontstaat er geen centraal conflict. En als iedereen Mary Sue altijd alleen maar ophemelt, is een ‘gewone ruzie’ ook uit te sluiten. 

Je kan Mary Sue een tegenstander geven. Als iedereen echter die tegenstander tegenwerkt, kun je niet echt van een conflict spreken. 
“Jij bent tegen Mary Sue, foei! Dat wordt gestraft met een opsluiting.”
De rechter staat aan de kant van Mary Sue (het hele universum spant immers in haar voordeel samen) waardoor er nooit een eerlijk proces komt. En geen proces betekent: geen conflict. 
Geef je personage tekortkomingen en ze is al snel Mary Sue – af.   
Maak die tekortkoming dan wel iets wat echt in haar nadeel werkt. Niet: “Ik vloek, maar alleen in mijn hoofd. Hardop zou tè erg zijn.”

Wat voorbeelden:
* maak haar dom, zodat ze knullige fouten maakt
* laat haar werken voor haar talent, in plaats van dat cadeau te geven
* geef haar een paar controversiële standpunten die tegenstand uitlokken bij anderen. 

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven.