Een levensverhaal schrijven

Is een ik-perspectief beter dan een zij/hij perspectief? Tijdens mijn schrijftrainingen komt deze vraag vaak naar boven. Vooral als een schrijver bezig is met haar/zijn levensverhaal kan deze keuze veel invloed hebben op het schrijfproces.

Ik-perspectief

Probeer maar eens over je eerste verliefdheid of je eerste baantje te schrijven vanuit de 3^e persoon. Ik schat zo in dat dit lastiger is dan als je kiest voor een ik-figuur. Door vanuit de ‘ik’ te schrijven, zit je direct in je eigen hoofd en ervaar je jouw emoties van dat moment. Je spreekt weer die taal, je luistert naar de lieve woordjes die dat vriendje toen in je hoofd fluisterde of was trots op je eerst verdiende geld. Al je zintuigen staan open en helpen je om de wereld van toen uit te beelden in woorden.

Afstand of dichtbij

Niet elk levensverhaal bestaat uit leuke herinneringen. Er is iets heftigs gebeurd. Iets wat zoveel pijn opgeleverd heeft dat het je veel tijd heeft gekost om daarmee om te gaan. Misschien gebruik je het schrijven vooral therapeutisch. Schrijf je dan vanuit de ik-figuur, dan loop je het gevaar dat je weer terug getrokken wordt in die omstandigheden, in het verdriet en de pijn. Dan blokkeer je. Het is dan beter om afstand te nemen en juist te kiezen voor het zij/hij perspectief.

De 3^e persoon

Door te kiezen voor een zij/hij perspectief maak je van jezelf een personage. Je staat als het ware buiten je eigen leven en bekijkt het van een afstand. Natuurlijk kruip je ook bij dit perspectief in het hoofd van het personage, maar je kunt er ook weer uitstappen. Het kan een veilige manier zijn om niet te verdrinken in je emoties die geheid zullen opduiken. Zij maakt het allemaal mee, niet jijzelf.

Veel beschrijvingen

Als je vanuit de 3^e persoon schrijft, bestaat het gevaar dat je blijft steken bij het beschrijven. Dat je alleen maar kijkt naar hoe iemand eruit ziet, wat zij doet en zo blijft steken bij de buitenkant. Toch blijft het belangrijk om de emoties, gedachten en gevoelens te beschrijven. Pas dán kan een lezer gaan meeleven met jouw personage.

En de lezer?

Als jij als de schrijver van jouw levensverhaal erin slaagt om een levensecht personage van jezelf te maken, kun je de lezer laten meeleven, angst aanjagen en ontroeren. Dus kies wat voor jou het prettigste werkt en laat jouw hoofdpersoon tot leven komen. Voor de lezer ben je namelijk sowieso een personage.

Schrijfoefening:

Neem een scène die je geschreven hebt vanuit de ik-figuur en schrijf hem om naar de 3^e persoon.

-          Voelt het voor jou anders om vanuit de 3^e persoon te schrijven?

-          Welk perspectief voelt beter voor jou?

-          Wat verandert er qua gevoel voor de lezer?

Door: Marelle Boersma

Thrillerauteur en schrijfdocent Marelle Boersma heeft inmiddels negen titels op haar naam staan, waaronder de bestseller Vals Alarm die in 2014 een van de bestverkochte boeken was van Nederland. Marelle verhuist binnenkort naar de Algarve om daar te wonen en te werken. Op haar paradijselijke landgoed biedt ze schrijfretraites en schrijfvakanties aan. Wil je meer over Marelle te weten komen? Bezoek haar website.