5 tips voor schrijvers met dyslexie

Schrijven kan een uitdaging zijn, vooral als je dyslexie hebt. Maar laat dat je niet weerhouden! Hier zijn enkele praktische tips om je te helpen bij het schrijven.

Dyslexie hoeft geen belemmering te zijn voor een succesvolle schrijverscarrière, zoals blijkt uit de levens van verschillende beroemde auteurs. Agatha Christie, de bestverkochte auteur aller tijden, schreef ondanks haar dyslexie 66 detectives die wereldwijd miljoenen lezers troffen. Sprookjesschrijver Hans Christian Andersen kampten met spellingproblemen. Hun verhalen bewijzen dat dyslexie geen obstakel hoeft te zijn voor grootse literaire prestaties.

1. Gebruik technologie in je voordeel

We leven in de 21ste eeuw waar gelukkig computers bestaan en waar we niet eerst een kladblaadje nodig hebben om ons verhaal te vertellen. Er zijn talloze hulpmiddelen die schrijven makkelijker maken: spraak-naar-tekst software zoals Google Voice Typing of Dragon NaturallySpeaking kan je helpen om je gedachten om te zetten in woorden zonder dat je hoeft te typen. Maar luister ook naar je tekst met voorleesfuncties zoals die in Word of apps als Voice Dream Reader. Zo hoor je snel of een zin niet klopt.

Er zijn er je standaard ingebouwde spellings- en grammaticacheckers zoals de functies van Word en Google Docs die je kunnen ondersteunen bij het corrigeren van fouten. Word pakt uit ervaring niet alle woorden mee, Google Docs is net iets beter. Daarnaast bestaat er ook een handige plug-in genaamd LanguageTool. Het is naast een plug-in ook een app die met je mee leest terwijl je schrijft. LanguageTool geeft je advies op het gebied van grammatica-, stijl- en spellingcontrole.

2. Maak gebruik van visuele hulpmiddelen

Sommige schrijvers met dyslexie vinden het makkelijker om met visuele hulpmiddelen te werken, dit blijkt ook uit het onderzoek Visual Learning and the Brain: Implications for Dyslexia. Het gebruiken van kleuren om verschillende delen van je tekst te markeren kan daarbij handig zijn. Misschien is er een stuk van je tekst waar je even vastloopt, markeer het dan. Of een stuk tekst waarvan je niet zeker weet of je het goed geschreven hebt.

Daarnaast raden we je aan om te werken met mindmaps om je ideeën te ordenen voordat je begint te schrijven. Maak met behulp van je mindmap een plan voor de structuur en de personages van je verhaal. Zo raakt deze informatie niet kwijt en is alles goed geordend.

Lees ook | Dyslectisch en toch schrijver, deze vijf auteurs bewijzen dat het kan!

3. Schrijf in korte stukken

Lange teksten kunnen ontmoedigend zijn. Probeer je werk op te splitsen: schrijf eerst kernwoorden of zinnen van je verhaal en breid die later uit. Concentreer je op het vertellen van je verhaal en redigeer pas later. Werk in korte tijdsblokken, bijvoorbeeld 25 minuten schrijven en dan een pauze nemen. Deze techniek heet de Promodoro-techniek. De Pomodoro-techniek is een methode voor tijdmanagement waarbij je gedurende 25 minuten geconcentreerd werkt (bekend als pomodoro's) en dan een pauze van vijf minuten neemt. De concentratie verbetert, de afleiding minimaliseert en je overkomt dan ook een burn-out gevoel. 

Perfectionisten en uitstellers zullen het daarom nuttig vinden. Het is makkelijker om je te verbinden aan 25 minuten werk per keer dan aan een hele namiddag onafgebroken werken. Vergeet na een langere tijd ook geen langere pauze te nemen om je rust te pakken.

4. Zoek een schrijfmaatje

Samenwerken kan je helpen om je tekst te verbeteren. Vraag een vriend of collega om je tekst na te lezen en je feedback te geven. Mocht je niemand hebben die dit voor je kan doen of vind je zulke persoonlijke feedback van iemand dichtbij lastig? Sluit je aan bij een schrijfgroep waar je feedback krijgt. Het is misschien wat makkelijker om een frisse blik op je werk te krijgen van mensen die je persoonlijk nog niet zo goed kent.

5. Heb vertrouwen in je stem

Dyslexie betekent niet dat je geen sterke verhalen kunt schrijven. Je unieke manier van denken kan juist een voordeel zijn! Blijf schrijven, oefen regelmatig en onthoud dat elke schrijver, met of zonder dyslexie, zich ontwikkelt door te doen. Met de juiste hulpmiddelen en strategieën kun je als schrijver met dyslexie je creativiteit en talent laten bloeien. Geen enkel boek gepubliceerd wordt zonder redacteur, of je die bij een uitgeverij hebt of zelf in huurt. Je bent dus echt nog wel een vangnet na je eigen taalchecks. Blijf doorgaan en geniet van het schrijfproces!