5 tips voor het schrijven van een monoloog van de antagonist

Een antagonist monoloog is een klassieker in veel boeken en films. De antagonist krijgt dan de kans om te vertellen waarom ze de held dwarszitten en wat hun motivaties zijn. Maar hoe schrijf je nou zo’n monoloog?

Is een antagonist monoloog niet cliché?

Veel schrijvers zien een antagonist monoloog als een groot cliché die je moet vermijden. Maar dat hoeft niet waar te zijn. Deze monologen worden als een cliché gezien omdat ze vaak lang zijn en hun hele plan wordt uitgelegd. Zo’n monoloog wordt erg overdreven opgezet. Een antagonisten monoloog kan juist gebruikt worden om hun kant van het verhaal te laten zien. 

Tip 1: Wat is het doel? 

Je kan een antagonisten monoloog op veel plekken in het verhaal gebruiken. Wil je de antagonist introduceren of juist hun einde laten zien? Ook moet je goed nadenken wat de monoloog als doel heeft. Je kan het gebruiken om hun plan op een subtiele manier te onthullen, als achtergrondverhaal, voor hun motivaties of juist zelfs om de verwachtingen van het publiek te ondermijnen. Ook hoeft je monoloog niet op een plek te gebeuren. Je personages kunnen door het hele verhaal heen brokjes van informatie door laten schemeren. Zorg ervoor dat je monoloog een punt heeft. Zonder doel kan je zo’n monoloog beter achterwege laten.  

Tip 2: Begrijp de motivatie

Wat drijft jouw antagonist tot zijn acties? Het is belangrijk om dit in kaart te brengen. Willen ze de held vernietigen en de wereld ‘redden’? Of zijn ze uit op roem door hun ego? Motivaties maken of breken een antagonist. Houd in gedachten dat, hoe herkenbaar de antagonist ook is, we moeten niet naar hem of haar opkijken. Hij of zij is meer een spiegel waarin we de versie van onszelf zien die het verkeerde pad heeft gekozen. 

Tip 3: Geef inzicht, maar leg niet uit 

De antagonist heeft de held in een hoekje gedreven en begint zijn ultieme meesterplan te vertellen tot in groot detail. Het cliché dus. Om te voorkomen dat het een cliché wordt, heb je show, don’t tell nodig. Laat de antagonist niet hardop zeggen wat hij van plan is. Laat het doorschemeren in losse opmerkingen in de monoloog en door het hele verhaal heen. Gebruik daarnaast beschrijvende details. Sfeer is belangrijk voor een monoloog want het zet de toon. De ruimte, het licht, kleine gebaren. Een monoloog wordt veel krachtiger als de omgeving meedoet.

Tip 4: Maak je antagonist menselijk

Antagonisten zijn uiteindelijk mensen met gevoelens. Zorg er dan ook voor in je verhaal dat je slechterik menselijk wordt gemaakt. Geef hem een achtergrondverhaal en begrijpelijke motivaties en herkenbare gebreken. Een antagonist is vaak de held in hun eigen verhaal. Door hun motivaties herkenbaar en begrijpelijk te maken kunnen we sympathiseren met de antagonist, hoe moreel fout hun motivaties ook zijn. Denk aan Cersei Lannister in Game of Thrones. Ze is een antagonist, maar haar motivaties, persoonlijkheid en angsten worden onderzocht waardoor er begrip voor haar daden ontstaat. 

Tip 5: Maak de stem herkenbaar

Geef de antagonist een unieke manier van spreken. Misschien gebruikt hij archaïsche woorden, misschien is ze kil en zakelijk, of juist overdreven charmant. Dit maakt de tekst memorabel. Laat zien wat de antagonist denkt en voelt terwijl hij of zij spreekt. Beschrijf bijvoorbeeld hoe de stem kalm klinkt, maar de handen trillen van ingehouden woede. Door actie met dialoog te combineren krijg je een dynamische scène voor je monoloog.