Nut van een manuscriptbeoordeling: waar let een redacteur op?

Advies van familie, vrienden of een bekende op je manuscript is altijd welkom, maar vaak niet objectief. Een professionele beoordeling van je manuscript kan een nieuw licht laten schijnen op je werk. Machteld van Beek legt uit wat je van een manuscriptbeoordeling kunt verwachten. In dit eerste deel: waar let een manuscriptbeoordelaar op.

---

Voor mijn eigen debuutroman, De Verloren Woorden, heb ik een manuscriptbeoordeling laten uitvoeren. Het was verfrissend om de opmerkingen van redacteur Mieke van Wieringen te lezen. Zaken waar ik zelf niet bij stilgestaan had, werden in haar verslag meer dan duidelijk naar voren gebracht. Gelukkig had het verhaal al veel goede kanten (dat geeft de burger weer moed), maar er moest overduidelijk nog flink aan gesleuteld worden om het verhaal kloppend te krijgen, de sympathie van de lezer voor mijn hoofdpersonen te veroveren en de spanningsboog zo strak te spannen dat de lezer op het puntje van zijn stoel zou zitten en het boek niet weg zou kunnen leggen. Er lag nog een flink karwei op me te wachten. Na de eerste teleurstelling weggeslikt te hebben, ging ik met volle moed aan de slag.

Als je je manuscript laat beoordelen, zal het op de volgende punten nagekeken worden:

Structuur

Klopt de basis van je verhaal? In een goede tekst is het belangrijk dat alles met elkaar samenhangt. Of je nu een thriller, chicklit of literair werk schrijft, de structuur van je verhaal moet logisch zijn en voor de lezer goed te volgen. Om de structuur van mijn verhaal te beoordelen, had de redacteur gekeken naar de opbouw van het verhaal, de tijd en plaats(en) waarin het verhaal zich afspeelde, vanuit welk perspectief het verhaal werd verteld, wie de belangrijkste personages waren en wat hun motieven waren. Tot slot had ze gekeken of de titel sterk genoeg was en of er eventueel een thema of motto in het verhaal was verwerkt en of deze goed was doorgevoerd.

Geloofwaardigheid van de personages

Geef je een goede verklaring voor het gedrag van je personages? Is het gedrag van je personages logisch en te verwachten of kom je met spontane uitbarstingen waar de lezer niets van snapt?

Dialoog

Zijn de dialogen goed, functioneel en passend bij de personages? Is het gelukt om ieder personage een eigen “stem” te geven, zodat de lezer hem of haar makkelijk kan onderscheiden? 

Show, don’t tell

Laat je zien hoe je personage zich voelt in plaats van dit met woorden uit te leggen? Een beeld zegt meer dan duizend woorden is de standaard uitdrukking, maar bij pakkende verhalen is dat zeker van toepassing.

Spanningsopbouw

Houdt de schrijver zaken verborgen voor de lezer, zodat deze vol spanning verder leest op zoek naar de antwoorden op zijn onbeantwoorde vragen? Of is de eerste regel van het boek al zo onthullend geschreven dat de rest van het boek geen geheimen meer bevat?

Schrijfstijl

Is het boek op een beknopte of juist omslachtige manier geschreven? Is het taalgebruik concreet of abstract, eenvoudig of ingewikkeld, formeel of informeel? Is deze stijl geschikt voor de doelgroep die de auteur wenst te bereiken?

Vragen stellen

Naast de standaard zaken die beoordeeld worden, kun je bij de beoordelaar ook terecht voor zaken waar je over twijfelt bijvoorbeeld of je boek voldoende woorden bevat.

Geschikt voor publicatie

Tot slot krijg je een oordeel of je manuscript in de huidige staat geschikt is om naar een uitgever te sturen. In mijn geval moest ik nog even in mijn pen klimmen. Als het oordeel echter luidt dat het wel geschikt is om op te sturen, zal je je door het oordeel gesterkt voelen om het naar een uitgeverij van jouw keuze te sturen.

Over de auteur

Afbeelding

Machteld van Beeks liefde voor het schrijven van verhalen zat er al vroeg in. Vanaf haar achtste bracht ze iedere schoolvakantie schrijvend door. Na het winnen van een schrijfwedstrijd van Paris Books wist ze zeker dat ze wilde blijven schrijven.  Haar debuutroman “De Verloren Woorden” verscheen bij uitgeverij Gopher.