Wat doet een Stadsdichter en hoe word je er één?

Rond de Poëzieweek worden in veel Nederlandse steden nieuwe Stadsdichters aangesteld. Wat is een stadsdichter precies, en hoe word je er één?

Gedichten over stad en actualiteit

De functie van Stadsdichter werd in 2001 in leven geroepen, in navolging van de eerste benoeming van de Dichter des Vaderlands. Waar laatstgenoemde een poëtisch ambassadeur voor heel Nederland is, heeft de Stadsdichter als taak om een stad en lokale actualiteiten te vangen in poëzie. Ook bij officiële gebeurtenissen in de gemeente worden stadsdichters vaak gevraagd om iets te schrijven. Denk hierbij aan feestelijke openingen, huldigingen, herdenkingen en verkiezingen. Het Stadsdichterschap is voornamelijk een ceremoniële functie, die een dichter voor twee jaar bekleedt. Vaak staat er wel een honorarium tegenover (verschillend van een paar honderd tot een paar duizend euro), maar het is geen baan waar je fulltime aan werkt.

Als Stadsdichter kun je het ambt voor een groot deel invullen zoals je zelf wilt, waardoor de rol van elke nieuwe dichter uniek is. Lilian Zielstra, de gloednieuwe stadsdichter van Groningen, wil zich bijvoorbeeld extra richten op Groningse ouderen door onder andere een poëzietour te starten die lokale bejaardentehuizen aandoet.

Stadsdichter worden

Als je interesse hebt in Stadsdichterschap, zul je je goed moeten verdiepen in het selectieproces van jouw stad naar keuze. In sommige steden hanteert de gemeente de strenge eis dat je zelf in de stad moet wonen, terwijl andere steden het vooral belangrijk vinden dat je een (emotionele) binding hebt met de stad. Het selectieproces kan ook verschillen, soms moet je jezelf opgeven en door gedichten in te sturen kun je ‘solliciteren’ naar de functie, maar het kan ook zo zijn dat gemeente op eigen initiatief dichters benaderd. In beide gevallen geldt dat de functie open is voor zowel bekende als onbekende dichters.

Als schrijver/dichter kan het Stadsdichterschap een mooi podium zijn voor publiciteit. Je werk én je naam zal lokaal aardig wat in het nieuws verschijnen. Vanuit je titel als Stadsdichter heb je veel vrijheid om literaire/poëtische activiteiten te ondernemen, zo geven veel dichters bijvoorbeeld schrijfcursussen en -workshops. Zie het echter niet als makkelijk opstapje naar bekendheid: in een Stadsdichter zoeken gemeenten wel iemand die echt gepassioneerd is over de functie.